BÀI 16: VỊ TRÍ ĐỊA LÍ, ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN VÀ DÂN CƯ, XÃ HỘI HOA KỲ 

MỞ ĐẦU

Hoa Kỳ là đất nước rộng lớn, có nhiều điều kiện thuận lợi về tự nhiên và xã hội, được mệnh danh là “đất nước của những người nhập cư”. Vậy những điều kiện về tự nhiên và dân cư đã ảnh hưởng như thế nào tới sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước Hoa Kỳ? 

Đáp án chuẩn:

• Vị trí địa lý thuận lợi cho phát triển kinh tế biển và giao lưu quốc tế, giúp Hoa Kỳ tránh thiệt hại trong các cuộc chiến tranh thế giới.

• Điều kiện tự nhiên và dân cư phong phú tạo điều kiện cho phát triển kinh tế.

I. VỊ TRÍ ĐỊA LÍ.

Câu hỏi: Đọc thông tin và quan sát hình 16.1, hãy:

- Cho biết Hoa Kỳ tiếp giáp các đại dương, vịnh biển và quốc gia nào

- Trình bày đặc điểm vị trí địa lí của Hoa Kỳ

- Phân tích ảnh hưởng của vị trí địa lí đến phát triển kinh tế - xã hội Hoa Kỳ

Đáp án chuẩn:

• Giáp: Thái Bình Dương, Đại Tây Dương, vịnh Mê-hi-cô, Ca-na-đa (bắc), Mỹ La-tinh (nam).

• Đặc điểm: Bao gồm Bắc Mỹ, bán đảo A-lát-ca, quần đảo Ha-oai, diện tích khoảng 9,8 triệu km², nằm ở bán cầu Tây.

• Ảnh hưởng: Tránh thiệt hại trong các cuộc chiến, thuận lợi cho mở rộng giao lưu và phát triển kinh tế.

II. ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN VÀ TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN

Câu hỏi: Đọc thông tin và quan sát hình 16.1, hãy:

- Trình bày về điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên của Hoa Kỳ

- Phân tích ảnh hưởng của điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên đến phát triển kinh tế - xã hội Hoa Kỳ

Đáp án chuẩn:

• Địa hình:

  • Trung tâm Bắc Mỹ: núi và cao nguyên, đồng bằng.

  • A-lát-ca: chủ yếu núi.

  • Ha-oai: quần đảo.

• Khí hậu: Ôn đới chủ yếu, thay đổi từ tây sang đông.

• Sông hồ: Đất bồi tụ, thuận lợi cho nông nghiệp quy mô lớn.

• Biển: Vùng biển rộng lớn thuộc Thái Bình Dương, Đại Tây Dương, Bắc Băng Dương, đường bờ biển dài khoảng 20.000 km.

• Sinh vật: Đa dạng và phong phú.

• Khoáng sản: Phong phú, nhiều loại có trữ lượng lớn.

Ảnh hưởng đến phát triển kinh tế - xã hội:

• Thuận lợi:

  • Tây Hoa Kỳ: Địa hình núi Cooc-đi-e, khí hậu đa dạng, tài nguyên năng lượng phong phú.

  • Đông Hoa Kỳ: Dãy núi A-pa-lat, khí hậu ôn đới, cận nhiệt đới, tài nguyên khoáng sản phong phú.

  • Vùng Trung tâm: Địa hình đồng cỏ, đồng bằng phù sa, thuận lợi cho nông nghiệp và chăn nuôi.

• Khó khăn:

  • Rừng núi chiếm diện tích lớn, khí hậu ôn đới, lượng mưa lớn, tài nguyên phân bố khó khai thác.

III. DÂN CƯ VÀ XÃ HỘI

1. Dân cư

Câu hỏi: Đọc thông tin và quan sát các hình 16.2, 16.3, hãy:

- Trình bày đặc điểm dân cư của Hoa Kỳ

- Phân tích tác động của dân cư đến phát triển kinh tế - xã hội Hoa Kỳ

Đáp án chuẩn:

* Đặc điểm:

• Hoa Kỳ có khoảng 331,5 triệu người (2020), đứng thứ ba thế giới.

• Dân cư đông tạo ra nguồn lao động và thị trường tiêu thụ lớn.

• Gia tăng dân số chủ yếu do nhập cư, tỷ lệ tự nhiên thấp.

• Phân bố không đều: đông ở Đông Bắc và ven biển, thưa thớt ở nội địa và phía tây.

* Tác động:

• Thuận lợi: Văn hóa phong phú, thúc đẩy du lịch và tính năng động.

• Khó khăn: Quản lý xã hội phức tạp.

2. Nhập cư và chủng tộc

Câu hỏi: Đọc thông tin hãy:

- Nêu một số đặc điểm nổi bật về nhập cư và chủng tộc của Hoa Kỳ

- Phân tích tác động của việc nhập cư và đa dạng chủng tộc đến phát triển kinh tế - xã hội.

Đáp án chuẩn:

Đặc điểm:

• Dân cư đa dạng nguồn gốc từ khi phát hiện châu Mỹ (1492).

• Ba chủng tộc chính: Môn-gô-lô-ít, Ơ-rô-pê-ô-ít, Nê-gro-ít.

Tác động:

• Thuận lợi: Bổ sung lao động có trình độ, phát triển kinh tế.

• Khó khăn: Quản lý xã hội khó khăn, chênh lệch thu nhập gia tăng.

LUYỆN TẬP- VẬN DỤNG

Luyện tập

Bài tập 1: Lập bảng tóm tắt thể hiện ảnh hưởng của điều kiện tự nhiện và tài nguyên thiên nhiên đến phát triển kinh tế - xã hội của Hoa Kỳ.

Đáp án chuẩn:

Bài tập 2: Tại sao dân cư Hoa Kỳ tập trung đông ở khu vực Đông Bắc? Điều này có tác động như thế nào đến sự phát triển kinh tế - xã hội của Hoa Kỳ?

Đáp án chuẩn:

- Vị trí địa lí, điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên thuận lợi.

- Trình độ phát triển của lực lượng sản xuất cao, nền kinh tế phát triển.

* Điều này làm cho dân cư phân bố không đều, vùng nội địa và phía tây thưa thớt, gây khó khăn cho việc sử dụng lao động và khai thác tài nguyên.

Vận dụng

Bài tập: Lựa chọn một trong hai nhiệm vụ sau:

(1) Thu thập tư liệu và trình bày về một hoặc một số luồng nhập cư vào Hoa Kỳ trong thời gian gần đây.

(2) Tìm hiểu và giới thiệu về một giải thưởng Nô-ben mà người Hoa Kỳ đã đạt được.

Đáp án chuẩn:

Giải Nobel Vật lý: Được trao bởi Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển từ năm 1901, vinh danh những thành tựu nổi bật trong lĩnh vực Vật lý.