Video giảng Ngữ văn 8 chân trời bài 2: Viết văn bản thuyết minh giải thích một hiện tượng tự nhiên

Tóm lược nội dung

BÀI 2 : VIẾT: VĂN BẢN THUYẾT MINH GIẢI THÍCH MỘT HIỆN TƯỢNG TỰ NHIÊN

Chào mừng các em đến với bài học ngày hôm nay!

Thông qua video này, các em sẽ nắm được các kiến thức và kĩ năng như sau:

• Khái niệm về thuyết minh giải thích một hiện tượng tự nhiên
• Những yêu cầu đối với các kiểu văn bản
• Hướng dẫn phân tích các kiểu văn bản

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

Em hãy nêu cách hiểu của mình về các cụm từ: diễn dịch – quy nạp – song song – phối hợp.

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Tìm hiểu chung

Em hãy cho biết:

+ Thuyết minh giải thích một hiện tượng tự nhiên là gì?

+ Theo em khi viết một văn bản thuyết minh giải thích về một hiện tượng tự nhiên chúng ta cần lưu ý gì?

Video trình bày nội dung:

1. Khái niệm: 

Thuyết minh giải thích một hiện tượng tự nhiên thuộc kiểu văn bản thông tin, được viết để cung cấp thông tin cho người đọc về nguyên nhân xuất hiện và cách thức diễn ra của một hiện tượng tự nhiên.

2. Yêu cầu đối với kiểu văn bản:

- Giới thiệu khái quát hiện tượng tự nhiên cần giải thích.

- Giải thích nguyên nhân xuất hiện và cách thức diễn ra của hiện tượng tự nhiên.

- Trình bày thông tin theo một số kiểu cấu trúc như: trật tự thời gian, mức độ quan trọng của đối tượng, mối quan hệ nhân quả hoặc so sánh, đối chiếu.

- Có thể dùng thông tin chi tiết, đề mục và các dấu hiệu hình thức (in đậm, in nghiêng, số thứ tự…) để làm nổi bật thông tin quan trọng.

- Có thể sử dụng kết hợp một số phương tiện phi ngôn ngữ (sơ đồ, bảng biểu, hình ảnh…) để minh họa và làm nổi bật thông tin quan trọng.

- Trình bày mạch lạc, thuyết phục, không mắc lỗi chính tả, dùng từ, viết câu.

- Cấu trúc thường gồm ba phần:

+ Phần mở đầu: Giới thiệu khái quát về hiện tượng tự nhiên muốn giải thích.

+ Phần nội dung: giải thích nguyên nhân xuất hiện và cách thức diễn ra của hiện tượng tự nhiên.

+ Phần kết thúc: có thể trình bày sự việc cuối/ kết quả của hiện tượng tự nhiên hoặc tóm tắt nội dung giải thích 

Hoạt động 2. Hướng dẫn phân tích kiểu văn bản

Em hãy cho biết:

+ Cách xác định bố cục của bài viết và nội dung chính của từng phần.

+  Các đề mục có mối quan hệ như thế nào với nhan đề? Nhận xét về hình thức trình bày nhan đề, các đề mục và tác dụng của chúng.

+ Tác giả in đậm những từ ngữ nào? Mục đích in đậm là gì?

+ Tác giả chủ yếu chọn cách trình bày thông tin như thế nào trong bài viết trên? Dựa vào đâu em có thể xác định được như vậy? Hiệu quả của cách trình bày đó là gì?

+ Nhận xét về cách sử dụng từ ngữ của bài viết.

Video trình bày nội dung:

1. Bố cục bài viết

- Gồm 3 phần:

+ Phần mở đầu: Giới thiệu chung về hiện tượng tự nhiên muốn giải quyết.

+ Phần nội dung: Giải thích nguyên nhân và cách thức diễn ra của hiện tượng tự nhiên.

+ Phần kết bài: Tóm tắt nội dung đã giải thích.

2. Mối quan hệ các đề mục với nhan đề

- Các đề mục có mối liên hệ bổ sung chặt chẽ với nhan đề.

-  Hình thức trình bày nhan đề và các đề mục: rõ ràng, dễ hiểu.

= > Tác dụng: giúp giải thích và diễn giải nội dung nhan đề muốn nhắc đến.

3. Mục đích của từ ngữ in đậm

- Tác giả in đậm những từ ngữ: “nhật thực”, “nguyệt thực”.

= > Mục đích: nhấn mạnh và làm nổi bật nội dung văn bản muốn đề cập.

4. Cách trình bày thông tin

- Trình bày theo cấu trúc so sánh, đối chiếu (Tuy nhiên, sự khác nhau).

=> Cách trình bày nhằm giúp cho người đọc, người nghe hiểu rõ và xác định chính xác đối tượng cần tìm hiểu, tránh sai lệch hiểu nhầm thông tin.

5. Sử dụng phương tiện phi ngôn ngữ

Phương tiện phi ngôn ngữ được sử dụng: Hình ảnh

=> Giúp cho người đọc dễ hình dung và phân biệt được hai hiện tượng nguyệt thực và nhật thực được nhắc đến trong bài.

Nội dung video Bài 2: “Viết: Văn bản thuyết minh giải thích một hiện tượng tự nhiên” còn nhiều phần rất hấp dẫn và thú vị. Hãy cùng đăng kí để tham gia học bài và củng cố kiến thức thông qua hoạt động luyện tập và vận dụng trong video.