NÓI VÀ NGHE: PHÂN TÍCH MỘT TÁC PHẨM THƠ

PHẦN I: CÁC CÂU HỎI TRONG SGK

Đề bài: Nghe và nhận biết tính thuyết phục của ý kiến trình bày về sự giống nhau và khác nhau giữa bài thơ “Sông núi nước Nam” và văn bản “Nước Đại Việt ta" (trích “Đại cáo bình Ngô” – Nguyễn Trãi).

PHẦN II: 5 PHÚT SOẠN BÀI 

Thưa các bạn,

"Sông núi nước Nam" và "Nước Đại Việt ta" đều là những áng văn bất hủ, thể hiện lòng yêu nước và tự hào dân tộc sâu sắc của người Việt Nam. Tuy nhiên, mỗi tác phẩm lại có những điểm độc đáo riêng, phù hợp với hoàn cảnh lịch sử và mục đích sáng tác khác nhau.

II. Thân bài

1. Giống nhau:

• Về nội dung:
  • Cả hai tác phẩm đều khẳng định chủ quyền độc lập của dân tộc Đại Việt.
  • Khẳng định ý thức dân tộc mạnh mẽ, tinh thần đoàn kết, quyết tâm bảo vệ tổ quốc.
  • Sử dụng các bằng chứng lịch sử, điển tích để khẳng định lập luận.
• Về nghệ thuật:
  • Sử dụng ngôn ngữ trang trọng, giọng điệu hào hùng, thể hiện niềm tự hào dân tộc.
  • Hình ảnh thơ sinh động, giàu sức gợi cảm.
  • Sử dụng các biện pháp tu từ như ẩn dụ, so sánh, liệt kê,...

2. Khác nhau:

• Về nội dung:
  • Sông núi nước Nam:
    • Quan niệm về quốc gia dân tộc thiên về khía cạnh lãnh thổ: "Sông núi nước Nam ta một."
    • Thể hiện ý thức về chủ quyền lãnh thổ dựa trên cơ sở "vua Nam ở."
  • Nước Đại Việt ta:
    • Quan niệm về quốc gia dân tộc phát triển hơn, toàn diện hơn:
      • Có quốc hiệu, có triều đại, có lịch sử và văn hiến riêng.
      • Có phong tục tập quán, truyền thống riêng.
      • Có con người, có anh hùng hào kiệt.
    • Thể hiện ý thức về chủ quyền quốc gia trên nhiều khía cạnh: Lãnh thổ, triều đại, văn hóa, con người,...
• Về nghệ thuật:
  • Sông núi nước Nam:
    • Ngôn ngữ thơ giản dị, mộc mạc, gần gũi với ngôn ngữ nói.
    • Hình ảnh thơ cụ thể, dễ hình dung.
    • Sử dụng biện pháp tu từ liệt kê, điệp ngữ hiệu quả.
  • Nước Đại Việt ta:
    • Ngôn ngữ văn xuôi trang trọng, uy nghiêm.
    • Hình ảnh thơ mang tính biểu tượng, khái quát cao.

Bởi vậy

Cả hai văn bản "Sông núi nước Nam" và "Nước Đại Việt ta" đều là những áng văn hay, thể hiện lòng yêu nước và tự hào dân tộc sâu sắc. So sánh hai văn bản sẽ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về nội dung, nghệ thuật và giá trị của mỗi tác phẩm, đồng thời thấy được sự phát triển của tư tưởng yêu nước qua các thời kỳ lịch sử.