BÀI 3: XÔN XAO MÙA HÈ

PHẦN KHỞI ĐỘNG

Câu hỏi: Cùng bạn hỏi - đáp về hoạt động em thích tham gia vào mùa hè

Đáp án chuẩn: 

Cắm trại, thả diều, đi bơi,…

PHẦN KHÁM PHÁ VÀ LUYỆN TẬP 

PHẦN ĐỌC

1. Đọc bài thơ: Xôn xao mùa hè – Nguyễn Hữu Quý

Câu 1: Bài thơ nhắc đến những sự vật gì vào mùa hè? Mỗi sự vật ấy được miêu tả bằng những từ ngữ, hình ảnh nào?

Đáp án chuẩn: 

• Quả mít: múi mật vàng ong.
• Mặt trời: đỏ chót.
• Dưa hấu: đàn, bên sông.
• Cây phượng: đèn hoa đỏ.
• Mặt ruộng.
• Bông lúa: dậy hương chiêm.
• Bầy chim: luyện thanh.
• Tiếng ve: ẩn hiện.
• Lũ trẻ: nối dây diều.
• Diều: lên cao.
• Tiếng sáo: xôn xao.

Câu 2: Mùa hè gắn bó với lũ trẻ như thế nào?

Đáp án chuẩn: 

Mùa hè gắn bó với lũ trẻ cùng những trò chơi thả diều, thổi sáo.

Câu 3: Theo em, vì sao bài thơ có tên là "Xôn xao mùa hè"?

Đáp án chuẩn: 

Mùa hè hiện lên với những hình ảnh, âm thanh như tiếng chim, tiếng ve, tiếng sáo.

Câu 4: Bài thơ mang đến cho em những cảm xúc gì về mùa hè?

Đáp án chuẩn: 

Bài thơ gợi cho em nhớ tới những ngày nghỉ hè yên bình, vui tươi với những loại hoa quả chín ngọt, những cánh đồng lúa vàng ươm, tiếng chim hót ríu rít vào mỗi buổi sáng sớm, tiếng ve kêu rộn rã cả ngày. Mùa hè là những chùm phượng đỏ tươi phủ kín sân trường, là những trò chơi dân gian cùng đám bạn mỗi buổi chiều. 

2. Đọc mở rộng: Sinh hoạt câu lạc bộ đọc sách

Chủ điểm: Cuộc sống mến yêu

1. Tìm đọc 1 truyện cười viết về:

• Niềm vui, tiếng cười trong sinh hoạt.
• Đi chợ - Truyện cười dân gian
• Mua kính – Quốc văn giáo khoa thư
• Niềm vui, tiếng cười trong lao động.
• Treo kính – Truyện cười dân gian
• ...

Đáp án chuẩn: 

Đi chợ

Có một cậu bé được bà sai đi chợ. Bà đưa cho cậu hai đồng và hai cái bát, dặn:

- Cháu mua một đồng tương, một đồng mắm nhé!

Cậu bé vâng dạ, đi ngay. Gần tới chợ, cậu bỗng hớt hải chạy về hỏi bà:

- Bà ơi, bát nào đựng tương, bát nào đựng mắm?

Bà phì cười:

- Bát nào đựng tương, bát nào đựng mắm mà chẳng được.

Cậu bé lại ra đi. Đến chợ, cậu lại ba chân bốn cẳng chạy về, hỏi:

- Nhưng đồng nào mua mắm, đồng nào mua tương ạ?

Truyện cười dân gian

Mua kính

Anh nọ dốt đặc cán mai, thấy các ông già bà cả mang kính xem sách, bắt chước ra chợ hỏi mua một đôi. Vào hiệu, bảo chủ hiệu đem ra cho anh ta chọn. Anh ta đeo kính vào, lấy cuốn lịch đem theo ra xem, xem xong lại bảo chủ hiệu cho chọn đôi khác. Chủ hiệu chiều ý, chọn cho anh ta năm sáu đôi, nhưng đôi nào anh ta cũng không ưng ý. Chủ hiệu bèn chọn một đôi tốt nhất trong hiệu đưa ra. Anh ta đeo vào, lại lấy cuốn lịch ra xem, vẫn lắc đầu chê xấu. Chủ hiệu lấy làm lạ, liếc thấy anh ta cầm cuốn lịch ngược mà xem, sinh nghi, liền hỏi:

– Sao đôi nào cũng chê xấu cả?

