Video giảng Ngữ văn 9 kết nối Bài 1: Dế chọi (Bồ Tùng Linh)

Tóm lược nội dung

VĂN BẢN: DẾ CHỌI

Xin chào các em, chúng ta lại có hẹn với nhau trong bài học ngày hôm nay rồi! 

Thông qua video này, các em sẽ nắm được các kiến thức và kĩ năng như sau:

• Nhận biết và phân tích được một số yếu tố trong truyện truyền kì như: không gian, thời gian, chi tiết, cốt truyện, nhân vật chính, lời người kể chuyện.
• Nêu được nội dung bao quát của văn bản; bước đầu biết phân tích các chi tiết tiêu biểu, để tài, câu chuyện, nhân vật trong tính chỉnh thể của tác phẩm.
• Vận dụng được một số hiểu biết về lịch sử văn học Việt Nam để đọc hiểu văn bản văn học.

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

Trò chơi dế chọi, một trò chơi dân gian đã có từ lâu, mang theo những câu chuyện và ý nghĩa văn hóa đặc trưng. Tuy nhiên, điều gì sẽ xảy ra khi một ông vua lại mê chơi trò này? Các em hãy cùng thảo luận để hiểu thêm về trò chơi này và suy nghĩ về hậu quả của sự đam mê không đúng chỗ của một vị vua nhé!

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

1. Tìm hiểu tác giả và truyện truyền kỳ

Nội dung 1. Tác giả Bồ Tùng Linh

Trước khi chúng ta khám phá truyện 'Dế chọi,' hãy cùng tìm hiểu về tác giả Bồ Tùng Linh và tác phẩm nổi tiếng của ông – 'Liêu Trai chí dị.' Các em hãy chia sẻ những thông tin mà mình đã tìm hiểu được về nhà văn và tác phẩm này.

Video trình bày nội dung: 

- Bồ Tùng Linh (1640 - 1715) là nhà văn nổi tiếng của Trung Quốc thời nhà Thanh.

- Liêu Trai chí dị là tập sách gồm gần 500 truyện, khai thác cốt truyện từ truyện dân gian và những chuyện kì lạ, hoang đường của một số tác giả thời trước.

Nội dung 2. Tìm hiểu về truyện truyền kỳ

Truyện truyền kì là một thể loại văn học đặc biệt với những yếu tố kỳ ảo và hoang đường. Trước khi đi vào chi tiết truyện “Dế chọi”, các em hãy thảo luận để nêu lên những đặc điểm nổi bật của truyện truyền kì mà các em đã biết.

Video trình bày nội dung: 

- Khi đọc truyện truyền kì, cần tóm tắt truyện, xác định không gian, thời gian trong truyện, tìm hiểu các nhân vật, chỉ ra và nêu tác dụng của các chi tiết kì ảo, nêu chủ đề của truyện, …

2. Tìm hiểu văn bản

Nội dung. Cốt truyện

Để hiểu rõ hơn về câu chuyện, chúng ta cần xem xét cốt truyện và các yếu tố cấu thành nên nó. Các em hãy cùng suy nghĩ về những sự kiện quan trọng đã tạo nên câu chuyện, đồng thời nhận xét về không gian, thời gian và các nhân vật chính trong truyện.

Video trình bày nội dung: 

Trong thời Tuyên Đức, cung vua rất chuộng trò chọi dế, hàng năm bắt dân phải cống nạp. Trò này không bắt nguồn từ Thiểm Tây mà từ quan huyện Hoa Âm muốn lấy lòng quan trên. Quan huyện bắt dân nộp dế, làm nhiều nhà khuynh gia bại sản. Thành Danh, một đồng sinh chất phác, bị ép giữ chức dịch trong làng và bị bóc lột đến kiệt quệ. Gặp hạn nộp dế, anh lo buồn muốn tự tử, vợ khuyên nên tự bắt dế. Thành tìm được dế tốt nhưng bị con làm chết. Sau đó, anh may mắn bắt được con dế khác, chọi thắng nhiều trận. Quan huyện thấy dế tốt, dâng lên quan tỉnh và tiến vua. Vua thích dế, ban thưởng cho quan tỉnh và quan huyện, giúp Thành miễn sai dịch và cho thi học vị. Con Thành cũng hồi phục sau khi đã biến thành dế trong giấc mơ. Cuối cùng, gia đình Thành trở nên giàu có, còn tác giả khuyên rằng sự việc nhỏ của vua cũng ảnh hưởng đến dân, không thể coi nhẹ.

…..

3. Tổng kết

Nội dung. Tìm hiểu về chủ đề và đặc điểm truyện truyền kì trong tác phẩm

Truyện “Dế chọi” mang trong mình nhiều yếu tố đặc trưng của thể loại truyền kì. Các em hãy cùng thảo luận để xác định những đặc điểm này và cách chúng được thể hiện trong câu chuyện nhé!

Video trình bày nội dung: 

- Chủ đề: Thể hiện nghịch lí khó tin trong cuộc sống mà nguyên nhân chỉ từ một con dế nhỏ, qua đó, tác giả phê phán sâu sắc xã

hội phong kiến đương thời.

- Đặc điểm của truyện truyền kì được thể hiện trong tác phẩm: cốt truyện được tổ chức theo trật tự tuyến tính, có sự kết hợp giữa yếu tố hiện thực và yếu tố kì ảo.

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Vậy là chúng ta đã hoàn thành xong bài học ngày hôm nay rồi. Bây giờ hãy cùng nhau làm các bài tập dưới đây nhé!

Câu 1: Nhân vật Thành là ai?

A. Dự khoa thi dành cho người trung tuổi hiểu kinh sách, làm được thơ văn.

B. Là người đã đỗ khoa thi Đồng tử, nhưng vì tính tình chất phác nên bị ép làm chức lí chính.

C. Là người đã đỗ khoa thi Đồng tử, nhưng vì tính tình chất phác nên bị ép làm chức lí chính, chưa đầy một năm mà chút ít gia sản đã cạn kiệt.

D. Là tay sai cốt cán cho bọn lí dịch.

Câu 2: Đâu là yếu tố kì ảo được sử dụng trong truyện?

A. Chi tiết con dế của Thành chọi đâu thắng đó.

B. Chi tiết con trai Thành vớt từ giếng lên vẫn còn thoi thóp thở, nhưng thần thái ngây ngốc như người gỗ, ngủ mê mệt.

C. Con dế chọi đấu thắng đó là do hồn con trai Thành đã hóa thân vào con dế chọi đó.

D. Chi tiết bà đồng chỉ điểm nơi có dế cho nhà Thành.

……

Nội dung video Bài 1. Văn bản: Dế Chọi còn nhiều phần rất hấp dẫn và thú vị. Hãy cùng đăng kí để tham gia học bài và củng cố kiến thức thông qua hoạt động luyện tập và vận dụng trong video.