Ngày soạn:…/…/…

Ngày dạy:…/…/…

CHỦ ĐỀ 2: ASEAN: NHỮNG CHẶNG ĐƯỜNG LỊCH SỬ

BÀI 4: SỰ RA ĐỜI VÀ PHÁT TRIỂN CỦA HIỆP HỘI

CÁC QUỐC GIA ĐÔNG NAM Á (ASEAN)

1. MỤC TIÊU BÀI HỌC
2. Kiến thức

Sau bài học này, HS sẽ:

• Trình bày được quá trình hình thành và mục đích thành lập của ASEAN.
• Trình bày được quá trình phát triển từ ASEAN 5 đến ASEAN 10.
• Nêu được các giai đoạn phát triển chính của ASEAN từ năm 1967 đến nay.
• Biết cách sưu tầm và sử dụng tư liệu để tìm hiểu về quá trình thành lập ASEAN.

2. Năng lực

Năng lực chung:

• Năng lực giao tiếp và hợp tác: khả năng thực hiện nhiệm vụ một cách độc lập hay theo nhóm; Trao đổi tích cực với giáo viên và các bạn khác trong lớp.
• Năng lực tự chủ và tự học: biết lắng nghe và chia sẻ ý kiến cá nhân với bạn, nhóm và GV. Tích cực tham gia các hoạt động trong lớp.
• Giải quyết vấn đề và sáng tạo: biết phối hợp với bạn bè khi làm việc nhóm, tư duy logic, sáng tạo khi giải quyết vấn đề.

Năng lực riêng:

• Năng lực tìm hiểu lịch sử: Khai thác Hình 1 – 9, mục Góc mở rộng, thông tin trong bài học để tìm hiểu về quá trình hình thành, mục đích thành lập ASEAN; quá trình phát triển từ ASEAN 5 đến ASEAN 10; các giai đoạn phát triển chính của ASEAN từ năm 1967 đến nay.
• Năng lực nhận thức và tư duy lịch sử: Trình bày được quá trình hình thành và mục đích thành lập của ASEAN; trình bày được quá trình phát triển từ ASEAN 5 đến ASEAN 10; nêu được các giai đoạn phát triển chính của ASEAN từ năm 1967 đến nay.
• Vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học: Vận dụng kiến thức lịch sử đã học, sưu tầm tư liệu (tranh ảnh, văn kiện, các bản tuyên bố,…) về ASEAN, quan hệ Việt Nam – ASEAN để giới thiệu với bạn bè, thầy cô.

3. Phẩm chất

• Chăm chỉ: đọc, sưu tầm thông tin, hình ảnh, tư liệu về sự ra đời và phát triển của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) để mở rộng và nâng cao nhận thức.

1. THIẾT BỊ DẠY HỌC
2. Đối với giáo viên

• Giáo án, SGK, SGV, SBT Lịch sử 11 – Cánh diều.
• Hình ảnh, tư liệu sưu tầm về bài học Sự ra đời và phát triển của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN).
• Máy tính, máy chiếu (nếu có).

2. Đối với học sinh

• SHS, SBT Lịch sử 11 – Cánh diều.
• Đọc trước nội dung bài học và sưu tầm tranh ảnh, tư liệu về bài học Sự ra đời và phát triển của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN).

III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC

1. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
2. Mục tiêu: Tạo tâm thế cho HS, giúp đỡ HS ý thức được nhiệm vụ học tập, hứng thú với bài học mới.
3. Nội dung: GV tổ chức cho HS chơi trò chơi “Mảnh ghép lịch sử”. HS trả lời một số câu hỏi trắc nghiệm liên quan đến chủ đề Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN).
4. Sản phẩm: Các mảnh ghép lịch sử được lật mở trong trò chơi.

d.Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV tổ chức cho HS cả lớp chơi trò chơi “Mảnh ghép lịch sử”.

- GV phổ biến luật chơi cho HS: Để lật mở được mỗi mảnh ghép bị che khuất hình ảnh, HS trả lời câu hỏi liên quan kiến thức đã học ở lớp dưới về chủ đề Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN).

