Nội dung giáo án

Ngày soạn:…/…/…

Ngày dạy:…/…/…

CHƯƠNG 3: THỔ NHƯỠNG VÀ SINH VẬT VIỆT NAM

BÀI 9: THỔ NHƯỠNG VIỆT NAM

1. MỤC TIÊU
2. Kiến thức

Sau bài học này, HS sẽ:

• Chứng minh được tính chất nhiệt đới gió mùa của lớp phủ thổ nhưỡng.
• Trình bày được đặc điểm phân bố của ba nhóm đất chính.
• Phân tích được đặc điểm của đất feralit và giá trị sử dụng đất feralit trong sản xuất nông, lâm nghiệp.
• Phân tích được đặc điểm của đất phù sa và giá trị sử dụng đất phù sa trong sản xuất nông nghiệp, thuỷ sản.
• Chứng minh được tính cấp thiết của vấn đề chống thoái hoá đất.
• Sử dụng được bản đồ để xác định sự phân bố của các nhóm đất chính.
• Có ý thức tìm hiểu và sẵn sàng tham gia các hoạt động tuyên truyền, bảo vệ tài nguyên đất.

2. Năng lực

Năng lực chung:

• - Năng lực giao tiếp và hợp tác: khả năng thực hiện nhiệm vụ một cách độc lập hay theo nhóm; Trao đổi tích cực với giáo viên và các bạn khác trong lớp.
• - Năng lực tự chủ và tự học: biết lắng nghe và chia sẻ ý kiến cá nhân với bạn, nhóm và GV. Tích cực tham gia các hoạt động trong lớp.
• - Giải quyết vấn đề và sáng tạo: biết phối hợp với bạn bè khi làm việc nhóm, tư duy logic, sáng tạo khi giải quyết vấn đề.

Năng lực địa lí:

• Nhận thức khoa học địa lí: Chứng minh được tính chất nhiệt đới gió mùa của lớp phủ thổ nhưỡng; Trình bày được đặc điểm phân bố của 3 nhóm đất chính; Phân tích được đặc điểm của đất feralit và giá trị sử dụng đất feralit trong sản xuất nông, lâm nghiệp; Phân tích được đặc điểm của đất phù sa và giá trị sử dụng đất phù sa trong sản xuất nông nghiệp, thủy sản; Chứng minh tính cấp thiết của vấn đề chống thoái hóa đất.
• Tìm hiểu địa lí: Khai thác kênh hình và kênh chữ trong SGK từ tr.134 – tr.139; Sử dụng bản đồ Hình 9.3 SGK tr.136 để nhận xét đặc điểm phân bố của 3 nhóm đất chính.
• Vận dụng tri thức địa lí giải quyết một số vấn đề thực tiễn: Tìm hiểu và thu thập thông tin về việc sử dụng các loại đất ở địa phương; Các biện pháp để bảo vệ và cải tạo tài nguyên đất.

3. Phẩm chất

• Ý thức học tập nghiêm túc, ý thức bảo vệ tài nguyên đất.

1. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
2. Đối với giáo viên

• SGK, SGV, SBT Lịch sử và Địa lí 8 – phần Địa lí.
• Máy tính, máy chiếu.
• Bản đồ các nhóm đất chính ở Việt Nam.
• Một số tranh ảnh/video về các loại đất, giá trị sử dụng các loại đất, hiện trạng thoái hóa đất, một số biện pháp thoái hóa đất,…

2. Đối với học sinh

• SGK, SBT Lịch sử và Địa lí 8 – phần Địa lí.

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

1. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
2. Mục tiêu:

- HS lắng nghe bài hát Hành trình trên đất phù sa và nêu tên vùng, miền được nhắc đến trong bài hát.

- HS dựa vào vốn hiểu biết thực tế, kể tên một số loại đất ở nước ta mà các em biết, từ đó GV có thể kết nối những kiến thức HS đã có với nội dung bài mới.

1. Nội dung:

- GV cho HS lắng nghe file âm thanh/video bài hát Hành trình trên đất phù sa và yêu cầu HS trả lời câu hỏi: Em hãy nêu tên vùng, miền được nhắc đến trong bài hát.

- GV sử dụng kĩ thuật động não và trình bày 1 phút, yêu cầu HS trả lời câu hỏi: Em hãy kể tên một số loại đất ở nước ta.

