Bài giảng điện tử chuyên đề Địa lí 11 kết nối tri thức

NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI TIẾT HỌC MỚI! 

KHỞI ĐỘNG 

Liệt kê các quốc gia có sông Mê Công chạy qua, các quốc gia có chung Biển Đông,... 

• Sông Mê Công chảy qua: Mi-an-ma, Lào, Thái Lan, Cam-pu-chia và Việt Nam 
• Các quốc gia chung biển Đông: Thái Lan, Thái Lan, Cam-pu-chia, Việt Nam, Trung Quốc, Indonexia,… 

CHUYÊN ĐỀ 11.1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ KHU VỰC ĐÔNG NAM Á 

NỘI DUNG BÀI HỌC 

1. UỶ HỘI SÔNG MÊ CÔNG (MRC)
2. HỢP TÁC HOÀ BÌNH TRONG KHAI THÁC SÔNG MÊ CÔNG

I UỶ HỘI SÔNG MÊ CÔNG (MRC) 

1. Khái quát lưu vực sông Mê Công

Đọc thông tin mục 1 và hình 1, kết hợp hiểu biết của bản thân và kiến thức đã học, hãy: 

• Xác định vị trí của lưu vực sông Mê Công trên bản đồ. 
• Nêu khái quát về lưu vực sông Mê Công (vị trí, phạm vi và đặc điểm lưu vực). 

Hình 2. Tỉ lệ diện tích lưu vực sông Mê Công theo quốc gia (%) 

Hình 3. Quang cảnh mùa lũ khu vực hồ Tôn-lê Sáp, Cam-pu-chia 

Hình 4. Cánh đồng lúa gạo ở Thái Lan 

Sông Mê Công bắt nguồn từ sơn nguyên Tây Tạng của Trung Quốc. 

Chiều dài khoảng 4 763 km (thứ ba châu Á, thứ 12 thế giới). 

Được chia thành 2 khu vực 

Thượng nguồn 

• Trung Quốc, Mi-an-ma 

Hạ lưu 

• Lào, Thái Lan, Cam-pu-chia và Việt Nam 

Diện tích lưu vực là 810 000 km2, Lào và Thái Lan là hai quốc gia có diện tích lãnh thổ nằm trong lưu vực lớn nhất. 

Tổng lượng dòng chảy trung bình năm là 475 tỉ m3 và có sự phân mùa. 

Bảng: Diện tích lưu vực và lưu lượng dòng chảy trung bình phân theo quốc gia ở lưu vực sông Mê Công 

Phần thượng nguồn: mùa lũ vào mùa xuân hoặc đấu hạ (băng tuyết tan). 

Phần hạ lưu: mùa lũ trùng với mùa mưa (tháng 6 đến tháng 11, chiếm 70 – 80% tổng lưu lượng dòng chảy cả năm). 

Đa dạng sinh học lớn thứ hai thế giới (sau lưu vực sông A-ma-dôn), gồm các loài thực vật, cá, chim, bò sát và lưỡng cư, động vật có vú,... 

Sao La 

Chuột đá 

Cá heo sông Mê Công ở Cam-pu-chia 

Dân số: có hơn 65 triệu người sinh sống ở hạ lưu, thuộc hơn 100 dân tộc khác nhau, có nền văn hoá đa dạng.  

Đô thị hoá nhanh, các đô thị lớn bao gồm Phnôm Pênh (Cam-pu-chia), Viêng Chăn (Lào), Cần Thơ (Việt Nam). 

Phnôm Pênh, Cam-pu-chia) 

Thủ đô Viêng Chăn, Lào 

Các hoạt động kinh tế đa dạng: trồng trọt, thuỷ sản, giao thông đường thuỷ, thuỷ điện, du lịch. 

Buôn bán trên sông, Cần Thơ 

Nuôi cá trên Sông Tiền ở Cao Lãnh, Đồng Tháp 

Chợ nổi Cái Răng, Cần Thơ 

Mở rộng kiến thức 

Sông Mê Công có nhiều tên gọi khác nhau: 

• Trung Quốc: Lan Thương Giang.  
• Lào, Thái Lan: Mènam Khong.  
• Cam-pu-chia: Tôn-lê Thơm.  
• Việt Nam: chia thành sông Tiền và sông Hậu, đổ ra biển ở chín cửa nên còn gọi là sông Cửu Long. 

Sông Mê Công nhìn từ Nakhon Phanom (Thái Lan) sang Thakhek (Lào) 

Quăng lưới bắt cá trên sông Tiền 

• Mùa lũ cung cấp phù sa cho vùng đồng bằng rộng lớn. 
• Nhiều hệ sinh thái của sông Mê Công đã phát triển do sự thay đổi dòng chảy theo mùa. 
• Năm 2019 và 2020, ở đồng bằng sông Cửu Long, mực nước đã giảm xuống mức thấp nhất trong 100 năm trở lại đây.  
• Lượng nước chảy vào đồng bằng ít đi trong khi mực nước biển lại dâng cao,  Tăng độ mặn của đất  Diện tích đất dành cho trồng trọt bị thu hẹp. 

2. Uỷ hội sông Mê Công

Đọc thông tin mục 2, kết hợp với hiểu biết của bản thân, hãy:  

Trình bày lí do ra đời và mục tiêu hoạt động của Uỷ hội sông Mê Công 

Lí do ra đời 

Các thách thức suy giảm số lượng và chất lượng nguồn nước, tốc độ đô thị hoá nhanh, xây dựng nhiều đập thuỷ điện và tác động của biến đổi khí hậu. 

Các nước cần có giải pháp để cân bằng giữa phát triển kinh tế và duy trì sự bền vững của hệ sinh thái trên lưu vực sông. 

> Thành lập Uỷ ban sông Mê Công 

1957 

Thành lập Uỷ ban Mê Công. 

1978 

Đổi tên thành Uỷ ban lâm thời về điều phối nghiên cứu hạ lưu lưu vực sông Mê Công. 

1995 

Thành lập Uỷ hội sông Mê Công (MRC). 

Cơ cấu tổ chức 

...