BÀI 2. QUAN TÂM, CẢM THÔNG VÀ CHIA SẺ

1. Một số truyền thống của quê hương

Câu hỏi: Hãy đọc câu chuyện, quan sát các bức tranh dưới đây và giải rút gọn câu hỏi. (trang 10, 11 SGK)

a) Nêu các biểu hiện của sự quan tâm, cảm thông và chia sẻ trong câu chuyện "Chiếc băng gạc cho trái tim tan vỡ" và những bức tranh trên.

b) Trong các bức tranh trên, hành vi nào chưa thể hiện sự quan tâm, cảm thông và chia sẻ? Em có suy nghĩ gì về hành động đó?

c) Em hãy kể thêm môt số biểu hiện khác của sự quan tâm, cảm thông và chia sẻ.

Giải rút gọn:

a) Biểu hiện của sự quan tâm, cảm thông và chia sẻ:

• Lắng nghe, động viên, an ủi, nhắn tin, gọi điện hỏi thăm.

• Chia sẻ về với những người gặp khó khăn.

• Khích lệ, động viên bạn bè.

b) Bức ảnh thứ 3 vì em nghĩ chúng ta cần phải luôn quan tâm, chia sẻ đến bạn bè khi bạn gặp khó khăn.

c) Cô giáo quan tâm và giúp đỡ các bạn học kém, nhẹ nhàng chỉ bảo các bạn học sinh khi gặp vấn đề khó giải quyết, …

2. Ý nghĩa của quan tâm, cảm thông và chia sẻ

Câu hỏi: Em hãy đọc các trường hợp dưới đây và giải rút gọn câu hỏi:

(Trường hợp 1, 2, 3 trang 11, 12 mục 2 sgk)

a) Trong các trường hợp trên, sự quan tâm, cảm thông và chia sẻ đã mang lại điều gì?

b) Theo em, vì sao phải quan tâm, cảm thông và chia sẻ?

Giải rút gọn:

a) Đã mang lại cho mọi người niềm vui, hạnh phúc, sự ấm áp trong tình yêu thương của gia đình; ...

b) Vì con người ai cũng có lúc sẽ gặp phải những khó khăn trong cuộc sống, nếu nhận được sự quan tâm, cảm thông và chia sẻ thì mọi người sẽ có động lực, niềm tin để vượt qua những khó khăn đó. 

LUYỆN TẬP

Câu 1: Em tán thành hay không tán thành với các ý kiến nào dưới đây? Vì sao?

a) Chỉ người nào gặp khó khăn mới cần tới sự quan tâm, cảm thông và chia sẻ.

b) Khi ai đó có lời đề nghị thì mình mới cần quan tâm, cảm thông và chia sẻ.

c) Để thể hiện sự quan tâm, cảm thông và chia sẻ, chỉ cần tặng quà là đủ.

d) Sự quan tâm, cảm thông và chia sẻ giúp mọi người cảm thấy vui vẻ, hạnh phúc và yêu thương nhau hơn. 

Giải rút gọn:

- Em không tán thành với ý kiến a vì khi không gặp khó khăn, chúng ta vẫn có thể trao gửi những điều tốt đẹp đến cho nhau.

- Em không tán thành với ý kiến vì dù có nhận được lời đề nghị hay không thì mình vẫn nên quan tâm khi họ gặp khó khăn. 

- Em không tán thành với ý kiến c vì chúng ta có thể điều đó bằng những hành động và lời nói một cách chân thành.

- Em tán thành với ý kiến d vì sự quan tâm, cảm thông và chia sẻ giúp mọi người cảm thấy vui vẻ, hạnh phúc và yêu thương nhau hơn.

Câu 2: Em hãy nhận xét hành vi của các bạn dưới đây:

a) Mặc dù rất yêu quý ông bà nhưng H ít khi gọi điện hỏi thăm vì cho rằng như thế là không cần thiết.

b) Thấy hoàn cảnh bác hàng xóm khó khăn, M xin mẹ rau và gạo mang sang biếu bác.

c) Thỉnh thoảng, K lại mượn V mấy thứ lặt vặt như: cục tẩy, bút chì... Thấy vậy, C ngạc nhiên hỏi: "Cậu cũng có những thứ đó, sao phải mượn của V làm gì?". K đáp: "Nhà V ở cạnh nhà mình. V rất mặc cảm về hoàn cảnh khó khăn của bản thân, nên tớ làm vậy để bạn ấy có nhờ gì tớ thì cũng sẽ thấy thoải mái hơn".

d) Trên đường đi học về, thấy một bạn bị bắt nạt, T định dừng lại can ngăn nhưng A kéo tay bảo: "Thôi...".

