Slide bài giảng Ngữ văn 9 Kết nối bài 4: "Người con gái Nam Xương" - một bi kịch của con người (Nguyễn Đăng Na)

Tóm lược nội dung

BÀI 4: KHÁM PHÁ VẺ ĐẸP VĂN CHƯƠNG

VĂN BẢN 1.NGƯỜI CON GÁI NAM XƯƠNG – BI KỊCH CỦA MỘT CON NGƯỜI (NGUYỄN ĐĂNG NA)

CHUẨN BỊ ĐỌC

Câu hỏi: 

Câu 1: Kể tên một vài tác phẩm văn học Việt Nam viết về số phận bi kịch của con người.

Trả lời rút gọn:

Các tác phẩm là: Vợ Chồng A Phủ, Lão Hạc, Truyện Kiều,..

Câu 2: Ở bài 1, em đã được học tác phẩm Chuyện người con gái Nam Xương. Hãy chia sẻ cảm nhận về một chi tiết mà em ấn tượng nhất trong tác phẩm.

Trả lời rút gọn:

Trong tác phẩm "Chuyện người con gái Nam Xương", chi tiết để lại cho em ấn tượng sâu sắc nhất là cái bóng của Vũ Nương trên vách. Chính cái bóng này là nguyên nhân của bi kịch sau này.

TRẢ LỜI CÂU HỎI

Câu 1: Xác định vấn đề được bàn luận và bố cục của bài nghị luận.

Trả lời rút gọn:

- Vấn đề bàn luận: Bi kịch của nhân vật Vũ Nương.

- Bố cục: 5 phần

+ Phần 1 (Từ đầu đến Miếu vợ chàng Trương): Giới thiệu vấn đề.

+ Phần 2: (Tiếp theo đến hàm hồ và mù quáng): Tác giả nhận xét về cuộc đời nhân vật Vũ Nương.

+ Phần 3: (Tiếp theo đến muốn nói với người đời): Nhận xét nhân vật Trương Sinh và lí do bi kịch của Vũ Thị Thiết một phần là do nàng.

+ Phần 4: (Tiếp theo đến bi kịch gia đình): Nét độc đáo của truyện truyền kì Nguyễn Dữ.

+ Phần 5: (Còn lại): Kết thúc vấn đề.

Câu 2: Từ luận đề, tác giả đã triển khai các luận điểm theo trình tự nào?

Trả lời rút gọn:

Tác giả đã phân tích những nét đặc sắc của truyện “Người con gái Nam Xương”.

Câu 3: Đọc phần (2) và cho biết, theo tác giả, bi kịch của nhân vật Vũ Nương là gì. Tác giả đã làm sáng tỏ bi kịch ấy qua những lí lẽ và bằng chứng nào?

Trả lời rút gọn:

Bi kịch chính là nỗi đau bị nghi ngờ về sự chung thủy của bản thân, từ những người thân quen nhất của mình.

Câu 4: Đọc phần và cho biết, theo tác giả, điều gì khiến Vũ Nương nhảy xuống sông tự tử. Em có suy nghĩ gì về cách lí giải của tác giả?

Trả lời rút gọn:

+ Do không thể chứng minh cho nỗi oan của mình. 

+ Cách lí giải của tác giả hoàn toàn hợp lý và chính xác.

Câu 5: Những nét đặc sắc nào trong truyện truyền kì của Nguyễn Dữ được làm rõ ở phần (4)?

Trả lời rút gọn:

- Nguyễn Dữ đã tưởng tượng ra cảnh Vũ Nương hội ngộ Trương Sinh và Vũ nương được minh oan. Thế nhưng một hiện thực tàn khốc vẫn không thể thay đổi: Vũ Nương đã chết. Nét đặc sắc trong truyện truyền kì của Nguyễn Dữ mà các tác giả khác không thể vượt qua chính là “dung hòa được hiện thực với ước mơ”.

