HOẠT ĐỘNG CỦA GV

HOẠT ĐỘNG CỦA HS

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS

- Kết nối được kiến thức đã biết với nội dung kiến thức mới trong bài để tạo hứng thú.

- Đưa ra được những hiểu biết về nét đặc trưng của thiên nhiên vùng Đồng bằng Bắc Bộ.

b. Cách tiến hành

- GV cho HS đọc đoạn thơ và trả lời câu hỏi phần Khởi động (SHS tr.30).

                     Tôi đi trên bờ đê sông Hồng

                     Một chiều mùa đông

                     Cây vàng chưa trút lá,

                     Ruộng vừa xanh sắc mạ,

                     Dòng sông đầy, nước đỏ phù sa.

(Theo Hoàng Trung Thông, trích bài thơ Sông Hồng Hà, Quê hương chiến đấu, Thơ (1948 – 1954), NXB Văn Nghệ, 1995)

+ Em hãy cho biết những cảnh vật nào được nhắc đến trong bài thơ

+ Theo em những cảnh vật đó có ở những vùng đất nào của nước ta?

- Lưu ý: Nếu HS sống ở vùng Đồng bằng Bắc Bộ, GV có thể cho HS giới thiệu một số nét đặc trưng về thiên nhiên vùng đồng bằng này.

- GV mời 1 – 2 HS trả lời câu hỏi. Các HS khác lắng nghe, nhận xét và bổ sung ý kiến (nếu có).

- GV nhận xét, đưa ra đáp án:

+ Những cảnh vật được nhắc đến trong bài thơ là: bờ đê sông Hồng, mùa Đông, nước đỏ phù sa, ruộng xanh sắc mạ,…

+ Đó là một số cảnh tiêu biểu của vùng Đồng bằng Bắc Bộ.

- GV nhận xét và dẫn dắt vào bài học: Bài 6 – Thiên nhiên vùng Đồng bằng Bắc Bộ.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

* Vị trí địa lí

Hoạt động 1: Tìm hiểu vị trí địa lí vùng Đồng bằng Bắc Bộ

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS xác định được vị trí của vùng Đồng bằng Bắc Bộ trên bản đồ, lược đồ.

b. Cách tiến hành

- GV yêu cầu HS quan sát lược đồ hình 1 trong SHS tr.31.

- GV hướng dẫn HS làm việc theo cặp để thực hiện yêu cầu: Cho biết vùng Đồng bằng Bắc Bộ tiếp giáp với những vùng nào, vịnh biển nào.

- GV mời đại diện một số cặp trình bày kết quả làm việc trước lớp kết hợp chỉ bản đồ, lược đồ về vị trí địa lí của vùng Đồng bằng sông Hồng. HS khác nhận xét câu trả lời và cách chỉ lược đồ.

- GV nhận xét và chuẩn xác kiến thức về vị trí địa lí: Vùng Đồng bằng Bắc Bộ có dạng hình tam giác, tiếp giáp với vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ, vùng Duyên hải miền Trung và vịnh Bắc Bộ.

* Đặc điểm thiên nhiên

Hoạt động 2: Tìm hiểu về địa hình vùng Đồng bằng Bắc Bộ

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS mô tả được đặc điểm địa hình vùng Đồng bằng Bắc Bộ.

b. Cách tiến hành

- GV yêu cầu HS quan sát hình ảnh và chia lớp thành các nhóm (4 HS/nhóm).

- GV nêu nhiệm vụ: Đọc thông tin, quan sát các hình 1 và 2 em hãy nêu đặc điểm địa hình vùng Đồng bằng Bắc Bộ.

miền núi Bắc Bộ.

- GV mời đại diện một nhóm trình bày kết quả làm việc trước lớp. Các nhóm khác nhận xét, bổ sung câu trả lời (nếu có).

- GV nhận xét và chuẩn kiến thức: Vùng Đồng bằng Bắc Bộ có địa hình thấp và khá bằng phẳng. Trên bề mặt đồng bằng có một số đồi núi thấp, ô trũng và hệ thống đê ven sông. Đồng bằng vẫn đang tiếp tục mở rộng ra biển.

Hoạt động 3: Tìm hiểu về sông ngòi của vùng Đồng bằng Bắc Bộ

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS trình bày được đặc điểm sông ngòi vùng Đồng bằng Bắc Bộ

b. Cách tiến hành

- GV chia lớp thành các nhóm (4 HS/nhóm) và nêu nhiệm vụ học tập: Đọc thông tin và quan sát các hình 1, 2, 3, 4 em hãy

+ Chỉ sông Hồng và sông Thái Bình trên lược đồ, bản đồ.

+ Nêu đặc điểm sông ngòi của vùng Đồng bằng Bắc Bộ

- GV mời đại diện một nhóm trình bày kết quả làm việc trước lớp kết hợp kết hợp chỉ sông Hồng và sông Thái Bình trên lược đồ, bản đồ. Các nhóm khác nhận xét, bổ sung câu trả lời.

- GV nhận xét và tổng kết:

+ Quan sát kĩ hình 1 để tìm sông Hồng, sông Thái Bình và các nhánh sông của chúng.

+ Chú ý so sánh sự khác nhau về mực nước và lòng sông Hồng để thấy được sự thay đổi (lên xuống) của nước sông theo mùa.

+ Vùng Đồng bằng Bắc Bộ có nhiều sông ngòi, sông Hồng và sông Thái Bình là hai sông lớn bồi đắp nên đồng bằng. Sông có nhiều phù sa, nước lên xuống theo mùa.

Hoạt động 4: Tìm hiểu về đất vùng Đồng bằng Bắc Bộ

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS trình bày được đặc điểm đất ở vùng Đồng bằng Bắc Bộ.

b. Cách tiến hành

- GV tổ chức cho HS làm việc cá nhân và nêu nhiệm vụ: Đọc thông tin (SHS tr.33), em hãy nêu đặc điểm đất ở vùng Đồng bằng Bắc Bộ.

- GV mời 2 – 3 HS trình bày kết quả làm việc trước lớp. Các HS khác nhận xét, bổ sung câu trả lời.

- GV nhận xét và chuẩn kiến thức: Phần lớn diện tích của đồng bằng có đất phù sa khá màu mỡ; ven biển có đất mặn, đất phèn,…

Hoạt động 5: Tìm hiểu về khí hậu ở vùng Đồng bằng Bắc Bộ

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS nêu được đặc điểm khí hậu ở vùng Đồng bằng Bắc Bộ.

b. Cách tiến hành

- HS đọc đoạn thơ.

- HS trả lời câu hỏi.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS lắng nghe, chuẩn bị vào bài học.

- HS quan sát lược đồ.

- HS làm việc theo cặp

- Đại diện các nhóm trình bày.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS thực hành theo nhóm.

- HS lắng nghe GV nêu nhiệm vụ.

- Đại diện các nhóm trả lời.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS thực hành theo các nhóm.

- Đại diện các nhóm trả lời.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS làm việc cá nhân.

- HS trả lời câu hỏi.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS làm việc theo cặp.