Bài giảng điện tử chuyên đề Lịch sử 11 cánh diều

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐÃ ĐẾN VỚI BUỔI HỌC NGÀY HÔM NAY! 

KHỞI ĐỘNG 

Bài kí do Thân Nhân Trung soạn khắc trên tấm bia Tiến sĩ đầu tiên dựng năm 1484 tại Văn Miếu – Quốc Tử Giám có câu: “Hiền tài là nguyên khí quốc gia, nguyên khí thịnh thì đất nước mạnh và càng lớn lao, nguyên khí suy thì thế nước yếu mà càng xuống thấp…” 

Đoạn trích trên gợi cho em suy nghĩ gì về vai trò của những bậc hiền tài trong lịch sử dân tộc? 

Bia Tiến sĩ dựng tại Văn Miếu – Quốc Tử Giám (Hà Nội) 

Hiền tài 

Đất nước 

có mối quan hệ khăng khít, bền chặt 

có vai trò quyết định đến sự thịnh – suy của một đất nước. 

Chống thù trong giặc ngoài, đóng góp về giáo dục, kinh tế,… 

“Hiền tài là nguyên khí quốc gia” 

• Là câu nói mang giá trị giáo dục to lớn.  
• không chỉ dừng lại ở xã hội thời Lê mà vẫn còn nguyên giá trị đến ngày nay, khi giáo dục đang trở thành quốc sách hàng đầu, khi văn hoá, khoa học và đội ngũ trí thức đang giữ một vai trò cực kỳ quan trọng trong sự nghiệp kiến quốc đất nước. 

Hãy chia sẻ hiểu biết của em về một số người nổi tiếng, có nhiều đóng góp đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. 

Hai Bà Trưng 

Trần Quốc Tuấn 

Tượng vua Đinh Tiên Hoàng ở Hoa Lư 

Tượng đài Nguyễn Du 

Đại tướng Võ Nguyên Giáp 

CHUYÊN ĐỀ 3: DANH NHÂN TRONG LỊCH SỬ VIỆT NAM 

NỘI DUNG BÀI HỌC 

Khái quát về danh nhân trong lịch sử dân tộc 

Một số nhà chính trị nổi tiếng của Việt Nam thời Cổ - Trung đại 

Một số danh nhân quân sự Việt Nam 

Một số danh nhân văn hóa Việt Nam 

Một số danh nhân trong lĩnh vực khoa học – công nghệ và giáo dục – đào tạo 

I KHÁI QUÁT VỀ DANH NHÂN TRONG LỊCH SỬ DÂN TỘC 

1. Khái niệm danh nhân

Khai thác thông tin mục I.1 SGK tr.47 và trả lời câu hỏi: Giải thích khái niệm danh nhân. 

Khái niệm: Là người nổi tiếng, có cống hiến, có ảnh hưởng lớn đến cộng đồng và được xã hội ghi nhận.  

Danh nhân có thể là những nhà chính trị, nhà quân sự, nhà văn hóa, nhà khoa học,…tùy theo lĩnh vực hoạt động của họ. 

Trong lịch sử Việt Nam có nhiều nhân vật nổi tiếng được tôn vinh là danh nhân như:   

Lý Thường Kiệt 

Nguyễn Trãi 

Lê Thánh Tông 

Hồ Chí Minh 

Em hãy tìm hiểu thêm thông tin và thực hiện yêu cầu:  

• Em hãy kể tên một số danh nhân trong lịch sử Việt Nam mà em biết.  
• Trình bày một số hiểu biết về một danh nhân cụ thể. 

Em hãy kể tên một số danh nhân trong lịch sử Việt Nam mà em biết? 

Lịch sử dân tộc có nhiều nhân vật lịch sử, kiệt xuất: Tất cả 14 nhân vật kiệt xuất trong lịch sử dựng nước và giữ nước đã đi vào lòng dân tộc, được nhân dân tôn kính, thờ phụng ở rất nhiều nơi. 

Huyền thoại Quốc Tổ Hùng Vương 

Hai Bà Trưng 

Lý Nam Đế 

Ngô Quyền 

Đinh Bộ Lĩnh 

Lê Hoàn 

Lý Công Uẩn 

Lý Thường Kiệt 

Trần Nhân Tông 

Trần Hưng Đạo 

Lê Lợi 

Nguyễn Trãi 

Nguyễn Huệ 

Chủ tịch Hồ Chí Minh 

Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn 

Vị anh hùng dân tộc gắn liền với ba lần chiến thắng quân xâm lược Mông – Nguyên, để lại một dấu son chói lọi trong lịch giữ nước của dân tộc Việt Nam và mang tầm thời đại ở thế kỉ XIII.  

Lịch sử vốn khách quan, lòng dân là công tâm nhất. Không ai có thể phong “thánh” cho ai, mà “thánh” xuất phát từ lòng dân, sống mãi trong lòng dân. Vì vậy mà dân gian có câu “Thương dân, dân lập đền thờ”. 

Đọc nội dung Em có biết? quan sát hình 2 để hiểu rõ hơn về sự kiện Kỉ niệm 100 năm ngày sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh. 

EM CÓ BIẾT? 

Nghị quyết số 24C/18.65 năm 1987 của UNESCO về Kỉ niệm 100 năm ngày sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh nêu rõ: “Ghi nhận năm 1990 sẽ đánh dấu 100 năm kỉ niệm ngày sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Anh hùng giải phóng dân tộc và Nhà văn hóa kiệt xuất của Việt Nam”. 

Hình 2. Chủ tịch Hồ Chí Minh 

2. Vai trò của danh nhân trong lịch sử dân tộc

Khai thác Bảng 1 SGK tr.48 và trả lời câu hỏi: Nêu những nét chính về vai trò của danh nhân trong lịch sử dân tộc Việt Nam. Lấy ví dụ cụ thể. 

Bảng 1. Vai trò của danh nhân trong lịch sử dân tộc 

Khởi xướng, tập hợp, lãnh đạo các cuộc khởi nghĩa, kháng chiến chống ngoại xâm, bảo vệ và giành lại độc lập dân tộc, thống nhất đất nước. 

Hai Bà Trưng 

Ngô Quyền 

Lý Thường Kiệt 

Đứng đầu các vương triêu, chính quyền; đề ra đường lối, chính sách, lãnh đạo nhân dân xây dựng đất nước. 

Đinh Bộ Lĩnh 

Lý Thái Tổ 

Hồ Chí Minh 

Có nhiều đóng góp về văn hóa, giáo dục, tạo ra những phát minh, sáng chế, sáng lập các trường phái tư tưởng,…góp phần thúc đẩy sự phát triển nước nhà 

Chu Văn An 

Lê Qúy Đôn 

Nguyễn Du 

Lựa chọn một danh nhân mà em biết và nêu vai trò của họ đối với lịch sử. 

...