Slide bài giảng Ngữ văn 11 chân trời Bài 3 Đọc 4: Thị Kính nuôi con cho Thị Mầu

Tóm lược nội dung

THỊ KÍNH NUÔI CON CHO THỊ MẦU

Câu hỏi 1: Tóm tắt nội dung của văn bản trên. Theo bạn, những đặc điểm nào của thể loại truyện thơ đã được thể hiện qua văn bản.

Bài soạn rút gọn:

• Tóm tắt: Thiện Sĩ là con của Sùng Ông và Sùng Bà. Sùng Bà kết duyên với Thị Kính, con gái của Mãng Ông. Một đêm, Thị Kính thấy chồng có sợi râu mọc ngược nên cắt đi. Sự việc này gây ra hiểu lầm và Thị Kính bị đuổi khỏi nhà. Thị Kính giả trai, vào tu ở chùa Vân Tự với tên Kính Tâm. Thị Mầu mang thai với một nô, nhưng bị làng bắt vạ, sau đó đổ tội cho Tiểu Kính. Tiểu Kính nuôi con của Thị Mầu và sau đó mất tích. Sự thật được làm sáng tỏ và Kính Tâm được giai oan.

• Những đặc điểm của thể loại truyện thơ qua văn bản này bao gồm việc sử dụng hình thức Chèo, chia nhân vật thành hai tuyến rõ ràng, và sử dụng ngôn ngữ kết hợp giữa tự sự và trữ tình.

Câu hỏi 2: Việc Thị Kính nuôi con cho Thị Mầu đã được thuật lại theo ngôi kể nào, qua điểm nhìn của ai? Nhờ vào đâu mà bạn biết?

Bài soạn rút gọn:

• Theo ngôi kể thứ ba qua điểm nhìn của tác giả. 

• Nhờ vào câu thơ: “ Như thế thì thầy cũng nghi, Phồng như khác máu ru thì......”

Câu hỏi 3: Nhân vật Thị Kính hiện lên như thế nào qua văn bản? Từ đó, bạn có nhận xét gì về cách tác giả dân gian xây dựng nhân vật trong truyện thơ?

Bài soạn rút gọn:

• Nhân vật Thị Kính trong văn bản hiểu lễ nghi, trọng phép tắc và kính Phật. Bằng cách niệm Phật và gõ mõ, nàng giữ được tĩnh tâm và bình tĩnh trước những lời quấy rối của Thị Mầu. 

• Tác giả đã xây dựng hình tượng nhân vật Thị Kính theo đúng tuyến nhân vật thiện lương, đồng thời tạo ra sự tương phản với nhân vật Thị Mầu.

Câu hỏi 4: Văn bản trên đã thể hiện những đặc điểm nào của ngôn ngữ văn học, đặc biệt là ngôn ngữ của truyện thơ Nôm? Hãy phân tích để chứng minh điều đó.

Bài soạn rút gọn:

• Ngôn ngữ của văn bản gần gũi với lời nói hàng ngày, giàu chất trữ tình và mang âm hưởng của dân ca Việt Nam. 

• Ví dụ như lời gọi "thầy tiểu ơi!" thể hiện sự yêu thương sâu sắc của Thị Mầu dành cho Tiểu Kính. Lời tỏ tình "Một cành tre, năm cành tre/ Phải duyên thời lấy, chớ nghe họ hàng" thể hiện sự quyết đoán của Thị Mầu muốn vượt qua lễ nghi phong kiến.

Câu hỏi 5: Thông điệp bạn nhận được qua văn bản trên là gì? Dựa vào đâu bạn cho là như vậy?

Bài soạn rút gọn:

• Thông điệp: Ngợi ca những phẩm chất tốt đẹp của người phụ nữ, đồng cảm, phê phán sự đối lập giai cấp trong xã hội phong kiến.

• Dựa vào các tình huống truyện và lời của nhân vật.