BÀI 55. MIỀN ĐẤT XANH

Khởi động         

Cùng bạn trao đổi về những điều gợi ra từ tên bài đọc “Miền đất xanh”.

Đáp án chuẩn:

Tên bài đọc "Miền đất xanh" gợi lên những suy nghĩ và cảm nhận về một vùng đất trù phú, màu mỡ với bản sắc thiên nhiên đặc trưng.

ĐỌC: MIỀN ĐẤT XANH

Câu 1: Trong đoạn văn đầu, vẻ đẹp của Khe Sanh được tả bằng những từ ngữ, hình ảnh nào?

Đáp án chuẩn:

Khe Sanh có nhiều hồ, đầm tự nhiên, nước trong xanh, đồi thông reo

vi vút. Buổi sáng, sương mù bay lãng đãng quấn quanh những vườn

cà phê trĩu hạt, những núi đồi trùng điệp.

Câu 2: Những người lính đã làm gì để trả lại sự bình yên cho Khe Sanh?

Đáp án chuẩn:

Những người lính đã dò dẫm gỡ mìn, huỷ bom giúp cho đất đai không còn là nơi chứa đầy thương tích của chiến tranh và mở đường cho sự phục hồi và phát triển.

Câu 3: Câu văn cuối bài muốn nói về điều gì?

Đáp án chuẩn:

Câu văn cuối bài muốn nhấn mạnh rằng ước vọng hoà bình và phát triển của những người dân Khe Sanh đã và đang trở thành hiện thực, Khe Sanh đã xanh trở lại, tượng trưng cho sự sống, sự phục hồi và hy vọng cho tương lai.

Câu 4: Những chi tiết, hình ảnh nào trong bài gây ấn tượng đối với em? Vì sao?

Đáp án chuẩn:

Cảnh sương mù bay lãng đãng quấn quanh những vườn cà phê và núi đồi trùng điệp vào buổi sáng, cùng với hình ảnh người dân Khe Sanh chăm chỉ và ước vọng về một tương lai tươi sáng hơn cho mảnh đất của mình. 

LUYỆN TỪ VÀ CÂU: LIÊN KẾT CÁC CÂU TRONG ĐOẠN VĂN BẰNG CÁCH THAY THẾ TỪ NGỮ

Câu 1: Đọc các đoạn văn sau và trả lời câu hỏi:

a. Cây đa Ấn Độ thì liên tục bật ra những búp đỏ hồng, nhọn hoắt. Khi đủ lớn, nó xoè ra thành chiếc lá nâu rõ to, ở trong lại hiện ra cái búp đa mới nhọn hoắt, đỏ hồng…

Theo Vân Long

b. Trời vừa ấm lên, những đàn én đã trở về. Loài chim báo hiệu mùa xuân đang chao liệng trên nền trời trong xanh.

Theo Vũ Phước Lai

- Từ in đậm thay thế cho từ ngữ nào trong câu văn đứng trước?

- Việc thay thế đó có tác dụng gì?

Đáp án chuẩn:

a. “Nó” thay thế cho “Cây đa Ấn Độ”.

b. “Loài chim báo hiệu mùa xuân” thay thế “đàn én”.

=> diễn đạt phong phú, mềm mại, không bị lặp từ

Câu 2: Tìm các từ ngữ dùng để thay thế cho từ in đậm trong đoạn văn sau và cho biết tác dụng của chúng:

Gà trống thức dậy, cát tiếng dõng dạc xé màn sương mỏng, đánh thức những tia nắng ban mai. Sứ giả của bình minh kêu vang: “Ò... ó... o...!” và oai vệ đập cánh. Trời chưa sáng rõ nhưng anh chàng biết ở góc vườn kia lũ vịt con vừa dậy. Còn góc vườn này, chị mái mơ đang chuẩn bị dẫn đàn con đi tìm mỗi. Một ngày mới rộn ràng đang bắt đầu.

Đáp án chuẩn:

Từ "gà trống" là "Sứ giả của bình minh" và "anh chàng". 

• tác dụng làm cho ngôn từ trở nên phong phú và hấp dẫn hơn, giúp miêu tả hình ảnh gà trống một cách sinh động và đa dạng.

