BÀI 9. NHỮNG BÀI HỌC TỪ TRẢI NGHIỆM ĐAU THƯƠNG

VĂN BẢN. CÁI BÓNG TRÊN TƯỜNG

HƯỚNG DẪN ĐỌC

Câu 1: Nêu một số dấu hiệu cho thấy văn bản trên mang đặc điểm của thể loại bi kịch.

Đáp án chuẩn:

- Người chồng ít học không rõ căn nguyên người chồng đã nghi ngờ và kết tội cho vợ là ngoại tình và người vợ đã chết để bảo vệ danh dự của mình.

- Người chồng hối lỗi không kịp và một đời mang nỗi hận. Nhưng sau chính người phụ nữ chung thuỷ, đảm đang lại phải vĩnh biệt nhân thế

Câu 2. Tóm tắt cốt truyện và xác định xung đột/ kiểu xung đột kịch của văn bản.

Đáp án chuẩn:

- Cuộc đời và cái chết thương tâm của nàng Vũ Nương. Khi Trương Sinh đi lính, ở nhà, Vũ Nương hết lòng chăm lo cho mẹ chồng, con thơ và cáng đáng chuyện gia đình.

- Trương Sinh đêm ru con đi ngủ đã phát hiện ra sự thật, bèn làm cỗ cúng Vũ Nương. Vũ Nương chăng chối biến mất.

Câu 3: Phân tích thái độ, cách ứng xử của nhân vật người chồng và nhân vật người vợ trong văn bản. Giải thích nguyên nhân dẫn đến việc thay đổi thái độ, cách ứng xử của người chồng đối với vợ mình ở cuối văn bản.

Đáp án chuẩn:

- Người chồng: vô tâm, không phân biệt đúng sai đuổi vợ ra khỏi nhà. Sau khi Vũ Nương bị đuổi ra khỏi nhà. 

- Người vợ: hiền hậu, thuỷ chung, có tấm lòng nhân hậu, tha thứ cho chồng.

=> Chồng thay đổi thái độ với vợ vì biết người sai là mình, hiểu được nguyên nhân câu chuyện và chính mình là người gián tiếp hại vợ mình.

Câu 4: Phân tích ý nghĩa của hình ảnh “cái bóng trên tường” trong nhan đề và trong các lời thoại dưới đây:

Bóng người vợ - Cứ mỗi tối, anh thắp đèn, thì em sẽ về, cứ mỗi tối anh thắp đèn lên thì sẽ thấy em. Anh thắp đèn lên, sẽ thấy em (biến đi).

Người chồng - (tỉnh dậy) Em ơi, chẳng phải riêng một mình anh mà từ nay, hễ có ai thắp đèn buổi tối, trông lên cái bóng trên tường thì sẽ nhìn thấy em.

Đáp án chuẩn:

- Là một hình ảnh ẩn dụ giàu sức gợi cảm, góp phần làm nên thành công cho tác phẩm. 

- Nó gợi cảm giác u ám, ám ảnh, day dứt, không thể nào quên, đồng thời thể hiện nỗi buồn, sự bất lực trước thực tế phũ phàng. 

Câu 5: Chỉ ra sự khác biệt về cốt truyện, nhân vật trong kịch bản trên đây so với Chuyện người con gái Nam Xương (Nguyễn Dữ, xem Bài 4). Theo em, vì sao có sự khác biệt như vậy?

Đáp án chuẩn:

- Cốt truyện có sự thay đổi, ít yếu tố li kì, kì ảo hơn và tập trung sâu hơn vào nội tâm nhân vật chính

- Hệ thống nhân vật được rút gọn, làm nổi bật 2 nhân vật chính

=> Kịch sẽ tập trung làm rõ nội tâm nhân vật hơn, bi kịch nhân vật hơn là tình huống truyện.

Câu 6: Xác định chủ đề và thông điệp mà tác giả vở kịch muốn gửi đến người xem, người đọc.

Đáp án chuẩn:

- Chủ đề: tình yêu gia đình

- Thông điệp: Hãy trân trọng, tin tưởng những người xung quanh mình. Hãy sáng suốt nhìn nhận vấn đề và đừng mù quáng, gây ra hối hận về sau