BÀI 20: KINH TẾ LIÊN BANG NGA

MỞ ĐẦU

Các ngành kinh tế của Liên bang Nga phát triển như thế nào? Liên bang Nga có những vùng kinh tế quan trọng nào và chúng có đặc điểm ra sao? 

Giải nhanh

Phát triển ngành kinh tế:

• Công nghiệp quan trọng, chiếm 20% GDP (2020).

• Ngành nông nghiệp hiện đại hóa và phát triển.

• Cơ cấu kinh tế đa dạng và có vị trí quan trọng.

I. CÁC NGÀNH KINH TẾ

1. Công nghiệp

Câu hỏi: Đọc thông tin và quan sát các hình 20.1, 20.2, hãy trình bày tình hình phát triển của ngành công nghiệp Liên bang Nga.

Đáp án chuẩn:

- Phát triển:

• Ngành xương sống với cơ cấu đa dạng: truyền thống và hiện đại.

• Khai thác dầu khí là ngành mũi nhọn, đứng đầu thế giới.

• Truyền thống: Năng lượng, chế tạo máy, luyện kim, khai thác vàng, kim cương, giấy.

• Hiện đại: Điện tử, hàng không, vũ trụ, nguyên tử.

- Phân bố:

• Truyền thống: Đông Âu, Tây Xibia, dọc giao thông.

• Hiện đại: Vùng trung tâm, Uran.

2. Nông nghiệp

Câu hỏi: Đọc thông tin, quan sát hình 20.3 và dựa vào bảng 20.1, hãy trình bày tình hình phát triển của ngành nông nghiệp Liên bang Nga. 

Đáp án chuẩn:

– Quỹ đất lớn, có khả năng trồng nhiều loại cây và phát triển chăn nuôi.
– Sản lượng lương thực đạt 78,2 triệu tấn và xuất khẩu trên 10 triệu tấn (2005).
– Sản lượng cây công nghiệp, cây ăn quả, rau, chăn nuôi, đánh bắt cá đều tăng trưởng. 

– Phân bố : trồng nhiều ở đồng bằng Đông Âu và phía Nam đồng bằng Xi-bia.

3. Dịch vụ

Câu hỏi: Đọc thông tin và dựa vào bảng 20.2, hãy trình bày tình hình phát triển của ngành dịch vụ Liên bang Nga

Đáp án chuẩn:

- Giao thông phát triển đủ loại hình, đang được nâng cấp.

- Kinh tế đối ngoại: Rất quan trọng.

- Có tiềm năng du lịch lớn.

- Các ngành dịch vụ khác phát triển mạnh.

II. ĐẶC ĐIỂM MỘT SỐ VÙNG KINH TẾ

Câu hỏi: Dựa vào bảng thông tin, hãy trình bày đặc điểm nổi bật của một vùng kinh tế quan trọng ở Liên bang Nga. 

Đáp án chuẩn:

• Vùng Trung ương: Phát triển nhanh, sản lượng lương thực lớn, nhiều ngành công nghiệp.

• Vùng Trung tâm đất đen: Dải đất đen phì nhiêu, thuận lợi cho nông nghiệp và công nghiệp phục vụ nông nghiệp.

• Vùng Uran: Phát triển công nghiệp khai thác kim loại màu, luyện kim, cơ khí, hóa chất, dầu mỏ, khí tự nhiên.

• Vùng Viễn Đông: Khai thác khoáng sản, gỗ, đóng tàu, cơ khí, đánh bắt cá, chế biến hải sản.

LUYỆN TẬP- VẬN DỤNG

Luyện tập

Bài tập 1: Chứng minh rằng công nghiệp Liên bang Nga có cơ cấu ngành đa dạng.

Đáp án chuẩn:

Công nghiệp là ngành xương sống của nền kinh tế Nga với nhiều ngành sản xuất có sản lượng hàng đầu thế giới. Cơ cấu ngành công nghiệp Nga đa dạng bao gồm các ngành truyền thống và hiện đại:

– Các ngành công nghiệp truyền thống nổi tiếng: năng lượng, luyện kim đen, luyện kim màu (bô-xit, ni-ken, đồng, chi), khai thác vàng và kim cương, khai thác gỗ...

– Các ngành công nghiệp hiện đại: điện tử – tin học, hàng không, công nghiệp vũ trụ, nguyên tử, công nghiệp quốc phòng...

Bài tập 2: Lập sơ đồ thể hiện tình hình phát triển ngoại thương của Liên bang Nga.

Đáp án chuẩn:

Vận dụng

Bài tập 3: Tìm hiểu mối quan hệ giữa Liên bang Nga và Việt Nam.

Đáp án chuẩn:

• Quan hệ truyền thống, Nga coi Việt Nam là đối tác chiến lược ở Đông Nam Á.

• Tiếp nối quan hệ Xô – Việt, phát triển lên tầm đối tác chiến lược.

• Kim ngạch thương mại: 1,1 tỉ USD (2005) lên 3 tỉ USD gần đây; hợp tác toàn diện về kinh tế, chính trị, văn hóa, giáo dục và KHKT.