- GV trình chiếu 5 mảnh ghép và cho HS lần lượt lật mở từng mảnh ghép:

Mảnh ghép số 1: Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) là:

1. Tổ chức kinh tế, văn hóa và xã hội của các quốc gia trong khu vực Đông Nam Á.
2. Tổ chức chống tình trạng bạo động và bất ổn tại những quốc gia thành viên khu vực Đông Nam Á.
3. Tổ chức xúc tiến chương trình cộng tác kinh tế.
4. Tổ chức giám sát các hiệp định thương mại giữa các nước thành viên trong khu vực Đông Nam Á với nhau theo các quy tắc thương mại.

Câu 2: Các quốc gia sáng lập ASEAN vào ngày 8/8/1967 là:

1. Bru-nây, Việt Nam, In-đô-nê-xi-a, Thái Lan.
2. Lào, Cam-pu-chia, Mi-an-ma, Ma-lai-xi-a, Phi-lip-pin.
3. In-đô-nê-xi-a, Ma-lai-xi-a, Phi-lip-pin, Xin-ga-po, Thái Lan.
4. Thái Lan, Mi-an-ma, Bru-nây.

Câu 3: Hiện nay, ASEAN có bao nhiêu quốc gia thành viên?

Câu 4: Nơi các nguyên thủ quốc gia của mỗi thành viên gặp mặt để thảo luận, giải quyết các vấn đề khu vực, tổ chức các cuộc hội họp khác với các nước bên ngoài khối với mục đích thúc đẩy quan hệ bên ngoài là:

1. Hội nghị cấp cao ASEAN.
2. Cuộc họp ASEAN với các bên đối thoại.
3. Hội nghị Bộ trưởng ngoại giao ASEAN.
4. Cuộc họp các quan chức quốc tế cao cấp.

Câu 5: Việt Nam là thành viên thứ mấy gia nhập ASEAN?

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS vận dụng kiến thức đã học, hiểu biết của bản thân, trả lời câu hỏi và lật mở từng mảnh ghép.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

GV mời đại diện 5 HS lần lượt lật mở 5 mảnh ghép.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá và chốt đáp án:

- GV trình chiếu Mảnh ghép lịch sử:

Lá cờ của tổ chức ASEAN

- GV dẫn dắt HS vào bài học:

     Lá cờ của tổ chức ASEAN được sử dụng chính thức từ ngày 31/5/1997, khi tổ chức này có 7 thành viên. Ở giữa lá cờ là biểu tượng bó lúa 10 nhánh, thể hiện ý tưởng về một tổ chức của đầy đủ các nước trong khu vực Đông Nam Á.

     Ngày 30/4/1999, tại Hà Nội, ý tưởng  đó đã thành hiện thực khi Cam-pu-chia gia nhập ASEAN – sự kiện gắn liền với vai trò vận động đặc biệt của Việt Nam. ASEAN trở thành mái nhà chung của 10 nước Đông Nam Á, đồng thời tiếp tục là một trong những tổ chức khu vực thành công nhất thế giới.

     Vậy, ASEAN được hình thành như thế nào? Mục đích thành lập của tổ chức này là gì? Quá trình phát triển của ASEAN từ năm 1967 đến nay diễn ra qua những giai đoạn nào? Chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu trong bài học ngày hôm nay – Bài 4: Sự ra đời và phát triển của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN).

1. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Tìm hiểu quá trình hình thành và mục đích thành lập của ASEAN

Hoạt động 1.1. Tìm hiểu quá trình hình thành

1. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS trình bày được quá trình hình thành tổ chức ASEAN.
2. Nội dung: GV yêu cầu HS thảo luận cặp đôi, khai thác Hình 2, mục Góc mở rộng, thông tin mục 1.a SGK tr.18. 19 và trả lời câu hỏi: Trình bày quá trình hình thành tổ chức ASEAN.
3. Sản phẩm: Câu trả lời của HS về quá trình hình thành tổ chức ASEAN và chuẩn kiến thức của GV.
4. Tổ chức thực hiện:

