Slide bài giảng Ngữ văn 11 chân trời Bài 9 Ôn tập

Tóm lược nội dung

ÔN TẬP

Câu hỏi  1: Xác định đề tài, câu chuyện, sự kiện, nhân vật trong các văn bản truyện - truyện kí đã học bằng cách hoàn thành bảng sau (làm vào vở):

Bài soạn rút gọn: 

Câu hỏi 2: Yếu tố hư cấu có tác dụng như thế nào đối với việc khắc họa nhân vật trong các văn bản: Ngôi nhà tranh của cụ Phan Bội Châu ở Bến Ngự (Nguyễn Vỹ), Tôi đã học tập như thế nào (M.Gor-ki), Xà bông "con vịt" (Trần Bảo Định).

Trả lời:

• Yếu tố hư cấu có vai trò quan trọng trong việc khắc họa nhân vật và cảnh vật trong các văn bản, giúp chúng trở nên sinh động và gây ấn tượng mạnh với độc giả. 
• Trong "Ngôi nhà tranh của cụ Phan Bội Châu ở Bến Ngự" của Nguyễn Vỹ, việc sử dụng yếu tố hư cấu tạo ra một bức tranh sống động về một di tích lịch sử, với những màu sắc và hình ảnh đặc trưng, thể hiện tầm quan trọng của nó. 
• Trong "Tôi đã học tập như thế nào" của M.Gorki, nhân vật hư cấu như Đức Giám mục làm tăng tính phức tạp và sinh động của câu chuyện, đồng thời truyền đạt thông điệp một cách sâu sắc hơn. 
• Trong "Xà bông "con vịt"" của Trần Bảo Định, yếu tố hư cấu giúp khắc họa các nhân vật đặc biệt và hấp dẫn hơn, tạo ra một không gian đặc biệt và mê hoặc trong tâm trí của độc giả.

Câu hỏi 3: Trong phần đầu tác phẩm: "Tôi đã học tập như thế nào?", cuộc trò chuyện giữa Đức Giám mục Cri-xan-phơ và Pê-xcốp nhiều lần được thuật lại chỉ bằng một lời thoại dưới dạng những câu hỏi tiếp nối nhau:

• Con lên mấy? Có thế thôi à? Sao dài người thế, chú bé? Hay bêu mưa lắm, phải không?

• Con học theo thánh thi à? Ai dạy? Ông có hiền không? Ác à? Lẽ nào? Những con nghịch lắm phải không?

Khi đọc các lời thoại trên, bạn có thể nghe được giọng nói của những ai? Do đâu mà các lời thoại tạo được hiệu quả như vậy

Trả lời:

Cách diễn đạt trong các đoạn lời thoại giữa Đức giám mục Cri-xan-phơ và Pê-xcốp về việc học tập của Pê-xcốp rất chân thật và tự nhiên. Những câu hỏi ngắn gọn, đơn giản và thân thiện tạo ra một cảm giác như đang tham gia vào cuộc trò chuyện trực tiếp với hai nhân vật, đặc biệt là giọng nói của Đức giám mục Cri-xan-phơ, mang tính lãnh đạo và nhân ái. Sử dụng lời thoại ngắn gọn và các câu hỏi liên tục giúp tóm tắt nội dung và mở ra các ý tưởng mới. Điều này cũng tạo ra sự tò mò và kích thích độc giả muốn tìm hiểu và tiếp tục đọc tác phẩm.

Câu hỏi 4: Với những trải nghiệm trong quá trình đọc sách và học tập của mình, bạn có tin rằng: "mỗi cuốn sách đều là một bậc thang nhỏ mà khi bước lên" độc giả đang "tách khỏi con thú để lên tới gần con người, tới gần quan niệm về cuộc sống tốt đẹp nhất và về sự thèm khát cuộc sống ấy" không? Vì sao?

Bài soạn rút gọn: 

 Em hoàn toàn đồng ý với nhận định trên. Sách không chỉ là nguồn tri thức mà còn là người bạn đồng hành quan trọng trong cuộc sống của mỗi con người. Việc đọc sách không chỉ giúp chúng ta tiếp thu kiến thức mà còn mở ra cánh cửa của tri thức, làm giàu tâm hồn và phát triển tư duy. Mỗi cuốn sách là như một cánh cửa mở ra một thế giới mới, nơi chúng ta được khám phá những điều kỳ diệu, những góc khuất của tư duy và con người.

