BÀI 6. MỘT SỐ HỢP CHẤT CỦA NITROGEN VỚI OXYGEN

MỞ ĐẦU

Năm 1872, trong cuốn sách Không khí và Mưa, Robert Angus Smith (Rô-bớt An-gớt Smit) (nhà hoá học người Scotland) đã trình bày chi tiết về hiện tượng mưa acid. Đến cuối những năm 1960, mưa acid đã thực sự ảnh hưởng đến môi trường các vùng rộng lớn ở Tây Âu và Đông Bắc Mỹ. Ngày nay, mưa acid trở thành một trong các thảm hoạ môi trường toàn cầu. Vậy mưa acid là gì? Hợp chất của nitrogen với oxygen có vai trò gì trong hiện tượng đó?

Giải nhanh:

- Khi nước mưa có pH nhỏ hơn 5,6 thì gọi là hiện tượng mưa acid.

- Vai trò: là một trong các nguyên nhân gây nên hiện tượng mưa acid.

I. CÁC OXIDE CỦA NITROGEN

Hoạt động: Giải thích nguyên nhân phát thải NO_x từ hoạt động giao thông vận tải, nhà máy nhiệt điện, luyện kim, đốt nhiên liệu. Đề xuất các biện pháp nhằm cắt giảm các nguồn phát thải đó.

Giải nhanh:

- Nguyên nhân: NO_x nhiệt, NO_x nhiên liệu, NO_x tức thời.

- Biện pháp: lắp thêm bộ xử lí khí thải ở phần ống xả của phương tiện giao thông, xử lí khí thải nhà máy trước khi phát thải ra môi trường, sử dụng tiết kiệm nhiên liệu, sử dụng năng lượng thay thế, tái tạo, năng lượng sạch,... 

Hoạt động: Sưu tầm hình ảnh về ảnh hưởng của mưa acid đối với môi trường. Đề xuất một số giải pháp nhằm giảm thiểu nguy cơ gây mưa acid

Giải nhanh:

- Hình ảnh:

 + Tàn phá nhiều rừng cây:

+ Làm động vật suy yếu và chết hàng loạt:

- Biện pháp:

+ Xử lí khí thải các nhà máy nhiệt điện, luyện kim, đốt nhiên liệu,... trước khi thải ra môi trường

+ Tăng cường sử dụng năng lượng tái tạo

+ Kiểm soát chất lượng các phương tiện giao thông có động cơ.

II. NITRIC ACID

Hoạt động: Từ đặc điểm cấu tạo, dự đoán tính tan và tính chất hóa học của nitric acid.

Giải nhanh:

- Nitric acid tan trong nước.

- Tính chất hóa học: tính acid mạnh, tính oxi hóa mạnh.

Hoạt động: Viết phương trình phân li và các phương trình hóa học minh họa cho tính chất acid mạnh của nitric acid

Giải nhanh:

- PT phân li: HNO₃ H⁺ + NO3-

- PTHH: NaOH + HNO₃ NaNO₃ + H₂O

CaCO₃ + 2HNO₃ Ca(NO₃)₂ + CO₂ + H₂O

III. HIỆN TƯỢNG PHỦ DƯỠNG

Câu hỏi 1: Nêu các biện pháp nhằm hạn chế hiện tượng phú dưỡng xảy ra ở các ao, hồ.

Giải nhanh:

Các biện pháp: đắp cao bờ, ngăn chặn các đường dẫn nước thải vào ao, chống chảy tràn khi mưa lũ, cho thức ăn chăn nuôi đủ nhu cầu của vật nuôi.

Câu hỏi 2: Hãy mô tả đặc điểm của ao, hồ có hiện tượng phú dưỡng và đề xuất cách cải tạo.

Giải nhanh:

Đề xuất cách cải: nạo, vét bùn, xác thực vật và tảo có trong ao.