Video giảng Ngữ văn 8 chân trời bài 1: Chái bếp

Tóm lược nội dung

VĂN BẢN 4: CHÁI BẾP

Xin chào các em, chúng ta lại có hẹn với nhau trong bài học ngày hôm nay rồi!

Thông qua video này, các em sẽ nắm được các kiến thức và kĩ năng như sau:

- Nhận biết và phân tích được nét độc đáo của bài thơ thể hiện qua từ ngữ, hình ảnh, bố cục, mạch cảm xúc.

- Nhận biết được chủ đề của bài thơ; ơhaan tích được một số căn cứ để xác định chủ đề.

- Nhận biết và phân tích được tình cảm, cảm xúc, cảm hứng chủ đạo của người viết thể hiện qua văn bản

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

Trước khi vào bài học, cô có một câu hỏi muốn chúng ta cũng suy nghĩ và trả lời: Khi nghĩ về quê hương em thường nghĩ đến những kỉ niệm gì? Những kỉ niệm đó gắn bó với sự vật, sự việc gì? Hãy chia sẻ cho cả lớp cùng nghe

Ngày hôm nay chúng ta sẽ cùng quay ngược về kí ức với bài thơ Chái Bếp của Lý Hữu Lương

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

I. TÌM HIỂU CHUNG

Nội dung 1: Tìm hiểu tác giả

Dựa vào những thông tin em tìm hiểu được ở nhà từ trước: Em hãy nêu một vài hiểu biết của em về tác Lý Hữu Lương?

Video trình bày nội dung:

- Tác giả: 

+  Lý Hữu Lương: sinh năm 1988 tại Yên Bái.

+ Hiện đang công tác tại Tạp chí Văn nghệ Quân đội.

+ Những tác phẩm đã xuất bản: Người đàn bà cõng trăng đỉnh cô – san; Bình nguyên đỏ; Mùa biển lặng; Yao

+ Giải thưởng: Giải thưởng Văn học, nghệ thuật, báo chí 5 năm (2014 – 2019) của Bộ Quốc phòng.

Nội dung 2: Văn bản “Chái bếp”

Em hãy đọc văn bản “Chái bếp” và trả lời câu hỏi:

• Xác định thể loại của bài thơ Chái bếp.
• Xác định nhịp thơ của bài thơ Chái bếp?
• Xuất xứ của bài thơ Chái bếp?
• Ý nghĩa nhan đề của bài thơ Chái bếp là gì?

Video trình bày nội dung:

- Thể loại: Thơ bảy chữ

- Nhịp thơ 3/4 hoặc 4/3

- Xuất xứ: In trong Yao, NXB Hội Nhà văn, 2021

- Nhan đề:

+ Nghĩa thực: Hình ảnh chái bếp là hình ảnh quen thuộc với đồng bào người Dao.

+ Nghĩa ẩn dụ: “Chái bếp” gần gũi thân thương, nơi căn bếp luôn đỏ lửa, thắt chặt tình cảm mỗi gia đình, gắn kết các thành viên trong gia đình.

II. KHÁM PHÁ VĂN BẢN

Nội dung 1: Hình ảnh “Chái bếp”  hiện ra trong tâm tưởng của tác giả

Hình ảnh “Chái bếp” trong tâm tưởng của tác giả hiện lên như thế nào, các em hãy cùng cô đi khám phá các câu hỏi sau:

• Hình ảnh “chái bếp” hiện ra trong tâm tưởng của tác giả như thế nào? 
• Em hãy nhận xét những hình ảnh đó?
• Những ngọn khói “cong ngủ”, “nằm nghe”, “thõng thình” giống điều gì? Biện pháp tu từ được sử dụng có tác dụng như thế nào?
• Những âm thanh với tiếng nói, tiếng khóc của những đứa trẻ trên nôi khiến cho căn bếp ra sao?
• Tác giả miêu tả không gian và thời gian của chái bếp như thế nào?

Video trình bày nội dung:

- Hình ảnh chái bếp hiện lên với hình ảnh mẹ cha tảo tần

- Những ngọn khói “cong ngủ”, “nằm nghe”, “thõng thình” giống như một đứa trẻ đang được mẹ ru ngủ.

=> Đó là những hình ảnh nhân hóa độc đáo, vừa khiến người đọc cảm nhận được cái ngộ nghĩnh đáng yêu mà tác giả dành cho chái bếp thân thương này.

- Những âm thanh với tiếng nói, tiếng khóc của những đứa trẻ trên nôi khiến cho căn bếp lúc nào cũng nhộn nhịp.

- Từ những lời thơ đầu tiên, hình ảnh chái bếp hiện lên với khói lập lờ qua nồi cám của mẹ, rồi lại chải dài qua nhiều hình ảnh xung quanh chái bếp hiện lên thật sinh động.

- Tác giả miêu tả chái bếp từ trong ra ngoài trong không gian và thời gian khiến cho mọi hình ảnh hiện lên đều mộc mạc và giản dị.

Nội dung 2: Nỗi nhớ quê nhà với hình ảnh thân thuộc, gắn bó

Các em hãy thảo luận và cho biết:

• Tình cảm đặc biệt nào của tác giả với khung cảnh quen thuộc? 
• Tác dụng của điệp từ “cho” được sử dụng trong bài thơ là gì?

Video trình bày nội dung:

- Tình cảm đặc biệt của tác giả với khung cảnh quen thuộc về căn chái bếp

- Điệp từ “cho” xuất hiện như nhấn mạnh cái hoài niệm, cái nhớ nhung da diết mà tác giả đã từng trải qua trong trái bếp thân thuộc.

- “Cho” cũng nhứ là những kỉ niệm tuổi thơ thật đẹpmà cần chái bếp mang lại cho kí ức tuổi thơ của chính tác giả

Nội dung 3: Khao khát trở về nơi “Chái bếp” với những người thân yêu

Các em hãy cùng đi khám phá câu hỏi sau:

• Câu thơ “Cho tôi về chái bếp nhà tôi” được lặp lại bao nhiêu lần? Tác dụng của sự lặp lại đó là gì? 
• Khi đã lớn lên, những hình ảnh căn chái bếp khiến tác giả cảm thấy như thế nào?

Video trình bày nội dung:

- Câu thơ “Cho tôi về chái bếp nhà tôi” lặp lại hai lần nhấn mạnh sự khao khát trở về chái bếp của tác giả.

- Khi đã lớn lên, những hình ảnh căn chái bếp càng khiến tác giả nhớ nhung, khao khát được trở về kỉ niệm thời thơ ấu.

...........

Nội dung video Bài 1 Chái bếp còn nhiều phần rất hấp dẫn và thú vị. Hãy cùng đăng kí để tham gia học bài và củng cố kiến thức thông qua hoạt động luyện tập và vận dụng trong video.