Hoạt động 1.2. Tìm hiểu mục đích thành lập của ASEAN

1. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS trình bày được mục đích thành lập của ASEAN.
2. Nội dung: GV yêu cầu HS làm việc cá nhân, khai thác Hình 4, 5, mục Góc mở rộng, thông tin mục 1b và trả lời câu hỏi: Trình bày mục đích thành lập của ASEAN.
3. Sản phẩm: Câu trả lời của HS về mục đích thành lập của ASEAN và chuẩn kiến thức của GV.
4. Tổ chức thực hiện:

Hoạt động 2. Tìm hiểu hành trình phát triển ASEAN

Hoạt động 2.1. Tìm hiểu từ ASEAN 5 (1967) đến ASEAN 10 (1999)

10. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS trình bày được quá trình phát triển từ ASEAN 5 đến ASEAN 10.
11. Nội dung: GV yêu cầu HS thảo luận theo 6 nhóm, khai thác Hình 6, 7, mục Góc mở rộng, thông tin mục 2a SGK tr.20 và hoàn thành Phiếu học tập số 1: Trình bày quá trình phát triển từ ASEAN 5 đến ASEAN 10.
12. Sản phẩm: Phiếu học tập số 1 của các nhóm và chuẩn kiến thức của GV.
13. Tổ chức thực hiện:

Hoạt động 2.2. Tìm hiểu các giai đoạn phát triển chính của ASEAN

1. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS trình bày được hành trình phát triển của ASEAN từ năm 1967 đến nay.
2. Nội dung: GV yêu cầu HS tiếp tục thảo luận theo 6 nhóm, khai thác Hình 8, 9, tư liệu và hoàn thành Phiếu học tập số 2: Trình bày hành trình phát triển của ASEAN từ năm 1967 đến nay.
3. Sản phẩm: Phiếu học tập số 2 của các nhóm và chuẩn kiến thức của GV.
4. Tổ chức thực hiện:

1. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP
2. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS củng cố kiến thức đã học về Sự ra đời và phát triển của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN).

- GV cho HS làm Phiếu bài tập trắc nghiệm về Sự ra đời và phát triển của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN).

- GV cho HS trả lời câu hỏi bài tập phần Luyện tập SGK tr.21.

1. Sản phẩm: Đáp án của HS và chuẩn kiến thức của GV.
2. Tổ chức thực hiện:

Nhiệm vụ 1. Trả lời câu hỏi trắc nghiệm

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV tổ chức cho HS làm Phiếu bài tập, trả lời nhanh một số câu hỏi trắc nghiệm tổng kết bài học Sự ra đời và phát triển của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN).

- GV phát Phiếu bài tập cho HS cả lớp thực hiện trong thời gian 10 phút:

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS vận dụng kiến thức đã học để hoàn thành Phiếu bài tập.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện 1 – 2 HS lần lượt đọc đáp án đúng.

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, đọc đáp án khác (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá và chốt đáp án:

- GV chuyển sang nội dung mới.

Nhiệm vụ 2. Trả lời câu hỏi bài tập - phần Luyện tập SGK tr.21

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

GV yêu cầu HS làm việc cá nhân, thực hiện nhiệm vụ: Lựa chọn và phân tích một dấu mốc quan trọng trong quá trình phát triển của ASEAN.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS vận dụng kiến thức đã học kết hợp sưu tầm thông tin, tư liệu trên sách, báo, internet và làm bài vào vở.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện 1 – 2 HS nêu lựa chọn và phân tích một dấu mốc quan trọng trong quá trình phát triển của ASEAN.

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến hoặc đặt câu hỏi cho bạn (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, nêu ví dụ:

NĂM 2015  - CỘNG ĐỒNG ASEAN THÀNH LẬP

     Ý tưởng về xây dựng Cộng đồng ASEAN khởi nguồn ngay từ Tuyên bố Băng Cốc, thể hiện qua mục tiêu “Xây dựng một cộng đồng thịnh vượng và hòa bình ở Đông Nam Á”. Ý tưởng tiếp tục được thể hiện ở các văn kiện định hướng quan trọng tiếp theo của Hiệp hội.

     ASEAN trải qua hơn 30 năm (1967-1997) để xác định được mục tiêu xây dựng Cộng đồng, đánh dấu bằng sự ra đời văn  kiện Tầm nhìn ASEAN năm 2020. ASEAN cũng cần hơn 10 năm (1997-2007) để hoàn tất mô hình và cách thức hoạt động của Cộng đồng, chính thức hoá bằng sự ra đời của Tuyên bố Bali II và Hiến chương ASEAN tạo nền tảng pháp lý cho Hiệp hội.

     ASEAN mất thêm 2 năm nữa (2007-2009) để xác định được lộ trình cụ thể đầu tiên về xây dựng Cộng đồng, với việc thông qua Lộ trình xây dựng Cộng đồng ASEAN (2009-2015). Ban đầu, ASEAN dự kiến thành lập Cộng đồng vào năm 2020. Tuy nhiên, tại Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 13, tháng 1/2007, ASEAN đã rút ngắn thời hạn xây dựng Cộng đồng vào năm 2015.

     Ngày 31/12/2015 chính thức được chọn là mốc thành lập Cộng đồng ASEAN.

     Lộ trình xây dựng Cộng đồng thứ hai (2015-2025), được xác định bằng sự ra đời của văn kiện Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN năm 2025 (thông qua năm 2015), với ba Kế hoạch Tổng thể triển khai Tầm nhìn trên ba trụ cột chính trị - an ninh, kinh tế và văn hóa-xã hội, dựa trên nền tảng pháp lý là Hiến chương ASEAN.

     Bước vào giai đoạn mới, trong bối cảnh địa chính trị khu vực và thế giới có những biến động phức tạp, ASEAN chuẩn bị Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN sau năm 2025; nỗ lực này được đánh dấu bằng Tuyên bố của các nhà lãnh đạo ASEAN về định hướng Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN sau năm 2025. Đây là sáng kiến do Việt Nam đề xuất và đã được thông qua tại Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 37 (tháng 11/2020) trong nhiệm kỳ Việt Nam làm Chủ tịch ASEAN năm 2020. ASEAN đã lập Nhóm đặc trách cao cấp và xác định lộ trình soạn thảo Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN sau năm 2025.

- GV chuyển sang nội dung mới.

1. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG
2. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Củng cố kiến thức đã học về Sự ra đời và phát triển của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN).

- Liên hệ, vận dụng kiến thức đã học vào cuộc sống.

21. Nội dung: GV yêu cầu HS hoàn thành bài tập phần Vận dụng SGK tr.21.
22. Sản phẩm: Câu trả lời bài tập phần Vận dụng SGK tr.21.
23. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

GV yêu cầu HS làm việc cá nhân, thực hiện nhiệm vụ: Sưu tầm tư liệu (tranh ảnh, văn kiện, các bản tuyên bố,…) về ASEAN và quan hệ Việt Nam – ASEAN. Giới thiệu những tư liệu đó với thầy cô và bạn học.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

HS vận dụng kiến thức đã học, sưu tầm thêm thông tin trên sách, báo, internet để hoàn thành nhiệm vụ.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

HS báo cáo sản phẩm vào tiết học sau.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

GV nhận xét, đánh giá, kết thúc tiết học.

HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ

- Ôn lại kiến thức đã học:

+ Quá trình hình thành và mục đích thành lập của ASEAN.

+ Quá trình phát triển từ ASEAN 5 đến ASEAN 10.

+ Các giai đoạn phát triển chính của ASEAN từ năm 1967 đến nay.

- Hoàn thành bài tập phần Vận dụng SGK tr.21.

- Làm bài tập Bài 4 – SBT Lịch sử 11 – Cánh diều.

- Đọc và tìm hiểu trước nội dung Bài 5 - Cộng đồng ASEAN: Từ ý tưởng đến hiện thực.