Giải rút gọn:

a, Hành vi của H không thể hiện sự quan tâm, cảm thông và chia sẻ, H nên thường xuyên gọi điện hỏi thăm ông bà mình.

b, Hành vi của M đã thể hiện sự quan tâm, cảm thông và chia sẻ. 

c, Hành vi của K đã thể hiện sự quan tâm, cảm thông và chia sẻ. 

d, Hành vi của A thể hiện sự không quan tâm, không muốn giúp đỡ người khác khi họ gặp khó khăn. 

Câu 3: Em sẽ làm gì nếu ở trong các tình huống dưới đây:

a) Khi đi học cùng bạn, em thấy một em bé đang khóc vì bị lạc. Bạn em nói: "Sẽ có người khác giúp em ấy, còn mình phải đến trường cho kịp giờ học".

b) Hoàn cảnh gia đình của H rất khó khăn do bố mẹ kinh doanh thua lỗ. H tâm sự với em và muốn em không nói với ai.

c) Mặc dù rất muốn giúp đỡ các bạn có hoàn cảnh khó khăn nhưng em không có điều kiện vật chất.

Giải rút gọn:

- Trong tình huống a, em vẫn sẽ đến hỏi han, giúp đỡ em bé tìm được người nhà bằng cách nhờ người lớn giúp đỡ hoặc đưa bé đến đồn công an gần đấy. 

- Trong tình huống b), em sẽ động viên, an ủi H và hứa sẽ không nói chuyện này với bất kì ai khác.

- Trong tình huống c, em sẽ giúp đỡ các bạn và kêu gọi các bạn trong lớp hoặc mọi người trong gia đình cùng giúp đỡ các bạn ấy.

Câu 4: Xử lí tình huống:

Trong cuộc sống, em đã thể hiện sự quan tâm, cảm thông và chia sẻ như thế nào? Hãy chia sẻ theo gợi ý dưới đây:

Giải rút gọn:

VẬN DỤNG

Câu 1: Sưu tầm và kể về một tấm gương biết quan tâm, cảm thông và chia sẻ với người khác mà em biết. Em học tập được điều gì từ tấm gương đó?

Giải rút gọn:

Thầy Đặng Hữu Tường, Bí thư chi bộ, Hiệu trưởng nhà trường, Trưởng Ban chỉ đạo phòng chống dịch Covid-19 trường THCS Thụ Hậu trong mỗi lần họp trực tuyến đều hỏi thăm sức khỏe cán bộ, giáo viên, nhân viên, học sinh cùng gia đình, hàng xóm của tất cả mọi người, nhắc nhở mọi người nghiêm túc thực hiện công tác phòng chống dịch. Vừa quan tâm, nhưng thầy cũng vừa nắm bắt thông tin để kịp thời báo cáo ban chỉ đạo các cấp. Quán triệt chủ trương “Chống dịch như chống giặc”, thầy đã triển khai đến tận toàn thể cán bộ giáo viên bằng nhiều hình thức: Thông báo trên edu, đăng tải trên facebook, nhắn trên masserger…nhanh, gọn, nhẹ, đôi lúc pha chút hài hước cho anh em đỡ phần căng thẳng. 

Câu 2: Em hãy tìm hiểu về một bạn có hoàn cảnh khó khăn và lập kế hoạch giúp đỡ bạn đó.

Giải rút gọn:

- Kế hoạch giúp đỡ bạn có hoàn cảnh khó khăn

- Họ tên bạn cần giúp đỡ: Bạn A là hàng xóm ở ngay cạnh nhà em.

- Những khó khăn của bạn: bạn ở với bà. Hằng ngày sau giờ học bạn A phải đi thu lượm đồng nát để phụ bà kiếm tiền nên kết quả học tập bạn không tốt. 

- Những việc em có thể giúp: Em sẽ cùng các bạn trong lớp gom quỹ để giúp đỡ bạn A và em sẽ sang nhà bạn A để cùng học bài với bạn.