BÀI 25: ÔN TẬP CHƯƠNG 6

I. HỆ THỐNG HOÁ KIẾN THỨC

II. LUYỆN TẬP

Câu 1: Cho bốn hợp chất sau: ethanol, propanal, acetone, acetic acid.

a) Chất nào trong các chất trên có nhiệt độ sôi cao nhất?

b) Trình bày cách phân biệt các chất trên bằng phương pháp hoá học.

Giải nhanh:

a) Acetic acid cao nhất. 

b) Nhận biết acetic acid bằng chất chỉ thị, ethanal bằng thuốc thử Tollens, acetone bằng phản ứng iodoform, còn lại là ethanol.

Câu 2: Viết công thức cấu tạo và gọi tên theo danh pháp thay thế của các aldehyde, ketone có công thức phân tử C₄H₈O và carboxylic acid có công thức phân tử C₄H₈O₂.

Giải nhanh:

Câu 3: Viết công thức cấu tạo của các hợp chất có tên gọi dưới đây:

a) 3-methylbutanal; b) pentan-2-one;

c) pentanoic acid; d) 2-methylbutanoic acid.

Giải nhanh:

a) CH₃-CH(CH₃)-CH₂-CHO

b) CH₃-CH₂-CH₂-CO-CH₃

c) CH₃-CH₂-CH₂-CH₂-COOH

d) CH₃-CH₂-CH(CH₃)-COOH

Câu 4: Hãy viết các phương trình hoá học để chứng minh các aldehyde vừa có tính oxi hoá, vừa có tính khử.

Giải nhanh:

R-CHO + 2[H] → R-CH₂OH

R-CHO + Br₂ + H₂O → R-COOH + 2HBr

Câu 5: Xác định sản phẩm của các phản ứng sau:

a) propanal + 2[H] →

b) ethanal + AgNO₃ + NH₃ + H₂O →

c) butanone + HCN →

d) propanone + I₂ + NaOH →

Giải nhanh:

a) CH₃CH₂CHO + 2[H] → CH₃CH₂CH₂OH

b) CH₃CHO + 2AgNO₃ + 3NH₃ + H₂O → CH₃COONH₄ + 2Ag + 2NH₄NO₃ 

c)

d) CH₃COCH₃ + 3I₂ + 4NaOH → CH₃COONa + CHI₃ + 3NaI + 3H₂O

Câu 6: Viết phương trình phản ứng giữa propanoic acid với các chất sau:

a) Zn; b) MgO;

c) CaCO₃; d) CH₃OH/H₂SO₄ đặc.

Giải nhanh:

a) 2CH₃CH₂COOH + Zn → (CH₃CH₂COO)₂Zn + H₂

b) 2CH₃CH₂COOH + MgO → (CH₃CH₂COO)₂Mg + H2O

c) 2CH₃CH₂COOH + CaCO₃ → (CH₃CH₂COO)₂Ca + CO₂ + H2O

d) CH₃CH₂COOH + CH₃OH ⇌ CH₃CH₂COOCH₃ + H₂O

Câu 7: Ethyl benzoate là hợp chất chính tạo mùi thơm của quả anh đào (cherry). Hãy viết phương trình hoá học của phản ứng tổng hợp ethyl benzoate từ carboxylic acid và alcohol tương ứng.

Giải nhanh:

Câu 8: Cho 12 g acetic acid phản ứng với 12 g ethanol (có H₂SO₄ đặc làm xúc tác) thu được 8 g ester. Tính hiệu suất phản ứng ester hoá.

Giải nhanh:

PTHH: CH₃COOH + C₂H₅OH ⇌ CH₃COOC₂H₅ + H₂O

n_ester = 888=0,091 mol.

_{nCH3COOH=1260=0,2 mol; nC2H5OH=1246=0,26 (mol)} => lấy mol theo acid.

Hiệu suất: H = 0,0910,2=45,45%.

Câu 9: Trong thành phần của bột vệ sinh lồng máy giặt thường có mặt citric acid (acid chanh). Hãy giải thích vai trò của citric acid trong trường hợp này.

Giải nhanh:

Lòng máy giặt sau một thời gian dùng thường có cặn vôi, chanh có chứa citric acid sẽ làm tan cặn vôi.