BÀI 20: QUYỀN VÀ NGHĨA VỤ CỦA CÔNG DÂN VỀ TỰ DO TÍN NGƯỠNG VÀ TÔN GIÁO

MỞ ĐẦU

LUYỆN TẬP 

Câu 1: Em hãy cho biết các ý kiến sau đúng hay sai. Vì sao?

a. Mỗi người chỉ có thể theo một tín ngưỡng hay một tôn giáo.

b. Mê tín dị đoan không phải là tự do tôn giáo và tín ngưỡng.

c. Việc xâm phạm quyền tự do về tôn giáo chỉ xảy ra ở các tôn giáo lớn.

d. Thực hiện quyền và nghĩa vụ về tự do tín ngưỡng và tôn giáo là trách nhiệm riêng của những người theo tín ngưỡng và tôn giáo.

e. Thực hiện tốt quy định của pháp luật về quyên tự do tín ngưỡng, tôn giáo là góp phần củng cố khối đoàn kết toàn dân tộc, gìn giữ an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội.

Trả lời rút gọn:

a. Đúng, vì việc lựa chọn số lượng tín ngưỡng, tôn giáo để theo là quyền riêng tư của mỗi người, và pháp luật không cấm điều này.

b. Sai, vì mê tín dị đoan không phải luôn là hoạt động tiêu cực, và không phải tất cả các hành vi mê tín đều vi phạm pháp luật.

c. Đúng, vì việc xâm phạm quyền tự do về tôn giáo có thể xảy ra ở bất kỳ tôn giáo nào, không phân biệt tôn giáo lớn hay nhỏ.

d. Đúng, vì việc thực hiện quyền và nghĩa vụ về tự do tín ngưỡng và tôn giáo là trách nhiệm của mỗi công dân, không phân biệt người theo hoặc không theo tín ngưỡng và tôn giáo.

e. Đúng, vì việc thực hiện tốt quy định của pháp luật về quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo sẽ góp phần củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc và giữ gìn an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội.

Câu 2: Em có nhận xét gì về các hành vi sau đây?

a. H chủ động tìm hiểu thông tin trước khi tham dự lễ hội tín ngưỡng ở địa phương khác để hiểu hơn về ý nghĩa của tín ngưỡng đó.

b. N không chơi với bạn A trong lớp vì A là người theo tôn giáo.

c. Mặc dù không theo tôn giáo nào nhưng V luôn thể hiện thái độ tôn trọng đối với các lễ nghi, quy tắc của các tôn giáo.

d. O kiên quyết ngăn cản em gái mình tham gia một tôn giáo lạ, có nhiều tin đồn tiêu cực.

Trả lời rút gọn:

a. Hành vi của H đúng, thể hiện sự tôn trọng đối với lễ hội tín ngưỡng và thực hiện tốt quyền và nghĩa vụ của công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo. Hành động này giúp H nâng cao hiểu biết và có thái độ, xử sự phù hợp với phong tục, tập quán địa phương.

b. Hành vi của N chưa thực hiện đúng quyền và nghĩa vụ của công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo. Thái độ này có thể gây kì thị đối với bạn A và những người theo tôn giáo, tạo ra những ảnh hưởng không tốt.

c. Hành vi của V thể hiện sự văn minh trong ứng xử hằng ngày và thực hiện tốt quyền và nghĩa vụ của công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo.

d. Hành vi của O là đúng, không vi phạm quyền và nghĩa vụ của công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo. Đồng thời, hành động này giúp phòng ngừa những nguy cơ tiêu cực có thể xảy ra với em gái khi tham gia các tôn giáo lạ, đối mặt với tin đồn tiêu cực.

Câu 3: Em hãy đọc tình huống sau và Trả lời rút gọn câu hỏi:

a. Xã B là một xã miền núi, phần lớn dân cư là đồng bào dân tộc thiểu số, đời sống rất khó khăn. Gần đây, trên địa bàn xã xuất hiện một số người lạ mặt đến truyền đạo. Họ lén lút tiếp cận các gia đình có hoàn cảnh khó khăn tặng quà và tiền, sau đó tuyên truyền, vận động những gia đình này đi theo đạo mới đề được thoát nghèo, để có tiền mua xe, xây nhà. Tin lời nhóm người này, ông Q đã đồng ý gia nhập đạo, dỡ bỏ bàn thờ tổ tiên, bỏ bê công việc nương rẫy để nghe giảng đạo và ép buộc vợ con cũng phải thực hiện giống mình.

Theo em, hành vi của các chủ thê trong tình huống trên có vi phạm quyền và nghĩa vụ của công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo không? Vì sao?

b. Gia đình anh H theo tôn giáo X từ lâu đời nên khi biết tin anh muốn cưới chị O là người theo tôn giáo G một số người thân của anh đã tỏ thái độ không hài lòng. Họ nhiều lần chê bai, có những lời lẽ không hay khi nhận xét về những người theo tôn giáo G và khuyên anh H nên bỏ chị O để lấy người khác. Bố anh cũng ra điều kiện chỉ cho phép anh và chị O cưới nhau nếu chị O từ bỏ tôn giáo G để theo tôn giáo X giống gia đình mình.

Em hãy cho biết, trong tình huống trên, những hành vi nào vi phạm quyền và nghĩa vụ của công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo? Vì sao?