1. Sản phẩm: Câu trả lời của HS cho phần khởi động và chuẩn kiến thức của GV.
2. Tổ chức thực hiện:

Nhiệm vụ 1: Nghe bài hát “Hành trình trên đất phù sa”

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV cho HS cả lớp nghe bài hát Hành trình trên đất phù sa (sáng tác: nhạc sĩ Thanh Sơn).

Hành Trình Trên Đất Phù Sa - Phi Nhung | Bài hát, lyrics (zingmp3.vn)

- GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi: : Em hãy nêu tên vùng, miền được nhắc đến trong bài hát.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS tập trung, chú ý lắng nghe bài hát và trả lời câu hỏi.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện 1 HS xung phong nêu tên vùng, miền được nhắc đến trong bài hát.

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, chốt đáp án:

Các vùng, miền được nhắc đến trong bài hát: Đồng bằng sông Cửu Long – Long An, Mộc Hóa, Mỹ Tho, Vĩnh Long, Tháp Mười, Trà Vinh, Cần Thơ, Sóc Trăng, Bạc Liêu, Cà Mau, sông Cửu Long,…

- GV kết luận: Qua lời bài hát Hành trình trên đất phù, chúng ta phần nào thấy được giá trị mà đất phù sa mang lại cho vùng Đồng bằng sông Cừu Long (vựa lúa, vựa cây ăn trái,…).

- GV chuyển sang nội dung mới.

Nhiệm vụ 2: Kể tên một số loại đất ở nước ta

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV sử dụng kĩ thuật động não và trình bày 1 phút, yêu cầu HS trả lời câu hỏi: Em hãy kể tên một số loại đất ở nước ta.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

HS liên hệ thực tế, dựa vào một số kiến thức đã học, hiểu biết của bản thân và trả lời câu hỏi.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện 1 – 2 HS kể tên một số loại đất ở nước ta mà em biết.

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, chốt đáp án:

Một số loại đất ở nước ta:

- GV dẫn dắt HS vào bài học: Khí hậu nhiệt đới gió mùa đã tác động mạnh mẽ đến quá trình hình thành và đặc điểm thổ nhưỡng Việt Nam. Bên cạnh đó, sự đa dạng của các nhân tố hình thành đất đã làm cho nước ta có nhiều nhóm đất khác nhau. Các nhóm đất có tính chất riêng biệt và phù hợp với các hoạt động sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản nhất định. Để nắm rõ hơn về các nhóm đất chính ở nước ta, chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu trong bài học ngày hôm, nay – Bài 9: Thổ nhưỡng Việt Nam.

1. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Tính chất nhiệt đới gió mùa của lớp thổ nhưỡng

1. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS chứng minh được tính chất nhiệt đới gió mùa của lớp phủ thổ nhưỡng nước ta.
2. Nội dung: GV yêu cầu HS làm việc cá nhân, khai thác mục Em có biết, thông tin mục 1 SGK tr.134, 135 và trả lời câu hỏi: Chứng minh tính chất nhiệt đới gió mùa của lớp phủ thổ nhưỡng nước ta
3. Sản phẩm: Câu trả lời của HS về tính chất nhiệt đới gió mùa của lớp thổ nhưỡng và chuẩn kiến thức của GV.
4. Tổ chức thực hiện:

Hoạt động 2: Ba nhóm đất chính

1. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Trình bày được đặc điểm phân bố của ba nhóm đất chính.

- Phân tích được đặc điểm của đất feralit và giá trị sử dụng đất feralit trong sản xuất nông, lâm nghiệp.

- Phân tích được đặc điểm của đất phù sa và giá trị sử dụng đất phù sa trong sản xuất nông nghiệp, thủy sản.

- Phân tích được đặc điểm của đất phù sa và giá trị sử dụng đất phù sa trong sản xuất nông nghiệp, thủy sản.

1. Nội dung:

- GV yêu cầu HS làm việc 4 nhóm, khai thác Hình 9.1 – 9.5, mục 2a, 2b SGK tr.135 – 138 và hoàn thành Phiếu học tập số 1: Trình bày đặc điểm phân bố, đặc điểm và giá trị sử dụng của nhóm đất feralit, đất phù sa trong sản xuất nông nghiệp, thủy sản.

- GV yêu cầu HS làm việc cá nhân, khai thác thông tin mục 2c SGK tr.138 và trả lời câu hỏi: Cho biết nơi phân bố và đặc điểm của nhóm đất mùn trên núi.

1. Sản phẩm: Phiếu học tập số 1, câu trả lời của HS về ba nhóm đất chính và chuẩn kiến thức của GV.
2. Tổ chức thực hiện: