BÀI 32. DÁNG HÌNH NGỌN GIÓ

Khởi động                         

Hình ảnh gió hiện lên trong đoạn thơ sau có gì thú vị?

Tôi tên là gió                      Tháng ngày chăm chỉ

Đi khắp mọi nơi                  Tôi dài hơn sông

Công việc của tôi                Suốt đời mênh mông

Không bao giờ nghỉ             Rộng hơn biển cả.

                                                      Xuân Quỳnh

Đáp án chuẩn:

Hình ảnh gió hiện lên sinh động, có hồn, trở thành một con người cần mẫn, chăm chỉ với công việc của mình.

ĐỌC: DÁNG HÌNH NGỌN GIÓ

Câu 1: Trong khổ thơ đầu, căn nhà của gió được miêu tả bằng hình ảnh nào?

Đáp án chuẩn:

Căn nhà của gió là bầu trời rộng thênh thang.

Câu 2: Nét đáng yêu của gió được thể hiện trong khổ thơ 2 và 3 như thế nào?

Đáp án chuẩn:

Gió giống như một đứa trẻ hồn nhiên, cũng biết hát, biết dạo nhạc và đôi khi ngại ngùng nép vào vành nón.

Câu 3: Nêu suy nghĩ, cảm nhận của em về những việc làm của gió được nhắc đến trong bài.

Đáp án chuẩn:

Những việc làm của gió có ích cho cuộc đời: làm mưa rào tưới cho ruộng đồng xanh tươi, tạo ra những hạt muối trắng tinh, đẩy cánh buồm đi,…

Câu 4: Từ những hình ảnh nhân hoá trong bài thơ, nói 2 - 3 câu về gió theo hình dung của em.

Đáp án chuẩn:

Gió giống như một con người có tấm lòng bao la, lương thiện. Gió hồn nhiên ca hát. Gió làm bạn với con người trong đời sống. 

ĐỌC MỞ RỘNG: SINH HOẠT CÂU LẠC BỘ ĐỌC SÁCH - CHỦ ĐIỂM CỘNG ĐỒNG GẮN BÓ

(a) Tìm đọc bài văn:

(b) Ghi chép và trang trí Nhật kí đọc sách.

c. Cùng bạn chia sẻ:

- Bài văn đã đọc.

- Nhật kí đọc sách.

- Hình ảnh đẹp, câu văn sinh động.

- ?

d. Ghi lại 1 - 2 câu văn hay trong bài văn được bạn chia sẻ.

e. Đọc một bài văn được bạn chia sẻ mà em thích.

Đáp án chuẩn:

a. Bài văn về một lễ hội: Hội thi thổi cơm ở Đồng Vân

b. Ghi vào nhật ký đọc sách:

+ Tác giả: Minh Nhương

+ Hình ảnh đẹp: cây chuối bôi mỡ bóng nhẫy, ánh lửa bập bùng.

+ Câu văn sinh động: Người thì nhanh tay giã thóc, giần sàng thành gạo, người thì lấy nước và bắt đầu thổi cơm…

LUYỆN TỪ VÀ CÂU: LUYỆN TẬP SỬ DỤNG TỪ NGỮ

Câu 1: Đọc các nghĩa của từ “lưng” và thực hiện yêu cầu:

1. Phần phía sau của cơ thể người

2. Phần ghế để tựa vào khi ngồi.

3. Bộ phận phía sau của một số vật.

a. Trong các nghĩa trên, nghĩa nào là nghĩa gốc, nghĩa nào là nghĩa chuyển?

b. Đặt câu để phân biệt nghĩa gốc và một nghĩa chuyển của từ “lưng”.

Đáp án chuẩn:

a. Nghĩa gốc: Phần phía sau của cơ thể người.

Nghĩa chuyển:

- Phần ghế để tựa vào khi ngồi.

- Bộ phận phía sau của một số vật.

b. - Mẹ ngồi tựa lưng vào tường và trầm tư suy ngẫm.

- Khi ngồi làm việc, bố tôi thường dựa vào lưng ghế để đỡ mỏi.

