BÀI 4: DUNG DỊCH VÀ NỒNG ĐỘ

PHẦN I. HỆ THỐNG CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP SGK

I. DUNG DỊCH, CHẤT TAN VÀ DUNG MÔI

Câu hỏi 1: Trong các cốc (1), (2), (3), cốc nào chứa dung dịch? Dựa vào dấu hiệu nào để nhận biết? Chỉ ra chất tan, dung môi trong dung dịch thu được.

Câu hỏi 2: Phần dung dịch ở cốc (4) có phải là dung dịch bão hoà ở nhiệt độ phòng không? Giải thích.

Câu hỏi 3: Hãy nêu cách pha dung dịch bão hòa sodium carbonate (Na₂CO₃) trong nước.

II. ĐỘ TAN

Câu hỏi 1: Ở nhiệt độ 25°C, khi cho 12 gam muối X vào 20 gam nước, khuấy kĩ thì còn lại 5 gam muối không tan. Tính độ tan của muối X.

Câu hỏi 2: Ở 18°C, khi hoà tan hết 53 gam Na₂CO₃ trong 250 gam nước thì được dung dịch bão hoà. Tính độ tan của Na₂CO₃ trong nước ở nhiệt độ trên

III. NỒNG ĐỘ DUNG DỊCH

Câu hỏi 1: Tính khối lượng H₂SO₄ có trong 20 gam dung dịch H₂SO₄ 98%.

Câu hỏi 2: a) Tính số mol urea trong dung dịch A, B và C.

b) Tính nồng độ mol của dung dịch C. Nhận xét về giá trị nồng độ mol của dung dịch C so với nồng độ mol của dung dịch A, B.

IV. THỰC HÀNH PHA CHẾ DUNG DỊCH THEO MỘT NỒNG ĐỘ CHO TRƯỚC

Câu hỏi 1: Tại sao phải dùng muối ăn khan để pha dung dịch dung dịch?

Câu hỏi 2: Muối ăn có nồng độ 0,9% có thể được dùng để làm gì?

PHẦN II. 5 PHÚT GIẢI CÂU HỎI, BÀI TẬP SGK

I. DUNG DỊCH, CHẤT TAN VÀ DUNG MÔI

Đáp án CH 1: Cốc (1), cốc (2) chứa dung dịch. Do nó là hỗn hợp đồng nhất giữa chất tan và dung môi (nước) chất tan, dung môi trong các dung dịch thu được là:

Đáp án CH 2: Phần dung dịch ở cốc (4) là dung dịch bão hoà ở nhiệt độ phòng. Do dung dịch đó không thể hoà tan thêm chất tan (muối ăn) được nữa.

Đáp án CH 3: Chuẩn bị một cốc nước, cho muối sodium carbonate (Na₂CO₃) một cách chậm rãi và liên tục vào trong cốc nước, khuấy nhẹ đến bao giờ không thể hòa tan thêm muối nữa thì ta thu được dung dịch sodium carbonate (Na₂CO₃) bão hòa

II. ĐỘ TAN

Đáp án CH 1: Độ tan của muối X bằng: 

S = = 0,35.

Đáp án CH 2: Độ tan của Na₂CO₃ trong nước ở nhiệt độ trên là: 

S = = 0,212

III. NỒNG ĐỘ DUNG DỊCH

Đáp án CH 1: Khối lượng H₂SO₄ có trong 20 gam dung dịch H₂SO₄ 98%:

mH₂SO₄  = = = 19,6 (g)

Đáp án CH 2: a) Số mol urea trong dung dịch A: n_urea  = C_{M (A)} . V_{dd A} = 0,02.2 = 0,04 (mol) 

Số mol urea trong dung dịch B: n_urea  = C_{M (B)} . Vdd B = 0,1.3 = 0,3 (mol) 

Số mol urea trong dung dịch C: n_urea  = 0,3 + 0,04 = 0,34 (mol)

b) Thể tích dung dịch C: V_{dd C} = 2 + 3 = 5 (l)

Nồng độ mol của dung dịch C: C_{M (C)} = 0,345 = 0,068 (mol/l)

Nhận xét:

Giá trị nồng độ mol của dung dịch C lớn hơn nồng độ mol của dung dịch A và nhỏ hơn nồng độ mol của dung dịch B.

IV. THỰC HÀNH PHA CHẾ DUNG DỊCH THEO MỘT NỒNG ĐỘ CHO TRƯỚC

Đáp án CH 1: Vì  nếu trong muối ăn có chứa nước thì công thức tính toán khối lượng nước cần thêm vào để hoà tan muối sẽ phức tạp, gây sai số nhiều hơn.

Đáp án CH 2: Nước muối sinh lý  0,9% được sử dụng để điều trị hoặc ngăn ngừa tình trạng mất muối bởi tình trạng mất nước do tiêu chảy, sau phẫu thuật, đổ mồ hôi quá nhiều …

Dung dịch sodium chloride đẳng trương (0,9%) được dùng rộng rãi để thay thế dịch ngoại bào và trong xử lý nhiễm kiềm chuyển hóa có mất dịch và giảm natri nhẹ; và là dịch dùng trong thẩm tách máu, dùng khi bắt đầu và kết thúc truyền máu.