Câu 6: Đọc phần (3) và (5) cho biết tác giả đã làm nổi bật nét độc đáo trong truyện truyền kì của Nguyễn Dữ bằng cách nào. Những câu văn đã giúp em hiểu rõ về nét độc đáo của truyện truyền kì Nguyễn Dữ.

Trả lời rút gọn:

- Tác giả so sánh những tác phẩm truyện truyền kì khác để thấy tài năng của Nguyễn Dữ.

- Câu văn giúp em hiểu rõ:

+ Lấy hình tượng cái bóng người và lời nói ngây thơ của đứa con để đẩy câu chuyện tới đỉnh điểm là nét độc đáo riêng của Nguyễn Dữ không thể tìm thấy trong bất cứ truyện truyền kì nào của Việt Nam hay Trung Hoa, Nhật Bản...

+ Có thể nói, với Người con gái Nam Xương, Nguyễn Dữ đã vượt khỏi những công thức thông lệ về hình tượng người phụ nữ trong thể truyền kì.

Câu 7: Phần (5) có vai trò gì trong bài nghị luận? Câu văn nào giúp em xác định được vai trò ấy?

Trả lời rút gọn:

+ Phần 5 chính là đoạn kết, chốt lại vấn đề của bài nghị luận. 

+ Câu văn giúp em xác định được vai trò ấy, là : “Phản ánh số phận Vũ Thị Thiết, Nguyễn Dữ đã đề cập tới cái bi kịch muôn thuở của con người. Có lẽ vì vậy mà Người con gái Nam Xương vẫn còn sức hấp dẫn đối với người đọc ngày nay.”

Câu 8: Một số chi tiết và nhân vật trong tác phẩm “Người con gái Nam Xương” không được tác giả bài nghị luận phân tích chẳng hạn như chi tiết người mẹ dặn dò trước khi Trương Sinh ra trận, các nhân vật Linh Phi, Phan Lang... Từ đó, em có suy nghĩ gì về việc sử dụng lí lẽ và dẫn chứng trong văn bản nghị luận văn học?

Trả lời rút gọn:

+ Tác phẩm chủ yếu là nói về số phận của người phụ nữ thông qua nhân vật Vũ Nương. Những chi tiết khác không nói đến để tránh lan man dài dòng

+ Việc sử dụng lí lẽ và dẫn chứng trong văn bản nghị luận văn học cần  được thực hiện một cách cẩn thận và chọn lọc. Tác giả cần tập trung vào những chi tiết và nhân vật quan trọng nhất, nội dung cốt lõi mà mình hướng đến.

VIẾT KẾT NỐI VỚI ĐỌC

Em có đồng tình với những phân tích của tác giả bài viết “Người con gái Nam Xương” - một bi kịch của con người về chi tiết chiếc bóng trên vách không? Viết đoạn văn (khoảng 7 - 9 câu) để trả lời câu hỏi trên.

Trả lời rút gọn:

Em hoàn toàn đồng ý với những phân tích của tác giả bài viết "Người con gái Nam Xương" - một bi kịch của con người. Tác giả đã sử dụng nhiều dẫn chứng cụ thể từ tác phẩm để làm sáng tỏ ý kiến của mình đồng thời cũng nói lên sự tài tình của Nguyễn Dữ. Cái bóng là biểu tượng cho sự oan khuất của Vũ Nương khi nàng là người phụ nữ đức hạnh, nết na, thủy chung, nhưng lại phải chịu oan khuất mà không có cơ hội giải thích. Cái bóng cũng là biểu tượng cho số phận bấp bênh, mỏng manh của người phụ nữ trong xã hội phong kiến. Chi tiết này là một sáng tạo nghệ thuật độc đáo của Nguyễn Dữ, góp phần quan trọng vào việc xây dựng hình ảnh nhân vật Vũ Nương và đẩy bi kịch của tác phẩm lên đến đỉnh điểm. Phân tích của tác giả về chi tiết này rất logic, chặt chẽ, có sức thuyết phục cao.