BÀI 17: TÁCH KIM LOẠI. SỬ DỤNG HỢP KIM

Mở đầu: a) Có thể dùng phản ứng hóa học nào để tách được kim loại đồng từ hợp chất copper(II) sulfate?

b) Có thể tách natri từ hợp chất sodium chloride bằng cách dùng phản ứng tương tự như trường hợp tách đồng từ hợp chất copper(II) sulfate không? Giải thích.

Đáp án chuẩn:

a) Sử dụng kim loại khử mạnh như Zn hoặc Al. Trong đó Zn sẽ thay thế Cu trong CuSO4, tạo thành ZnSO4 và kim loại Cu.

b) Phản ứng giữa Na và Zn sẽ không xảy ra vì Na là một kim loại có hoạt độ khử mạnh hơn Zn.

I. PHƯƠNG PHÁP TÁCH KIM LOẠI

Câu 1: Viết phương trình hóa học của phản ứng điện phân nóng chảy sodium chloride để thu được kim loại natri và khí chloride.

Đáp án chuẩn: 

2NaCl  => 2Na + Cl2

Câu 2: Ở ví dụ 2, phản tạo ra kim loại sắt ở trạng thái thể nào? Biết rằng nhiệt độ thực hiện phản ứng cao hơn nhiệt độ nóng chảy của sắt

Đáp án chuẩn:

Thể rắn

Câu 3: Trong ví dụ 3, kẽm thu được ở trạng thái hơi do nhiệt độ thực hiện phản ứng cao hơn nhiệt độ hóa hơi của kẽm. Làm thế nào để chuyển kẽm ở trạng thái hơi về trạng thái rắn? 

Đáp án chuẩn:

Sử dụng phương pháp làm nguội hoặc làm lạnh. Dưới điều kiện nhiệt độ thích hợp, hơi kẽm có thể được làm nguội đến điểm sôi của nó để kết tủa thành dạng rắn.

II. HỢP KIM

Câu 1: Theo em vì sao người ta không dùng kim loại nhôm để chế tạo ổ khóa và chìa khóa?

Đáp án chuẩn:

Nhôm có tính khá hoạt động hóa học, có thể phản ứng với một số chất khác trong môi trường, dẫn đến hiện tượng ăn mòn.

Câu 2: Pha trộn bột mịn của Al và Mg với nhau có thu được hợp kim không? Giải thích.

Đáp án chuẩn:

Không tạo ra hợp kim vì tính chất hóa học và cấu trúc tinh thể của hai kim loại này khác nhau, không tạo ra phản ứng hóa học mạnh để tạo thành hợp kim mới

Vận dụng: Theo em, nên sử dụng thép, inox hay duralumin để chế tạo chân(móng) và khung của bảng quảng cáo ngoài trời? Giải thích.

Đáp án chuẩn:

Sử dụng inox. 

Câu 3: Trong quá trình sản xuất gang, phương pháp nào đã được sử dụng để tách kim loại ra khỏi oxide?

Đáp án chuẩn:

Phương pháp khử bằng than cốc

Câu 4: Dựa vào sơ đồ lò nấu gang ở hình 17.5 và các giai đoạn phản ứng diễn ra trong quá trình luyện gang, hãy cho biết thành phần của khí thoát ra khỏi lò?

Đáp án chuẩn: 

Khí thoát ra khỏi lò chủ yếu chứa CO và CO2

Câu 5: Phản ứng C + O2 => CO2 đóng vai trò gì trong quá trình sản xuất thép từ gang ?

Đáp án chuẩn: 

Phản ứng này tạo ra nhiệt và khí CO2. Nhiệt từ phản ứng giúp nung chảy quặng sắt và carbon để tạo ra gang.

Câu 6: Kể tên một số loại đồ dùng được làm từ thép, inox duralumin

Đáp án chuẩn: 

- Thép : ổ khóa và chìa khóa, nồi, chảo, dao, thìa, đũa,....

- Inox: bồn rửa chén, bình đun nước, nhẫn, dao mổ,....

- Duralumin: khung cửa, cửa sổ, kính cường lực, chịu lực, thân máy bay,....