Câu 2: Chọn từ ngữ thích hợp nhất trong ngoặc đơn thay cho mỗi trong đoạn văn sau:

Bầu trời (trong sạch, trong veo, trong trẻo) điểm mấy gợn mây trắng. Nắng dìu dịu không (rạng rỡ, chói lóa, chói chang) như nắng hè. Thỉnh thoảng, một làn gió (đưa, mang, kéo) theo mùi nồng của biển (quyện, hòa tan, trộn) vào mùi khói bếp trong các mái lán tạm của những ngư dân. Hương của biển (đậm đà, mặn mà, mặn mòi), nồng nã nhưng thật dễ chịu. Tôi dang hai tay, ngửa mặt lên trời, hít những hơi dài và thầm cảm ơn tạo hóa đã (cho, ban tặng, ban cho) một ban mai trong lành như thế!

Đáp án chuẩn:

Bầu trời trong trẻo điểm mấy gợn mây trắng. Nắng dìu dịu không chói chang như nắng hè. Thỉnh thoảng, một làn gió mang theo mùi nồng nồng của biển quyện vào mùi khói bếp trong các mái lán tạm của những ngư dân. Hương của biển mặn mòi, nồng nã nhưng thật dễ chịu. Tôi dang hai tay, ngửa mặt lên trời, hít những hơi dài và thầm cảm ơn tạo hoá đã ban tặng một ban mai trong lành như thế.

Câu 3: Tìm 2 - 3 từ đồng nghĩa với mỗi từ sau:

Đáp án chuẩn:

- Từ đồng nghĩa với “đoàn kết”: gắn bó, đùm bọc, đồng lòng,...

- Từ đồng nghĩa với “thân thiết”: thân quen, thân thuộc, thân yêu, thân tình,…

Câu 4: Viết 3 - 4 câu nói về sự gắn bó giữa các thành viên trong tổ hoặc lớp em, trong đó có sử dụng từ tìm được ở bài tập 3.

Đáp án chuẩn:

Tổ em gồm có mười hai bạn. Mỗi bạn có những tính cách riêng, nhưng cũng chăm chỉ và thông minh. Tổ chúng em là một tổ đoàn kết và có phong trào học tập sôi nổi nhất lớp, luôn được thầy chủ nhiệm biểu dương. Đặc biệt hơn, trong phong trào văn nghệ các bạn đều xuất sắc, đạt giải nhất toàn trường. Tất cả các bạn trong tổ đều thân thiện, hòa đồng và giúp đỡ lẫn nhau. Em rất tự hào về tổ của em.

VIẾT: TRẢ BÀI VĂN KỂ CHUYỆN SÁNG TẠO

Đề bài: Viết bài văn kể lại một câu chuyện đã đọc, đã nghe mà em thích bằng lời của một nhân vật trong câu chuyện đó.

Câu 3: Viết lại đoạn văn kể lại sự việc chính của câu chuyện cho hay hơn.

Đáp án chuẩn:

Trong lễ hội kén chọn phò mã, công chúa đã bị đại bàng khổng lồ quắp đi. Thạch Sanh đang nằm nghỉ dưới gốc đa chợt thấy con chim lạ bay qua liền giương cung bắn. Đại bàng bị trúng tên, vẫn cố bay về hang ổ. Nhà vua hứa gả công chúa cho người tài nào cứu được công chúa. Lý Thông tìm gặp “đứa em kết nghĩa”. Thạch Sanh theo dấu máu tìm đến hang ổ đại bàng. Dòng dây đưa nàng công chúa thoát khỏi hang sâu, Lý Thông sai quân lính vần đá lấp cửa hang để hãm hại Thạch Sanh. Thạch Sanh lại dùng cung tên thần bắn tan cũi sắt, cứu thoát Thái tử con vua Thủy tề đang bị đại bàng giam hãm. Thạch Sanh được Thái tử mời xuống chơi thủy phủ. Để đền ơn ân nhân, vua Thủy tề tặng Thạch Sanh nhiều vàng ngọc, nhưng chàng khước từ, chỉ xin nhận một cây đàn thần làm kỉ vật.

VẬN DỤNG

Viết 2 - 3 câu về gió, trong đó có sử dụng hình ảnh so sánh hoặc nhân hoá.

Đáp án chuẩn:

Thu đến. Những cơn gió heo may dịu dàng, tinh nghịch, luồn lách vào những rặng cây, góc phố, mang theo cái se lạnh của mùa thu. Có đôi ngày nắng thu ghé thăm, đôi bạn nắng và gió lại nắm tay nhau tung tăng khắp phố phường để thưởng ngoạn vẻ đẹp của đất trời.