Anh ta đáp:

– Xấu thì bảo xấu chứ sao! Kính tốt thì tôi đã xem chữ được rồi!

Chủ hiệu nói:

– Hay là ông không biết chữ?

Anh ta đáp:

– Biết chữ thì đã không cần mua kính.

Quốc văn giáo khoa thư

Treo biển

Ở một cửa hàng bán cá làm cái biển, đề mấy chữ to tướng:

"Ở đây có bán cá tươi".

Vừa treo biển lên, có người qua đường xem, cười bảo:

– Nhà này xưa nay quen bá cá ươn hay sao mà bây giờ lại phải đề biển là “bán cá tươi”?

Chủ cửa hàng nghe nói thế, xóa ngay chữ “tươi” đi.

Hôm sau, có người khác đến mua cá, cũng nhìn lên biển, cười bảo:

– Người ta chẳng nhẽ đến hàng hoa mua cá hay sao mà phải đề là “ở đây”!

Chủ cửa hàng nghe nói, bỏ ngay hai chữ “ở đây” đi.

Cách vài hôm lại có một người khác đến mua cá, cũng nhìn lên biển, cười bảo:

– Ở đây chẳng bán cá thì bầy cá ra để khoe hay sao mà phải đề là “có bán”?

Chủ cửa hàng nghe nói, lại bỏ ngay hai chữ “có bán” đi. Thành ra treo trên biển chỉ còn mỗi một chữ “cá”. Anh ta nghĩ bụng chắc từ bây giờ không còn ai bắt bẻ gì nữa.

Vài hôm sau, người láng giềng sang chơi, nhìn lên biển, nói:

– Ôi dào, chưa đi đến đầu phố đã ngửi thấy mùi tanh. Đến gần nhà thấy đầy những cá, ai chẳng biết là bán cá mà còn phải đề biển làm gì?

Thế là nhà hàng cất luôn nốt cái biển đi.

Truyện cười dân gian

PHẦN LUYỆN TỪ VÀ CÂU

Thành phần chính của câu

Câu 1: Từ ngữ in đậm trong mỗi câu sau Đáp án chuẩn cho câu hỏi nào dưới đây?

Cái gì?                   Con gì?                  Ai?

a. Người thợ đang xây dựng trạm phát sóng mới.

b. Cột Ăng-ten lẫn vào trong mây.

c. Con sáo nâu là bạn của chúng em.

Đáp án chuẩn: 

a. Ai?

b. Cái gì?

c. Con gì?

Câu 2: Đặt câu hỏi cho những từ ngữ in đậm trong các câu sau:

a. Đám trẻ con chạy ùa ra sân.

b. Món ăn mà em thích nhất là phở bò.

c. Những đám bắp cải, su hào xanh non mơn mởn.

Đáp án chuẩn: 

a. Đám trẻ con làm gì?

b. Món ăn mà em thích nhất là gì?

c. Những đám bắp cải, su hào thế nào?

Câu 3: Đọc các câu ở bài tập 1 và bài tập 2, cho biết:

a. Từ ngữ in đậm nào nêu người, vật,... được nói đến trong câu?

b. Từ ngữ in đậm nào giới thiệu hoặc nêu hoạt động, trạng thái của người, vật,... được nói đến trong câu?

Đáp án chuẩn: 

a. Người thợ, cột Ăng-ten, con sáo nâu, phở bò.

b. Chạy ùa ra sân, xanh non mơn mởn.

Câu 4: Xác định chủ ngữ và vị ngữ của mỗi câu trong đoạn văn sau: 

Mây đen ùn ùn kéo đến. Bầu trời tối sầm lại. Mưa bắt đầu trút xuống rào rào. Đàn gà nhanh chóng tụ tập dưới mái hiên. Lũ gà con nép sát vào mẹ. Cây cối trong vườn hả hê tắm mưa.