Trả lời rút gọn:

a. Hành vi của nhóm người lạ và ông Q đã vi phạm quyền và nghĩa vụ của công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo. Nhóm người lạ mua chuộc, dụ dỗ người dân theo tôn giáo mới, gây ảnh hưởng tiêu cực đến cuộc sống hàng ngày. Hành vi của ông Q ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống tín ngưỡng, tôn giáo của gia đình, khiến kinh tế suy thoái và gây sợ hãi cho vợ con.

b. Trong tình huống trên, hành vi tỏ thái độ không hài lòng, chê bai và yêu cầu chị O từ bỏ tôn giáo G để theo tôn giáo X là vi phạm quyền và nghĩa vụ của công dân về tự do tín ngưỡng, tôn giáo. Các hành vi này thể hiện sự thiếu tôn trọng và kì thị đối với tôn giáo của người khác, không phù hợp với quy định của pháp luật.

Câu 4: Em hãy xử lí các tình huống sau:

a. Gia đình Q tham gia một tôn giáo nên mọi người cũng muốn Q tham gia cùng Q đã từng bày tỏ thái độ từ chối nhưng một số người thân trong nhà không đồng ý, và dùng nhiều cách để ép Q tham gia. Q cảm thấy bất lực và mệt mỏi.

Nếu là Q, trong trường hợp này, em sẽ làm gì để mọi người trong gia đình hiểu và thực hiện đúng quy định của pháp luật về quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của công đân?

b. Gần đây, một số bạn trong lớp G bị lôi kéo tham gia một tôn giáo lạ và thường có những suy nghĩ, hành vi tiêu cực, không đúng với thực tế khiển học tập sa sút.

Nếu là G, trong trường hợp này, em sẽ làm gì để các bạn trong lớp hiểu được tác hại và không tham gia tôn giáo lạ đó nữa?

Trả lời rút gọn:

a. Nếu là Q, em sẽ: Chia sẻ lại sự việc với GV chủ nhiệm hoặc cán bộ địa phương để họ giải thích và tuyên truyền về quyền và nghĩa vụ của công dân về tự do tôn giáo, tín ngưỡng. Yêu cầu người thân trong gia đình không ép buộc Q tham gia tôn giáo để tránh vi phạm pháp luật. Hoặc em sẽ: trực tiếp nói chuyện với người thân trong gia đình, giải thích để họ hiểu về quyền và nghĩa vụ của công dân về tự do tôn giáo, tín ngưỡng, và bày tỏ mong muốn mọi người tôn trọng sự lựa chọn của mình.

b. Nếu là G, em sẽ: Tìm hiểu thông tin và trao đổi với GV chủ nhiệm để được hỗ trợ. Hoặc em sẽ trực tiếp nói chuyện với các bạn, giải thích về những hậu quả không tốt khi tham gia giáo phái lạ và khuyên các bạn nên từ bỏ để tập trung vào việc học tập và chuẩn bị cho tương lai.

VẬN DỤNG 

Câu hỏi: Em hãy viết một bài luận về tầm quan trọng của việc thực hiện quyền tự do về tín ngưỡng và tôn giáo đối với đời sống nhân dân ở địa phương em. 

Trả lời rút gọn:

Cùng với sự đổi mới của đất nước, đời sống tín ngưỡng, tôn giáo ở Việt Nam đã thay đổi và quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo ngày càng được đảm bảo tốt hơn. Theo Ban Tôn giáo Chính phủ, ước tính hiện nay có khoảng 95% dân số Việt Nam tham gia đời sống tín ngưỡng, tôn giáo và Việt Nam có nhiều loại hình tín ngưỡng tôn giáo. Chỉ riêng về tôn giáo, có 15 tôn giáo với 41 tổ chức được Nhà nước công nhận và cấp phép hoạt động, với hơn 24,3 triệu tín đồ. Đời sống tín ngưỡng, tôn giáo ngày càng tự do, với nhiều hoạt động sôi động.

Quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo là một trong những quyền cơ bản của con người, được ghi nhận trong pháp luật quốc tế và của nhiều quốc gia. Chính sách nhất quán của Đảng và Nhà nước Việt Nam là tôn trọng và bảo đảm quyền này. Đảng Cộng sản Việt Nam đã xác định: “Tín ngưỡng, tôn giáo là nhu cầu tinh thần của một bộ phận nhân dân, đang và sẽ tồn tại cùng dân tộc trong quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội ở nước ta”. 

Việt Nam đã xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật về tín ngưỡng, tôn giáo, cam kết tôn trọng và bảo đảm cho người dân quyền tự do này. Luật Tín ngưỡng, tôn giáo có hiệu lực từ ngày 1-1-2018 là bước quan trọng, đặc biệt quy định quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo trong cộng đồng tù nhân và người tạm giam.

Nhà nước đã có nhiều chính sách chăm sóc đến đời sống tôn giáo, giúp tín đồ có điều kiện tự do thực hành tôn giáo. Các hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo diễn ra bình thường và có quy mô lớn, thu hút đông đảo tín đồ tham gia. Tôn giáo cũng có quyền tham gia vào quản lý xã hội và chính trị.

Đời sống tôn giáo, tín ngưỡng ở Việt Nam đang phát triển, và vai trò của Đảng và Nhà nước trong việc tạo ra môi trường thuận lợi cho mọi người thực hành tín ngưỡng tôn giáo là rất quan trọng.

Bạn chưa đủ điều kiện để xem được slide bài này. => Xem slide bài mẫu