Slide bài giảng Khoa học 5 Kết nối bài 9: Mạch điện đơn giản. Vật dẫn điện và vật cách điện

Tóm lược nội dung

BÀI 9. MẠCH ĐIỆN ĐƠN GIẢN. VẬT DẪN ĐIỆN VÀ VẬT CÁCH ĐIỆN

MỞ ĐẦU

Câu hỏi: Bên trong đèn pin có những bộ phận nào? Vì sao bóng đèn pin phát sáng? 

Bài làm chi tiết:

- Cấu tạo đèn pin: Pin, dây dẫn điện, bóng đèn, công tắc. 

- Khi bật đèn (bật công tắc), pin cung cấp năng lượng làm cho bóng đèn phát sáng.

1. MẠCH ĐIỆN THẮP SÁNG ĐƠN GIẢN

Hoạt động khám phá

Câu 1: Từ các dụng cụ ở hình 2, mắc được mạch điện thắp sáng đơn giản như hình 3. Hãy:

Chỉ ra điểm khác nhau của hai mạch điện hình 3a và 3b.

Chỉ trên hình 3a và 3b, mô tả cấu tạo, hoạt động của mạch điện thắp sáng.

Bài làm chi tiết:

- Điểm khác nhau: hình 3a công tắc đóng, đèn sáng, hình 3b công tắc mở, đèn tắt.

- Cấu tạo: nguồn điện, bóng đèn, dây dẫn điện và công tắc.

Dùng dây dẫn nối bóng đèn và công tắc với cực dương và cực âm của pin. Khi đóng công tắc (mạch kín), dòng điện chạy qua bóng đèn làm sáng đèn. Khi mở công tắc (mạch hở), đèn không sáng vì không có dòng điện chạy qua.

Luyện tập, vận dụng

Câu 1: Vì sao đèn sáng ở mạch điện hình 3a, đèn không sáng ở mạch điện hình 3b? Làm thế nào để đèn sáng?

Bài làm chi tiết:

Khi đóng công tắc (mạch kín), dòng điện chạy qua bóng đèn làm sáng đèn. Khi mở công tắc (mạch hở), đèn không sáng vì không có dòng điện chạy qua.

=> Đóng công tắc để đèn sáng.

Câu 2: Vì sao bóng đèn ở hình 4 không sáng?

Bài làm chi tiết:

Mạch hở làm đèn không sáng vì có một dây chưa được kết nối.

Câu 3: Nếu em bật đèn pin nhưng đèn không sáng, hãy chỉ ra các lí do có thể làm đèn không sáng và cách khắc phục để đèn sáng. 

Bài làm chi tiết:

Lí do:

- Pin đã hết hoặc yếu => Thay pin mới hoặc sạc pin lại.

- Tiếp xúc không tốt => Làm sạch các đầu tiếp xúc và chạm vào pin.

- Các thành phần bên trong đèn bị hỏng => Kiểm tra và thay thế các linh kiện bị hỏng.

Câu 4: Lấy ví dụ về mạch điện thắp sáng đơn giản trong cuộc sống.

Bài làm chi tiết:

Mạch điện chiếu sáng của một bóng đèn trong nhà.

1. Nguồn cung cấp điện: Lưới điện quốc gia
2. Công tắc.
3. Dây dẫn điện.
4. Bóng đèn LED.

2. VẬT DẪN ĐIỆN VÀ CÁCH ĐIỆN

Hoạt động khám phá: 

Câu 1: Lắp vào mạch điện hình 3b hai cái kẹp dây điện như hình 5. Dùng hai kẹp dây điện kẹp vào hai đầu miếng bìa (hình 6) và đóng khoá K thì đèn sáng hay không sáng? Miếng bìa là vật dẫn điện hay vật cách điện?

Bài làm chi tiết:

Đèn không sáng vì miếng bìa cách điện.

Câu 2: Thí nghiệm tìm hiểu vật dẫn điện và vật cách điện.

Làm thế nào để biết trong các vật làm từ đồng, nhựa, sắt, da, thiếc, cao su, thuỷ tinh,... vật nào dẫn điện và vật nào cách điện?

Đề xuất cách làm thí nghiệm.

Thực hiện thí nghiệm.

Từ kết quả thí nghiệm rút ra kết luận: vật nào dẫn điện, vật nào cách điện.

Bài làm chi tiết:

Bố trí thí nghiệm như hình và kẹp để kẹp vật liệu. Đóng khóa và quan sát. Nếu bóng đèn sáng thì vật liệu đó dẫn điện, nếu bóng đèn không sáng thì vật liệu đó cách điện. Thực hiện tương tự với từng vật liệu.

Câu 3: Tìm hiểu mạch điện hình 3 (trang 35), chỉ ra những bộ phận làm bằng vật dẫn điện, vật cách điện.

Bài làm chi tiết:

Bộ phận dẫn điện: lõi dây, đầu nối,…

Bộ phận cách điện: Vỏ dây, bề ngoài bóng đèn và pin,…

Luyện tập, vận dụng

Câu 1: Quan sát hình 7. 

Chỉ ra những bộ phận làm bằng vật dẫn điện, vật cách điện ở mỗi đồ dùng. Vì sao lại sử dụng vật dẫn điện hoặc vật cách điện ở mỗi bộ phận đó?

Bài làm chi tiết:

- Quạt:

+ Bộ phận dẫn điện là động cơ, dây dẫn điện để dẫn điện và tạo ra chuyển động của quạt.

+ Bộ phận cách điện là cánh quạt (thường là nhựa) để đảm bảo an toàn điện.

- Máy sấy:

+ Bộ phận dẫn điện gồm bộ sưởi, động cơ, dây dẫn điện để tạo ra nhiệt và chuyển động trong quá trình sấy.

+ Bộ phận cách điện là vỏ ngoài máy (thường là nhựa) để cách nhiệt và đảm bảo an toàn điện.

- Bàn là:

+ Bộ phận dẫn điện động cơ, dây dẫn điện để dẫn điện, tạo ra nhiệt và chuyển động trong quá trình là.

+ Bộ phận cách điện là vỏ ngoài máy (thường là nhựa) để cách nhiệt và đảm bảo an toàn điện.