Video giảng Ngữ văn 9 kết nối Bài 2: Một thể thơ độc đáo của người Việt (Dương Lâm An)

Tóm lược nội dung

BÀI 2: VĂN BẢN 3. MỘT THỂ THƠ ĐỘC ĐÁO CỦA NGƯỜI VIỆT

Chào mừng các em đến với bài học ngày hôm nay!

Thông qua video này, các em sẽ nắm được các kiến thức và kĩ năng như sau:

• Qua VB kết nối về chủ đề, củng cố và mở rộng hiểu biết về thể thơ song thất lục bát, đặc biệt là nhận biết được thế mạnh của thể thơ này trong việc miêu tả những cảm xúc, khát vọng của con người.

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

Bây giờ cả lớp chia lớp thành 8 nhóm, tham gia trò chơi Rung chuông vàng. 

Chơi xong thì chúng ta bắt đầu bài học nha!

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

I. Tìm hiểu chung về văn bản

1. Đọc

Bây giờ cô muốn cả lớp xác định bố cục và nội dung từng phần của văn bản.

Video trình bày nội dung: 

+ Phần 1 (chỉ gồm 1 câu): nêu ý khái quát của toàn VB. 

+ Phần 2 (từ Những tác phẩm đầu tiên đến trước sau không lâu): cung cấp thông tin về thời điểm ra đời của thể thơ song thất lục bát và khẳng định thể thơ này do người Việt sáng tạo nên. 

+ Phần 3 (từ Thể thơ song thất lục bát và thể thơ lục bát tương đồng đến trên đầu chứng cho): nêu nét đặc sắc về hình thức khiến thơ song thất lục bát giàu nhạc tính, có khả năng truyền tải cảm xúc mạnh mẽ. 

+ Phần 4 (từ Ngoài ngâm khúc đến tôi bác cùng nhau): thông tin về các thể loại có sử dụng thể thơ song thất lục bát. 

+ Phần cuối cùng (còn lại): khẳng định thể thơ này được các thế hệ nhà thơ từ xưa tới nay sử dụng trong sáng tác văn chương.

II. Khám phá văn bản

1. Cốt truyện, không gian, thời gian và nhân vật của văn bản

1. Đặc điểm của thể thơ song thất lục bát

a. Thời điểm ra đời của thể thơ song thất lục bát

Theo thông tin trong văn bản, thể thơ song thất lục bát ra đời khi nào? 

Video trình bày nội dung: 

Là một sáng tạo văn học độc đáo của người Việt Nam trong thời gian khoảng thế kỉ XV – XVI, xuất hiện trước sau không lâu. 

b. Nhạc tính

Theo em, đặc điểm hình thức nào giúp thơ song thất lục bát giàu nhạc tính?

Video trình bày nội dung: 

Về cơ bản, những nét đặc sắc về hình thức của thơ song thất lục bát như thanh điệu, vẫn, sự đa dạng về số chữ trong một câu thơ, nhịp điệu,... giúp thơ song thất lục bát giàu nhạc tính.

c. Điểm tương đồng và khác biệt giữa thể thơ song thất lục bát và thể thơ lục bát

Văn bản để cập những điểm tương đồng và khác biệt nào giữa thể thơ song thất lục bát và thể thơ lục bát? Hãy cùng nhau vận dụng những kiến thức đã học để trả lời những câu hỏi nhé!

Video trình bày nội dung: 

- Điểm tương đồng: quy luật dùng thanh điệu và cách gieo vần ở cặp câu lục bát.

- Điểm khác biệt:

+ Thơ lục bát: cứ 28 tiếng sẽ chỉ có sáu tiếng gieo vần, không có cặp câu song thất.

+ Thơ song thất lục bát: có thêm cặp câu song thất đan xen với cặp câu lục bát, chú trọng quy chuẩn thanh điệu của các tiếng ở vị trí lẻ trong câu thơ. Về vần, mỗi câu thất đều có cả vần chân và vần lưng, cứ 28 tiếng sẽ có bảy tiếng gieo vần.

d. Ảnh hưởng của thơ song thất lục bát

Theo văn bản, vì sao thể thơ song thất lục bát vẫn được sử dụng để sáng tác trong thời kì hiện đại?

Video trình bày nội dung: 

Lí do: thơ song thất lục bát vẫn được sáng tác trong thời kì hiện đại như: vẻ đẹp, sức truyền cảm đặc biệt, mang hơi thở của thời đại mới, truyền tải những tâm trạng, xúc cảm mới mẻ, đem lại ấn tượng về những tình cảm thân thương, có thể gửi gắm vào trong đó tâm hồn sâu lắng...

2. Tổng kết

Bây giờ, cô sẽ tổng kết giá trị nội dung và nghệ thuật của văn bản “Một thể thơ độc đáo của người Việt”.

Video trình bày nội dung: 

Nội dung: Văn bản đã cung cấp thông tin và tri thức mở rộng cho người đọc về tính sáng tạo và sự độc đáo của thể thơ song thất lục bát trong nền văn học Việt Nam.

Nghệ thuật: Thể loại: văn bản thuyết minh. Ngôn ngữ giàu hình ảnh. Hệ thống thông tin được triển khai phong phú, bao gồm tri thức về văn học và văn hóa, lịch sử,…

……………………..

Nội dung video Bài 2 văn bản 3 còn nhiều phần rất hấp dẫn và thú vị. Hãy cùng đăng kí để tham gia học bài và củng cố kiến thức thông qua hoạt động luyện tập và vận dụng trong video.