BÀI 17. CHĂM SÓC VÀ BẢO VỆ SỨC KHOẺ TUỔI DẬY THÌ

MỞ ĐẦU

Các bạn trong hình 1, 2 đang lo lắng, thắc mắc về điều gì? Điều đó thường xuất hiện đối với cả bạn nam và bạn nữ ở tuổi nào?

Giải rút gọn:

Các bạn trong hình 1, 2 đang lo lắng, thắc mắc về mặt nhiều mục và mùi cơ thể Điều đó thường xuất hiện đối với cả bạn nam và bạn nữ ở tuổi dậy thì

1. SỰ CẦN THIẾT PHẢI GIỮ VỆ SINH CƠ THỂ

Quan sát: Đọc các câu chuyện trong hình 3 và 4, cho biết:

• Ở tuổi dậy thì, cơ thể bạn nam và bạn nữ có những dấu hiệu gì?

• Các bạn đó đã chia sẻ những lo lắng, thắc mắc về sự thay đổi của cơ thể với ai và được hướng dẫn như thế nào? Sau khi được hướng dẫn, ý thức thực hiện vệ sinh cá nhân của các ban thế nào? 

Giải rút gọn:

• Ở tuổi dậy thì, cơ thể bạn nam có dấu hiệu:

+ Xuất tinh

+ Mụn trứng cá

+ Mùi cơ thể

• Ở tuổi dậy thì, cơ thể bạn nữ có dấu hiệu:

+ Có kinh nguyệt

• Các bạn đó đã chia sẻ những lo lắng, thắc mắc về sự thay đổi của cơ thể với phụ huynh và bạn bè và được hướng dẫn vệ sinh cá nhân.

+ Nam: Hằng ngày, cần rửa mặt, tắm gội và thay quần áo sạch. Đặc biệt khi vệ sinh bộ phận sinh dục ngoài, cần kéo nhẹ lớp da bên ngoài để làm sạch cả bên trong.... Thực hiện tốt vệ sinh cá nhân sẽ giúp tự tin trước mọi người.

+ Nữ:

• Rửa mặt sạch, có thể dùng thêm các sản phẩm làm sạch phù hợp với da giúp giảm mụn trứng cá,...

• Tắm sạch cơ thể, lau khô sau khi tắm. Quần áo cần được giặt sạch và phơi khô mới sử dụng.

• Cần vệ sinh bộ phận sinh dục ngoài sạch sẽ. Đặc biệt, khi đến ngày có kinh nguyệt cần chú ý:

- Vệ sinh bộ phận sinh dục ngoài 2 lần/1 ngày.

- Thay băng vệ sinh 3-4 giờ/1 lần.

• Sau khi được hướng dẫn, ý thức thực hiện vệ sinh cá nhân của các bạn: Các bạn thực hiện ngay

Câu hỏi: 

1. Em cần làm gì để hạn chế bị mụn “trứng cá”?

Giải rút gọn:

• Rửa mặt đều đặn hàng ngày với sữa rửa mặt phù hợp.

• Tránh sử dụng các sản phẩm làm da mặt trở nên nhờn.

• Đảm bảo rửa sạch mồ hôi sau khi vận động.

• Thay gối và tấm gối thường xuyên để tránh gây bít tắc lỗ chân lông.

2. Giải thích vì sao cần phải giữ vệ sinh cơ thể, đặc biệt ở tuổi dậy thì.

Giải rút gọn:

Cần giữ vệ sinh cơ thể, đặc biệt ở tuổi dậy thì vì lúc này cơ thể sản xuất nhiều dầu và mồ hôi hơn, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển. Việc giữ vệ sinh sẽ giảm nguy cơ bị mụn trứng cá, các vấn đề da khác và mùi cơ thể

Thực hành: Viết các việc cần làm để giữ vệ sinh cơ thể. Đánh giá về ý thức giữ gìn vệ sinh cơ thể của em theo bảng dưới đây:

Giải rút gọn:

1. 2. CHĂM SÓC VÀ BẢO VỆ SỨC KHOẺ THỂ CHẤT VÀ TINH THẦN Ở TUỔI DẬY THÌ

Quan sát: Dựa vào các hình sau, nêu những việc cần làm, cần tránh để chăm sóc, bảo vệ sức khoẻ thể chất và tinh thần ở tuổi dậy thì.

Giải rút gọn:

Những việc cần làm để bảo vệ sức khoẻ thể chất và tinh thần ở tuổi dậy thì: 

- Hòa đồng, vui vẻ và quan tâm giúp đỡ bạn; 

- Thực hiện chế độ dinh dưỡng hợp lí giúp phát triển chiều cao; 

- Ngủ đúng giờ và đẻ giấc; 

- Thường xuyên vận động, tập thể dục thể thao; 

- Tránh xa thuốc lá, rượu bia và ma túy; 

- vệ sinh cá nhân, đặc biệt bộ phận sinh dục ngoài

Những việc không nên làm để bảo vệ sức khoẻ thể chất và tinh thần ở tuổi dậy thì: 

- Không kiểm soát được cảm xúc; 

- Ít vận động, xem nhiều máy tính, điện thoại và thức khuya.

Câu hỏi: Kể thêm một số việc cần làm để chăm sóc và bảo vệ sức khoẻ thể chất và tinh thần ở tuổi dậy thì.

Giải rút gọn:

• Dùng sữa rửa mặt phù hợp và rửa mặt đều đặn.

• Ăn uống cân đối và hạn chế đồ ăn nhanh, đồ ngọt.

• Tập thể dục đều đặn.

• Giữ vệ sinh cơ thể và thay quần áo thường xuyên.

• Dành thời gian cho giấc ngủ đủ và đều.

Thực hành: Tìm hiểu thông tin về chăm sóc, bảo vệ sức khoẻ thể chất và tinh thần ở tuổi dậy thì:

• Bước 1: Tìm hiểu thông tin về một trong các chủ đề sau:

- Chế độ ăn uống cân bằng, lành mạnh cho tuổi dậy thì.

- Các hoạt động vận động, thể dục, thể thao tốt cho sự phát triển của cơ thể ở tuổi dậy thì.

Cách kiểm soát cảm xúc theo hướng tích cực, tránh căng thẳng ở tuổi dậy thì.

• Bước 2: Chia sẻ thông tin em tìm hiểu được với các bạn.

Giải rút gọn:

Một chế độ ăn uống cân bằng và lành mạnh nên bao gồm đủ các nhóm thực phẩm như rau củ, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, protein từ thịt, cá, đậu nành, sữa và sản phẩm từ sữa ít béo, cũng như chất béo không no và ngũ cốc giàu chất xơ.

Ngoài ra, cần hạn chế tiêu thụ đồ ăn nhanh, đồ ngọt, và đồ uống có gas, cũng như tránh thức ăn chứa nhiều đường và chất béo bão hòa. 

Luyện tập, vận dụng: Lập danh sách những việc cần làm để chăm sóc, bảo vệ sức khoẻ thể chất và tinh thần ở tuổi dậy thì. Tự đánh giá mức độ thực hiện những việc làm đó của em dựa vào gợi ý dưới đây:

Giải rút gọn: