PHẦN I: CÂU HỎI TRONG SGK

TRƯỚC KHI ĐỌC

CH: Hãy chia sẻ một trải nghiệm đẹp của tuổi thơ em. Ghi lại một số từ ngữ diễn tả cảm xúc của em khi nghĩ về trải nghiệm đó.

ĐỌC VĂN BẢN

CH 1: Chi tiết nào được lặp lại trong những lời nói của nhân vật Mon?

CH 2: Bầy chim chìa vôi non có bay được vào bờ không?

CH 3: Cuộc "cất cánh" của bầy chim chìa vôi non ở đây có đúng như dự đoán của em không?

SAU KHI ĐỌC

CH1: Em hãy xác định đề tài và ngôi kể của truyện Bầy chim chìa vôi.

CH2: Chỉ ra đâu là lời người kể chuyện, đâu là lời nhân vật trong đoạn văn sau:

Khoảng hai giờ sáng Mon tỉnh giấc. Nó xoay mình sang phía anh nó, thì thào gọi:

- Anh Mên ơi, anh Mên!

- Gì đấy? Mày không ngủ à? - Thằng Mên hỏi lại, giọng nó ráo hoảnh như đã thức dậy từ lâu lắm rồi.

CH3: Điều gì khiến hai anh em Mên, Mon lo lắng khi thấy mưa to và nước đang dâng cao ngoài bãi sông? Chi tiết nào thể hiện rõ nhất điều đó?

CH4: Trong cuộc trò chuyện ở phần (2), Mon nói với Mên những chuyện gì? Nội dung cuộc trò chuyện ấy giúp em nhận ra được những nét tính cách nào của nhân vật Mon?

CH5: Nêu một số chi tiết miêu tả nhân vật Mên ở phần (3). Em hãy dựa vào các chi tiết đó để khái quát tính cách của nhân vật Mên.

CH6: Khi đọc đoạn văn miêu tả khung cảnh bãi sông trong buổi bình minh, em có ấn tượng nhất với chi tiết nào? Vì sao?

CH7:  Trong đoạn kết của truyện, Mên và Mon hình như không hiểu rõ vì sao mình lại khóc. Em hãy giúp các nhân vật lí giải điều đó.

VIẾT KẾT NỐI VÀ ĐỌC

CH: Viết đoạn văn (khoảng 5 - 7 câu) kể lại sự việc bầy chim chìa vôi bay lên khỏi bãi sông bằng lời của một trong hai nhân vật Mon hoặc Mên (ngôi kể thứ nhất).

PHẦN II: 5 PHÚT SOẠN BÀI

TRƯỚC KHI ĐỌC

CH: Có lần em cùng đám bạn háo hức, phấn khích đi hái trộm xoài của bác hàng xóm. Sau đó bị bác hàng xóm phát hiện và nói với bố mẹ, tất cả chúng em đứa nào đứa nấy đều bị bố mẹ mắng và đánh cho lằn mông. Và cho đến tận bây giờ em vẫn còn nhớ như in về kỉ niệm đó.

ĐỌC VĂN BẢN

CH1: Mưa to, nước ngập thì tổ chim chìa vôi sẽ bị ngập. 

CH2: Có

CH3: Đúng như dự đoán của em.

SAU KHI ĐỌC

CH1: 

- Đề tài của truyện Bầy chim chìa vôi: viết về thiên nhiên và cuộc sống đời thường.

- Ngôi kể của truyện: được kể theo ngôi thứ ba. 

CH2: 

Lời của người kể chuyện:

- "Khoảng hai giờ sáng Mon tỉnh giấc. Nó xoay mình sang phía anh nó, thì thào gọi:".

- "Thằng Mên hỏi lại, giọng nó ráo hoảnh như đã thức dậy từ lâu lắm rồi.".

Lời của nhân vật:

- "Anh Mên ơi, anh Mên!"

- "Gì đấy? Mày không ngủ à?"

CH3: Mưa to và nước đang dâng cao ngoài bãi sông là những con chim chìa vôi non bị chết đuối mất.

- Chi tiết thể hiện rõ nhất điều đó là cuộc nói chuyện của hai anh em lúc nửa đêm.

CH4: 

- Cuộc trò chuyện ở phần (2), Mon bàn với Mên để tìm cách mang những con chim chìa vôi non vào bờ và nói với Mên là mình đã lấy trộm con cá bống của bố đã kéo chũm được rồi thả nó vào chỗ cống sông.

- Nội dung cuộc trò chuyện giữa Mon và Mên ấy giúp em nhận ra Mon là một cậu bé có tâm hồn trong sáng, nhân hậu, biết yêu thương động vật.

CH5:

Chi tiết miêu tả Mên ở phần (3):

- Đối với em Mon: tỏ vẻ người lớn với em trai. Thái độ tỏ ra có chút phiền với những câu hỏi liên tiếp của người em, nhưng vẫn quan tâm, trả lời; trêu em.

- Sợ bố dậy biết hai anh em chạy ra ngoài.

- Căng mắt, im lặng nhìn đàn chim bay vào bờ. Khi thấy đàn chim đã vào bờ thì khóc.

=> Qua đó, ta thấy được Mên là một cậu bé có trái tim ấm áp.

CH6: Em có ấn tượng với chi tiết: “một con chim chìa vôi non suýt thì ngã xuống nước, nhưng nó đã đập một nhịp quyết định, vụt bứt ra khỏi dòng nước và bay lên cao hơn lần cất cánh đầu tiên ở bãi cát”. Vì chi tiết đó ta vừa có thể cảm nhận thấy vẻ đẹp của thiên nhiên cũng như sức sống của chú chim chìa vôi.

CH7: Hai anh em đã khóc.

VIẾT KẾT NỐI VÀ ĐỌC

CH: Bài tham khảo

• Kể bằng lời Mon:

+ Lúc đó, trời vẫn còn mưa. 

+ Hai anh em chúng tôi nín lặng, ngồi im như khi xem đến đoạn phim gay cấn nhất. Tôi và anh Mên chỉ lo nhỡ chú chim chìa vôi non kia có mệnh hệ gì... 

+ Chú chim chìa vôi non kia suýt thì đã rơi xuống dòng nước. 

+ Nhưng may mắn thay, ở nhịp quyết định, chú chim non đã bay vượt lên cao, hòa mình với bầy đàn. 

+ Nước mắt chúng tôi cứ thế mà chảy ra thành dòng. Bầy chim non đã thực hiện xong chuyến bay quan trọng, đầu tiên và kì vĩ nhất trong đời chúng.