BÀI 3. HỌC TẬP TỰ GIÁC, TÍCH CỰC

1. Biểu hiện của học tập tự giác, tích cực

Câu hỏi: Em hãy đọc câu chuyện, quan sát các bức tranh dưới đây và giải rút gọn câu hỏi: (trang 14, 15 phần 1 SGK)

a) Bác Hồ đã tự học ngoại ngữ như thế nào?

b) Em hãy nêu những biểu hiện của việc học tập tự giác, tích cực và chưa tự giác, tích cực qua các bức tranh trên.

c) Em hãy kể thêm những biểu hiện khác của học tập tự giác, tích cực và chưa tự giác, tích cực mà em biết.

Giải rút gọn:

a) Cách Bác Hồ tự học ngoại ngữ:

• Để học được ngoại ngữ, Bác đã kiên trì mỗi ngày đều học. 

• Bác còn đặt mục tiêu mỗi ngày luyện 10 từ mới, luyện đến khi thuộc mới thôi. 

b) Biểu hiện của việc học tập tự giác, tích cực:

• Bức tranh 1: Các bạn học sinh chủ động, tự giác làm bài cùng với nhau.

• Bức tranh 2 chủ động đặt ra thời gian tự học ở nhà.

• Bức tranh 3: Bạn học sinh chủ động xem trước nội dung bài học mới để hiểu trước bài học hôm sau.

• Bức tranh 4: tích cực phát biểu xây dựng bài.

c) Biểu hiện học tập tập tự giác, tích cực: tự giác học bài, làm bài tập mà không cần bố mẹ, thầy cô nhắc nhở, chủ động tìm hiểu kiến thức mới, ...

- Biểu hiện học tập chưa tự giác, tích cực: Không chịu làm bài tập, đến khi bị phạt mới làm, chép bài của bạn, …

2. Ý nghĩa của học tập tự giác, tích cực

Câu hỏi: Em hãy đọc các trường hợp dưới đây và giải rút gọn câu hỏi:

(Trường hợp 1, 2 trang 15, 16 mục 2 sgk)

a) Việc tự giác, tích cực học tập đã đem lại điều gì cho Tuấn và Yến?

b) Em hãy cho biết ý nghĩa của học tập tự giác, tích cực. 

Giải rút gọn:

a) Đã giúp cho Tuấn và Yến rèn luyện được tính kỷ luật đối với bản thân, giúp nâng cao thành tích học tập. 

b) Giúp chúng ta ngày càng tiến bộ, học hỏi được thêm nhiều kiến thức mới, điều hay, nâng cao kết quả học tập. 

LUYỆN TẬP

Câu 1: Em đồng tình hay không đồng tình với ý kiến nào dưới đây? Vì sao?

a) Luôn chủ động thực hiện nhiệm vụ học tập mà không cần ai nhắc nhở là biểu hiện của học tập tự giác, tích cực.

b) Chỉ cần tự giác, tích cực học tập khi đến các kì kiểm tra.

c) Chỉ cần xây dựng kế hoạch học tập còn việc thực hiện thì tùy thuộc vào hoàn cảnh.

d) Tự giác, tích cực học tập giúp em rèn luyện tính tự lập, tự chủ và tích lũy kiến thức cho bản thân.

Giải rút gọn:

a) Đồng tình vì đây chính là biểu hiện của việc tự giác, tích cực học tập.

b) Không đồng tình vì như vậy kiến thức và không ghi nhớ được lâu.

c) Không đồng tình vì nếu như vậy thì kế hoạch đó sẽ không đạt hiệu quả. 

d) Đồng tình vì đây chính là ý nghĩa của việc học tập tự giác, tích cực.