Hà Linh

Đáp án chuẩn: 

Mây đen/ ùn ùn kéo đến.

CN                 VN

Bầu trời / tối sầm lại.

CN              VN

Mưa / bắt đầu trút xuống rào rào.

CN                    VN 

Đàn gà / nhanh chóng tụ tập dưới mái hiên.

CN                            VN

Lũ gà con / nép sát vào mẹ.

CN                      VN

Cây cối trong vườn / hả hê tắm mưa.

CN                                      VN

Câu 5: Tìm chủ ngữ hoặc vị ngữ phù hợp thay đổi cho mỗi *

Mùa xuân * . * chiếu xuống mặt đất. * hòa giọng hót véo von. Những khóm hoa *

Đáp án chuẩn: 

Mùa xuân đã về. Nắng chiếu xuống mặt đất. Bầy chim hòa giọng hót véo von. Những khóm hoa đua nở.

PHẦN VIẾT

Đề bài: Viết bài văn tả một cây bóng mát được trồng ở trường hoặc nơi em ở.

Câu 1: Dựa vào bài tập 2 trang 16, (Tiếng Việt 4, tập hai), lập dàn ý cho bài văn tả một cây bóng mát.

Đáp án chuẩn: 

a. Mở bài: Giới thiệu cây mít mà em muốn miêu tả.

Mẫu: Trước sân nhà em có một mảnh vườn con con. Dù vào những ngày hè oi ả nhất, mảnh vườn ấy vẫn luôn râm mát. Bởi vì nó được một cây mít vô cùng cao lớn che chở cho.

b. Thân bài: Miêu tả cây mít:

• Miêu tả khái quát:

Cây được trồng ở một góc của mảnh vườn.

Cây năm nay đã được hơn hai mươi tuổi.

Cây thuộc giống mít mật.

Cây cao khoảng gần 15m, tán rộng xum xuê

• Miêu tả chi tiết từng bộ phận của cây:

Thân cây to, cứng cáp, lớn bằng 2 vòng ôm tay.

Lớp vỏ trên thân cây khá dày, xù xì, thô ráp.

Các cành cây lớn như cổ tay, dài đến vài mét.

Số lượng các cành con nhiều không đếm xuể.

Lá mít to, màu xanh sẫm, lúc còn non thì có màu xanh lá.

Quả mít khi lớn có thể to đến như một cái nồi cơm điện, vỏ ngoài màu nâu, cùi dày màu trắng, bên trong là các múi mít thơm ngon

• Hoạt động của em cùng cây mít:

Tưới nước, nhổ cỏ, chăm sóc cho cây.

Em ngồi chơi, đọc truyện dưới bóng mát của cây.

Em ngóng chờ hái từng trái mít chín khi vào mùa.

c. Kết bài: Tình cảm của em dành cho cây mít.

Mẫu: Em rất quý cây mít nhà mình. Bởi cây không chỉ là một cây xanh mà còn là người bạn thầm lặng gắn bó cùng em suốt bao năm tháng tuổi thơ êm đềm. Em sẽ cố gắng chăm sóc cây thật tốt, để cây mãi xanh tươi, tỏa rợp bóng mát cho khu vườn của nhà em.

Câu 2: Chia sẻ trong nhóm, thêm vào dàn ý đã lập

Đáp án chuẩn: 

Học sinh tự thực hiện

PHẦN VẬN DỤNG

Câu 1: Sưu tầm 1 - 2 tranh, ảnh về hoạt động của trẻ em vào mùa hè.

Đáp án chuẩn: 

Học sinh tham khảo

Câu 2: Chia sẻ cảm xúc của em về một trải nghiệm thú vị trong mùa hè.

Đáp án chuẩn: 

Em có một trải nghiệm thú vị trong mùa hè với những hoạt động thể thao. Ngày đầu tiên của kỳ nghỉ, em đi bơi ở hồ và tắm nắng trên bãi biển. Ngày thứ hai, em đi chèo thuyền với bố của mình. Vào ngày thứ ba, em đi câu, em đã câu được 5 con cá thật to ở hồ. Ngày thứ 4, em chơi thả diều cùng với bạn. Thật là một trải nghiệm tuyệt vời!