Slide bài giảng Ngữ văn 9 Kết nối bài 3: Tự tình (bài 2) (Hồ Xuân Hương)

Tóm lược nội dung

BÀI 3. HỒN NƯỚC NẰM TRONG TIẾNG MẸ CHA

VĂN BẢN 2. TỰ TÌNH (BÀI 2) – HỒ XUÂN HƯƠNG

SAU KHI ĐỌC

Câu 1: Xác định thể thơ, đề tài và bố cục của bài thơ.

Trả lời rút gọn:

- Thể thơ Thất ngôn bát cú

- Đề tài: tâm trạng cô đơn, thảm sầu, oán hận của nữ sĩ khi nghĩ đến đường tình duyên nhiều éo le, ngang trái của mình. 

- Bố cục bài thơ được chia thành 4 phần

+ Hai câu đề: Một cảm giác cô đơn trống vắng trước vũ trụ và tủi hổ bẽ bàng trước cuộc đời.

+ Hai câu thực: Một nỗi xót xa, cay đắng cho duyên phận dở dang, lỡ làng.

+ Hai câu luận: Một sự phẫn uất, phản kháng.

+ Hai câu kết: ngán ngẩm, buông xuôi

Câu 2: Hai câu đề miêu tả thời gian, không gian nào và gợi tâm trạng gì?

Trả lời rút gọn:

- Thời gian: Đêm càng tĩnh, tiếng gà càng vang nghe rất nhức nhối ⇒ Con người chất chứa nỗi niềm, bất an

- Không gian: là đêm khuya tĩnh lặng với tiếng gà gáy văng vẳng từ trên bom thuyền vang khắp xóm.

-> Khoảng thời gian đêm khuya, tĩnh lặng ấy càng khiến cho con người trở nên nhỏ bé, lạc lõng, cô đơn.

Câu 3: Hai câu thực và hai câu luận thể hiện những trạng thái cảm xúc nào?

Trả lời rút gọn:

- Hai câu thực và hai câu luận đều thể hiện ra nỗi xót xa, cay đắng cũng như phẫn uất cho số phận người phụ nữ cô đơn.

Câu 4. 4. Chỉ ra sự chuyển mạch cảm xúc của bài thơ trong hai câu thơ kết.

Trả lời rút gọn:

Hai câu thơ kết như một lời thách thức đến với số phận, khẳng định mình không cần một ai để dựa dẫm. -> Sự bướng bỉnh trong thơ và tính cách của Hồ Xuân Hương.

Câu 5: Nêu chủ đề của bài thơ. Chủ đề đo giup em hiểu thêm điều gì về tư tưởng, tình của tác giả?

Trả lời rút gọn:

- Chủ đề: người phụ nữ trong xã hội phong kiến chịu nhiều bất hạnh, luôn luôn mong ước khát khao hạnh phúc.

- Chủ đề này là tiếng nói của một tâm hồn nhạy cảm, yêu thương con người và căm ghét cái ác của Hồ Xuân Hương. Bà là người phụ nữ có quan niệm sống phóng khoáng, dám nghĩ dám làm, dám đấu tranh cho hạnh phúc của bản thân.

Câu 6: Nhận xét về nghệ thuật sử dụng ngôn ngữ của tác giả trong bài thơ.

Trả lời rút gọn:

- Ngôn ngữ thơ điêu luyện, bộc lộ được tài năng và phong cách của tác giả. 

- Các từ ngữ trong thơ Hồ Xuân Hương rất giản dị mà đa nghĩa, tăng sức gợi hình gợi cảm vô cùng. 

- Các biện pháp như đảo ngữ, ẩn dụ,… cũng được sử dụng rất tài tình

-> Bộc lộ tâm trạng cô đơn, buồn tủi của người phụ nữ khao khát hạnh phúc lứa đôi.