Câu 2: Bạn nào dưới đây đã học tập tự giác, tích cực? Vì sao?

a) Q thường nhờ các bạn học giỏi trong lớp làm giúp bài tập rồi chép lại.

b) A luôn thích đọc tác phẩm văn học, sưu tầm những câu chuyện, câu nói hay để vận dụng vào việc viết văn. Nhờ vậy, kĩ năng viết văn của bạn ngày càng được nâng cao.

c) B thích môn Tiếng Anh nên thường xuyên mang sách Tiếng Anh ra làm bài tập trong các giờ học khác, B cho rằng: "Môn học này rất quan trọng trong thời kì hội nhập. Các môn học còn lại là phụ nên chỉ cần biết là đủ".

d) Buổi tối, N thường xuyên ngồi vào bàn học đúng giờ nhưng tay vẫn cầm điện thoại để nhắn tin và chỉ tập trung học bài khi bố mẹ thúc giục, kiểm tra.

e) Thấy T ngủ gật trong giờ học, P nhắc bạn cần tập trung nghe cô giảng bài.

Giải rút gọn:

- Tình huống a) Q chưa học tập tự giác, tích cực vì Q không tự suy nghĩ để hoàn thành bài tập của mình. 

- Tình huống b) A đã học tập tự giác, tích cực vì A đã tự mình trau dồi và nâng cao kĩ năng viết của mình. 

- Tình huống c) B chưa học tập tự giác, tích cực vì môn học nào cũng quan trọng, không nên phân biệt môn chính môn phụ.

- Tình huống d) N chưa học tập tự giác, tích cực vì N vẫn chưa tự giác. 

- Tình huống e)

+ Bạn T chưa học tập tự giác, tích cực vì bạn ngủ gật trong giờ. 

+ Bạn P đã học tập tự giác, tích cực vì P đã nhắc nhở bạn chú ý nghe giảng.

Câu 3: Xử lý tình huống:

a) Tuy có rất nhiều bài tập cần hoàn thành nhưng M vẫn muốn đi dự sinh nhật của bạn thân vì đã hứa với bạn.

Nếu là M, em sẽ làm gì?

b) K học giỏi và luôn hòa đồng, chia sẻ suy nghĩ, kinh nghiệm học tập của mình với các bạn trong lớp. Thấy vậy, một số bạn nói rằng K hay khoe khoang.

Nếu là K, em sẽ nói thế nào để các bạn hiểu mình?

c) Trong giờ học ngữ văn, mặc dù hiểu bài và biết câu trả lời nhưng C không giơ tay phát biểu

Nếu là bạn cùng lớp với C, em sẽ khuyên bạn điều gì?

d) Đầu năm học, S chuyển đến lớp học mới nên nhút nhát, rụt rè, ít phát biểu ý kiến xây dựng bài.

Nếu là bạn học cùng lớp với S, em sẽ làm gì để giúp bạn thay đổi, tích cực trong học tập?

Giải rút gọn:

- Tình huống a) Nếu là M, em sẽ ở nhà hoàn thành bài tập.

- Tình huống b) Nếu là K em sẽ giải thích với các bạn rằng: chúng ta cần phải tự giác trong học tập với nhiều hình thức khác nhau. 

- Tình huống c) em sẽ khuyên và động viên bạn tích cực giơ tay phát biểu suy nghĩ của mình. 

- Tình huống d) em sẽ thường xuyên trao đổi bài tập với S và động viên bạn phát biểu ý kiến xây dựng bài.

VẬN DỤNG

Câu 1: Em hãy viết về một tấm gương học tập tự giác, tích cực mà em biết. Em học tập được điều gì từ tấm gương đó?

Giải rút gọn:

- Tấm gương tự giác, tích cực học tập: Bác Hồ là tấm gương sáng v ề tinh thần tự học, đặc biệt là học ngoại ngữ.

- Bài học:

+ Rèn luyện tinh thần tự giác, tích cực học tập.

+ Siêng năng, kiên trì, tìm ra phương pháp học tập đúng. 

Câu 2: Em hãy xác định một biểu hiện chưa tự giác, tích cực học tập của bản thân. Lập kế hoạch khắc phục điểm chưa tự giác, tích cực đó theo gợi ý dưới đây:

Giải rút gọn: