BÀI 7. HỒN THƠ MUÔN ĐIỆU

VĂN BẢN. MƯA XUÂN

CHUẨN BỊ ĐỌC

Câu hỏi 2: Chia sẻ những câu ca dao, bài thơ viết về mùa xuân mà em biết.

Soạn nhanh:

- Xuân sang cho én đưa thoi/ Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi.

- Cây đào nở hoa/ Rung rinh cánh mỏng/ Tiếng chim hót vang/ Bầu trời trong xanh.

- Mùa xuân là tết trồng cây/ Làm cho đất nước càng ngày càng xuân.

Câu hỏi 2: Nêu cảm nhận của em về mùa xuân.

Soạn nhanh:

- Mùa xuân là mùa của sự sinh sôi nảy nở, mùa của những tia nắng ấm áp, mang đến cho con người một bầu không khí mới mẻ, tràn đầy sức sống. 

- Sau một mùa đông lạnh giá, cây cối như bừng tỉnh, khoác lên mình chiếc áo mới xanh mơn mởn. 

TRẢ LỜI CÂU HỎI

Câu 1: Xác định số tiếng trong mỗi dòng thơ, cách gieo vần, ngắt nhịp của bài thơ.

Soạn nhanh:

- Số tiếng trong 1 dòng: 7 tiếng

- Cách gieo vần: vần chân

- Ngắt nhịp: 4/3, 2/2/3

Câu 2. Bài thơ là lời tự tình của một cô gái xưng “em”. Lời tự tình ấy cho biết câu chuyện gì về cô gái?

Soạn nhanh:

Tâm trạng e ấp, mong chờ và niềm khao khát được gặp lại người thương của một cô gái trẻ trong đêm hội chèo làng Đặng.

Câu 3: Xác định bố cục, mạch cảm xúc của bài thơ.

Soạn nhanh:

- Bố cục:

+ Phần 1: Từ đầu đến …cách có một thôi đê: Vẻ đẹp của thiên nhiên khi mùa xuân đến.

+ Phần 2: Đoạn sau: Tâm trạng và hành động của con người khi mùa xuân đến.

- Mạch cảm xúc: Tâm trạng của nhân vật “em” khi “anh” lỡ hẹn và những ngày xuân đang trôi qua.

Câu 4: Em cảm nhận như thế nào về sự thay đổi tâm trạng của cô gái từ lúc “mưa xuân phơi phới bay” đến khi “mùa xuân đã cạn ngày”?

Soạn nhanh:

- Nếu như khi “mưa xuân phơi phới bay”, cô gái đang rất vui vẻ chờ đợi chàng trai thì khi “mùa xuân đã cạn ngày”, em buồn, xuân buồn, bởi hội tan, gánh chèo rời đi, em đâu còn cơ hội để tìm anh nữa. 

- Hình ảnh hoa xoan bị đạp dưới chân giày cũng giống như sự ngóng trông, khắc khoải và hy vọng của em vỡ vụn theo trong chiều mưa nặng hạt ấy.

Câu 5: Không gian mùa xuân của làng quê Bắc Bộ và dòng tâm trạng, cảm xúc của cô gái có mối liên hệ như thế nào? Chỉ ra những hình ảnh thơ thể hiện mối liên hệ đó.

Soạn nhanh:

- Có mối liên hệ mật thiết với nhau. 

- Những hình ảnh thơ thể hiện mối quan hệ: "Bữa ấy mưa xuân phơi phới bay… Lòng thấy giăng tơ một mối tình"

Câu 6: Em có nhận xét gì về ngôn ngữ của bài thơ?

Soạn nhanh:

- Hình ảnh thơ sinh động, mộc mạc, gần gũi, sử dụng lối nói gián tiếp.

- Sử dụng nhiều hình ảnh nhân hóa, lối nói ví von. 

Câu 7: Hãy nêu cảm hứng chủ đạo, chủ đề của bài thơ Mưa xuân và cho biết căn cứ vào đâu em xác định được chủ đề đó.

Soạn nhanh:

- Cảm hứng chủ đạo, chủ đề: Khung cảnh thiên nhiên vào mùa xuân và cảm xúc tâm trạng của con người.

- Em xác định được qua nhan đề và những hình ảnh, câu thơ trong bài thơ.

VIẾT KẾT NỐI VỚI ĐỌC

Đề bài: Viết đoạn văn (khoảng 7 - 9 câu) nêu cảm nhận của em về không gian mùa xuân của làng quê Bắc Bộ được gợi lên trong bài thơ Mưa xuân.

Soạn nhanh:

Mùa xuân được ví như một bức tranh đa sắc, và bức tranh ấy được tô điểm bởi không gian mùa xuân của làng quê Bắc Bộ trong bài thơ "Mưa xuân" của Nguyễn Bính. Đó là một không gian thanh bình, yên ả và tràn đầy sức sống. Mùa xuân hiện lên với những màn mưa bụi bay phơi phới, nhẹ nhàng như sương giăng, làm cho không gian trở nên mờ ảo và lung linh. Cánh hoa xoan tím rụng đầy, tạo nên một tấm thảm hoa rực rỡ trên mặt đất. Tiếng trống chèo vang vọng từ thôn Đoài, mang theo niềm vui và sự náo nhiệt đến cho mọi người. Mùa xuân của làng quê Bắc Bộ trong bài thơ "Mưa xuân" đã gợi lên trong lòng người đọc những cảm xúc bâng khuâng, xao xuyến. Đó là cảm xúc về một mùa xuân đẹp đẽ, thơ mộng và đầy sức sống. Đó là cảm xúc về một quê hương thanh bình, yên ả và đậm đà bản sắc dân tộc.