Thông qua sách, chúng ta có thể học hỏi từ những trải nghiệm của những con người thông thái, từ những sự kiện lịch sử đầy ý nghĩa, và từ những kiến thức chuyên sâu về các lĩnh vực khác nhau. Sách là nguồn động viên, truyền cảm hứng và sự giúp đỡ cho chúng ta trên con đường phát triển bản thân và thúc đẩy sự tiến bộ.

Mỗi cuốn sách đều là một bậc thang nhỏ, một bước tiến vững chắc trên con đường từ sự hiểu biết tới sự tự do, từ sự sáng tạo tới sự thành công. Chúng ta đang "tách khỏi con thú" khi đọc sách, tìm kiếm, và tiếp thu tri thức mới. Mỗi cuốn sách là một hành trang, một vũ khí mạnh mẽ giúp chúng ta vươn lên và đạt được ước mơ, khám phá những tầm cao mới trong cuộc sống. Đó chính là lý do vì sao mỗi cuốn sách đều mang lại giá trị to lớn và tác động sâu sắc đối với cuộc sống của chúng ta.

Câu hỏi 5: Muốn cho một cuộc thảo luận, tranh luận về một vấn đề đời sống có hiệu quả, những người tham dự cần lưu ý những điều gì?

Bài soạn rút gọn: 

Để thảo luận hoặc tranh luận về một vấn đề đời sống có hiệu quả, cần lưu ý các điều sau:

1. Tôn trọng quan điểm của người khác: Lắng nghe và tôn trọng quan điểm của người khác mà không phán xét.
2. Sử dụng bằng chứng: Đưa ra các bằng chứng và tài liệu rõ ràng để thuyết phục.
3. Sử dụng ngôn từ lịch sự: Tránh sử dụng lời nói thô tục và những từ ngữ phản cảm.
4. Tập trung vào vấn đề chính: Không sa đà vào những vấn đề vụn vặt hoặc không liên quan.
5. Giữ sự cởi mở: Đón nhận những góp ý tích cực từ người khác mà không bắt chước hoặc ép buộc họ chấp nhận ý kiến của mình.
6. Tôn trọng thời gian: Cuộc thảo luận cần diễn ra trong thời gian hợp lý và tôn trọng thời gian của mỗi người tham gia.

Câu hỏi  6: Viết đoạn văn ghi lại một hồi ức đáng nhớ hoặc nêu ý kiến về tầm quan trọng của ký ức trong đời sống tinh thần của con người. Sau đó, kiểm tra đoạn văn (của mình và bạn cùng nhóm), chỉ ra các câu sai và nêu cách sửa (nếu có).

Bài soạn rút gọn: 

Kí ức tuổi thơ là những khoảnh khắc đáng nhớ nhất trong cuộc đời mỗi người. Đó là thời gian chúng ta còn vô tư, hồn nhiên, và tràn đầy niềm vui. Những kí ức này thường liên quan đến mái nhà, gia đình, bạn bè, và những nơi quen thuộc trong quê hương của chúng ta. Dù là những kỉ niệm vui vẻ hay buồn bã, chúng đều góp phần hình thành con người của mỗi người và là nguồn cảm hứng quý báu suốt đời. Hãy trân trọng và ghi nhớ những kỷ niệm đó, và hướng tới những điều tốt đẹp nhất trong cuộc sống để có một hành trình trưởng thành và ý nghĩa hơn.Kí ức tuổi thơ là những khoảnh khắc đáng nhớ nhất trong cuộc đời mỗi người. Đó là thời gian chúng ta còn vô tư, hồn nhiên, và tràn đầy niềm vui. Những kí ức này thường liên quan đến mái nhà, gia đình, bạn bè, và những nơi quen thuộc trong quê hương của chúng ta. Dù là những kỉ niệm vui vẻ hay buồn bã, chúng đều góp phần hình thành con người của mỗi người và là nguồn cảm hứng quý báu suốt đời. Hãy trân trọng và ghi nhớ những kỷ niệm đó, và hướng tới những điều tốt đẹp nhất trong cuộc sống để có một hành trình trưởng thành và ý nghĩa hơn.