Câu

Đáp án

Câu 1

Văn bản bàn về việc học/ mục đích, yêu cầu của việc học.

Hướng dẫn chấm:

- Học sinh trả lời chính xác như đáp án: 0.5 điểm.

- Học sinh trả lời sai hoặc không trả lời: 0 điểm.

Câu 2

Nghĩa của từ “diệu pháp” trong câu cuối của văn bản: Phương pháp/ cách thức kì diệu của việc học.

Hướng dẫn chấm:

- Học sinh trả lời chính xác như đáp án: 0.5 điểm.

- Học sinh trả lời sai hoặc không trả lời: 0 điểm

Câu 3

Hai câu văn là những bằng chứng minh họa gần gũi, tiêu biểu, góp phần làm sáng tỏ khía cạnh luận điểm của văn bản: học phải thật nhuần nhuyễn, phải biến tri thức học được thành “tài sản” có giá trị của mình.

Câu 4

Tác dụng của một số yếu tố miêu tả (một đứa trẻ mới sinh, bộ lông của cừu, sợi tơ của tằm,...) và tự sự (cuộc trò chuyện với người cha): góp phần làm rõ luận điểm, giúp cho nội dung nghị luận trở nên sinh động, rõ ràng, làm tăng tính thuyết phục của văn bản.

Câu 5

HS có thể đưa ra câu trả lời khác nhau (để phát triển bản thân/ mở rộng hiểu biết/ bồi dưỡng tâm hồn...) và có lí giải phù hợp.

Gợi ý:

Một trong những mục đích quan trọng nhất của việc học là để bồi dưỡng tâm hồn, khơi dậy trong ta những khát vọng cao đẹp, làm cho bản thân “ngày càng mới, càng cao, càng rộng”; và khi khát vọng được thắp lên, con người sẽ cảm thấy cuộc sống có ý nghĩa hơn, nỗ lực nhiều hơn để vươn đến thành công...

Hướng dẫn chấm:

- Học sinh trả lời tương đương như đáp án: 1,0 điểm.

- Học sinh trả lời có nội dung phù hợp nhưng diễn đạt chưa tốt: 0,5 - 0,75  điểm.

- Học sinh trả lời không thuyết phục hoặc không trả lời: 0,0 điểm.

* Lưu ý: Chấp nhận những câu trả lời khác đáp án nhưng thuyết phục, hợp lí.

Đáp án

Câu 1:

HS trình bày cảm nhận dựa trên suy nghĩ của mình. Sau đây là đáp án gợi mở:

• Hình thức:

+ Đúng độ dài 200 từ.

+ Đảm bảo bố cục 3 phần.

+ Không sai chính tả, lặp từ….

- Nội dung: Trong đoạn thơ Nhớ của Nguyễn Đình Thi, cảm xúc của chủ thể trữ tình dạt dào, mãnh liệt và sâu lắng. Đó là nỗi nhớ gắn bó chặt chẽ với tình yêu đôi lứa và tình yêu đất nước, hòa quyện trong từng hình ảnh thơ đầy xúc động. Hình ảnh “ngôi sao” và “ngọn lửa” trong câu mở đầu không chỉ là biểu tượng của ánh sáng dẫn đường mà còn gợi nhắc nỗi nhớ da diết, âm thầm. Sự lấp lánh của sao và sự ấm áp của ngọn lửa như chính tình cảm mà người chiến sĩ dành cho quê hương và người mình yêu, vừa thiêng liêng, vừa gần gũi. Đặc biệt, câu thơ “Anh yêu em như anh yêu đất nước” khẳng định tình yêu ấy không chỉ là tình cảm cá nhân mà còn mở rộng thành tình yêu với tổ quốc – một tình yêu sâu nặng, bền bỉ và cao cả. Nỗi nhớ ấy theo chân người lính trên mọi bước đường, trở thành động lực giúp họ vượt qua những vất vả và gian lao. Qua đoạn thơ, Nguyễn Đình Thi đã khắc họa thành công cảm xúc mãnh liệt, vừa riêng tư vừa rộng lớn, của chủ thể trữ tình trong thời kỳ chiến tranh.

Câu 2: 

1. Đảm bảo cấu trúc bài văn nghị luận 

Cấu trúc bài cần nêu được đặt vấn đề, giải quyết vấn đề và kết luận. 

1. Xác định đúng vấn đề cần thể hiện

Viết bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) bày tỏ ý kiến của anh/chị về ý nghĩa của việc tự học.

Hướng dẫn chấm:

• HS xác định đúng vấn đề cần nghị luận: 0.5 điểm.

• HS xác định chưa đúng vấn đề cần nghị luận: 0 điểm.

1. Triển khai vấn đề thành các luận điểm trong bài văn nghị luận

HS có thể triển khai theo nhiều cách nhưng cần vận dụng tốt các thao tác lập luận, kết hợp chặt chẽ lí lẽ và dẫn chứng. 

- Xác định được các ý phù hợp để làm rõ vấn đề nghị luận, sau đây là một số gợi ý:

- Tự học giúp chúng ta ghi nhớ lâu và áp dụng hiệu quả kiến thức đã học trong cuộc sống thực tế. 

- Tự học còn đánh thức tiềm năng sáng tạo và khả năng giải quyết vấn đề của con người, khiến chúng ta trở nên năng động và độc lập hơn, giúp chúng ta tự quản lý thời gian và công việc một cách khoa h

- Ngoài ra, tự học cũng là một quá trình đầy kiên trì và sự nỗ lực. Những người biết tự học thường phát triển một tinh thần kiên nhẫn và quyết tâm mạnh mẽ. Chính sự học hỏi và tự phát triển này giúp họ trau dồi tri thức và nhân cách...

Hướng dẫn chấm:

- Phân tích đầy đủ, sâu sắc, dẫn chứng phù hợp, thuyết phục: 2 điểm.

- Phân tích chưa đầy đủ hoặc chưa sâu: 1 điểm – 1.75 điểm.

- Phân tích chung chung, sơ sài: 0.5 - 1.0 điểm.

d. Chính tả, ngữ pháp

- Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt.

- Hướng dẫn chấm: Không cho điểm nếu bài làm có quá nhiều lỗi chính tả, ngữ pháp.

e. Sáng tạo

- Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ.