A. KIẾN THỨC TRỌNG TÂM

I. Mục đích, yêu cầu của việc tóm tắt văn bản nghị luận

1. Mục đích

• Trình bày lại ngắn gọn nội dung của văn bản nghị luận gốc theo mục đích định trước.
• Thông qua việc tóm tắt, người đọc có thể nắm chắc các thao tác đọc văn bản, có dịp rèn luyện tư duy và các diễn đạt.

2. Yêu cầu

• Văn bản tóm tắt phải phản ánh trung thành các tư tưởng, luận điểm của văn bản gốc. Không được tự ý xuyên tạc hoặc thêm bớt.
• Diễn đạt ngắn gọn xúc tích, loại bỏ những nội dung không phù hợp với mục đích tóm tắt văn bản.

II. Cách tóm tắt văn bản nghị luận

• Vấn đề được đưa ra bàn bạc đó là "Xã hội luân lí thật trong nước ta tuyệt nhiên không ai biết đến."
• Mục đích viết văn bản này của Phan Châu Trinh đó là nhằm thể hiện dũng khí của một người yêu nước và đề cao tư tưởng tiến bộ, vạch trần thực tại đen tối của xã hội, hướng về một ngày mai tươi sáng của đất nước. Phần thể hiện rõ nhất mục đích đó là phần mở đầu và phần kết bài.
• Luận điểm tác giả trình bày: 
• Khác với châu Âu, dân Việt Nam không có luân lí xã hội.
• Nguyên nhân của tình trạng trên là do sự suy đồi của giai cấp phong kiến thống trị từ vua đến quan, từ quan đến sĩ tử.
• Muốn Việt Nam tự do, độc lập, trước hết dân Việt Nam phải có đoàn thể, cần truyền bá tư tưởng tiến bộ.
• Các luận cứ làm sáng tỏ luận điểm đó là: sự đối lập giữa Việt Nam và châu Âu.