Câu 3: Thực hiện yêu cầu:

a. Chọn từ ngữ trong khung phù hợp với mỗi để các câu trong đoạn văn sau liên kết với nhau:

Những nhúm hạt nhỏ bé ngày nào giờ đã trở thành những vạt hoa tím bung nở. đang tươi cười chào đón Uyên. cúi xuống, thủ thỉ cảm ơn đã đem mùa xuân đến nơi này. rung rinh trong nắng, thì thầm đáp lại lời cảm ơn của .

b. Cho biết mỗi từ ngữ được chọn ở bài tập a thay thế cho từ ngữ nào trong câu văn đứng trước.

Đáp án chuẩn:

1. (1): những thảm sao nhỏ xinh ấy                 (3):  người gieo hạt

(2): cô bé                                                      (4):  những vạt hoa biêng biếc         

(5): những người bạn dễ thương                                                                                   

b.

- “Những thảm sao nhỏ xinh ấy” thay thế “những vạt hoa tím”.

- “Cô bé” thay thế “Uyên”.

- “Những vạt hoa biêng biếc” thay thế “những vạt hoa tím” và  “Những thảm sao nhỏ xinh”.

Câu 4: Viết 3 - 4 câu nói về việc trồng cây, trong đó có sử dụng biện pháp thay thế từ ngữ để liên kết các câu.

Đáp án chuẩn:

Việc trồng cây không chỉ mang lại bóng mát mà còn giúp làm sạch không khí. Cây cối còn đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ đất, ngăn chặn xói mòn. Hơn nữa, chúng còn là nguồn cung cấp oxy quý giá cho sự sống trên Trái Đất.

VIẾT: ĐOẠN VĂN THỂ HIỆN TÌNH CẢM, CẢM XÚC VỀ MỘT BÀI THƠ

Câu 1: Đọc đoạn văn của bạn Hạnh Dương và trả lời câu hỏi:

a. Đoạn văn viết về điều gì?

b. Bạn Hạnh Dương giới thiệu những gì ở câu văn mở đầu?

c. Ở các câu văn tiếp theo, bạn Hạnh Dương thể hiện những cảm xúc gì về bài thơ?

d. Câu cuối đoạn văn khẳng định điều gì?

Đáp án chuẩn:

a. Đoạn văn viết về bài thơ "Bài ca Trái Đất" của nhà thơ Định Hải. 

b. Mô tả Trái Đất như một người bạn, thông qua hình ảnh "quả bóng xanh bay giữa trời xanh" và mô tả vẻ đẹp, thanh bình của Trái Đất.

c. Thể hiện cảm xúc trong trẻo, niềm tin và hi vọng

d. Khẳng định thông điệp hoà bình mà bài thơ mang lại trở nên diệu kì và lan toả nhờ vào lời thơ và nhịp thơ giàu nhạc điệu.

Câu 2: Chia sẻ với bạn tình cảm, cảm xúc của em về một bài thơ mà em thích.

Đáp án chuẩn:

Một trong những bài thơ mà em rất yêu thích là "Đất Nước" của nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm. Bài thơ gợi cho em cảm giác tự hào và yêu mến sâu sắc đối với quê hương, đất nước Việt Nam. Qua từng câu thơ, tác giả đã khéo léo khắc họa hình ảnh của đất nước từ Bắc chí Nam, từ lịch sử hào hùng đến vẻ đẹp của thiên nhiên và con người. Bài thơ đã khơi dậy trong em lòng yêu nước, sự trân trọng về những giá trị văn hóa và lịch sử của dân tộc

VẬN DỤNG

Đóng vai người dân Khe Sanh, nói hoặc viết lời cảm ơn gửi tới những người lính đã chiến đấu để trả lại sự bình yên cho quê hương mình.

Đáp án chuẩn:

Tôi xin gửi lời cảm ơn sâu sắc tới những người lính đã không ngại hi sinh, chiến đấu để trả lại sự bình yên cho quê hương chúng tôi. Nhờ có sự dũng cảm và hy sinh của các anh, chúng tôi mới có được cuộc sống thanh bình như hôm nay. Cảm ơn các anh, những người hùng thầm lặng của quê hương Khe Sanh!