BÀI 4: KHÁCH QUAN VÀ CÔNG BẰNG

Bài tập 1 trang 18: Khoanh tròn vào chữ cái trước phương án em chọn.

a/ Ý nào dưới đây là biểu hiện của khách quan?

A. Nói những điều có lợi cho mình.

B. Nói theo ý kiến của người có uy tín.

C. Nói theo ý kiến của số đông.

D. Nói những điều dựa trên chứng cứ và dữ liệu xác đáng.

b/ Trái ngược với khách quan là gì?

A. Nhìn nhận, đánh giá về đối tượng chỉ từ góc độ cá nhân, mang tính thiên vị.

B. Nhìn nhận, đánh giá về đối tượng ở những góc độ khác nhau.

C. Nhìn nhận, đánh giá về đối tượng ở những thời điểm khác nhau.

D. Nhìn nhận, đánh giá về đối tượng dựa trên minh chứng cụ thể.

c/ Nội dung nào dưới đây không phải là biểu hiện của công bằng?

A. Đảm bảo sự bình đẳng về quyền lợi và nghĩa vụ của con người trước pháp luật.

B. Tạo cơ hội như nhau cho mọi người nhưng có tính đến yếu tố khác biệt.

C. Người yếu thế hơn sẽ được tạo điều kiện tốt hơn để có cơ hội như người mạnh hơn.

D. Người giàu phải được tạo cơ hội nhiều hơn người nghèo.

d/ Thiếu công bằng mang lại hậu quả gì?

A. Tạo nên bất công, bất bình đẳng, mâu thuẫn, xung đột trong các mối quan hệ.

B. Đem lại lợi ích nhiều hơn cho những người nghèo.

C. Khiến cho người yếu thế có nhiều cơ hội hơn để phát triển.

D. Khiến cho những người tài năng thực sự có nhiều cơ hội hơn để phát triển.

Bài giải chi tiết: 

a/ D. Nói những điều dựa trên chứng cứ và dữ liệu xác đáng.
b/ A. Nhìn nhận, đánh giá về đối tượng chỉ từ góc độ cá nhân, mang tính thiên vị.
c/ D. Người giàu phải được tạo cơ hội nhiều hơn người nghèo.
d/ A. Tạo nên bất công, bất bình đẳng, mâu thuẫn, xung đột trong các mối quan

Bài tập 2 trang 19: Em đồng tình hay không đồng tình với ý kiến nào dưới đây? Vì sao?

a) Ý kiến của mỗi người phụ thuộc vào góc nhìn của họ, vì vậy, không nên đòi hỏi mọi người có cách nhìn nhận, đánh giá khách quan.

b) Trong gia đình, con trai và con gái phải được đối xử như nhau.

c) Nếu bị ai đó đối xử không công bằng, không cần phải lên tiếng. Dần dần, người đó sẽ nhận ra và trả lại sự công bằng cho mình.

d) Là bạn thân thì không nên chỉ ra khuyết điểm của nhau trước tập thể

Bài giải chi tiết: 

a) Ý kiến của mỗi người phụ thuộc vào góc nhìn của họ, vì vậy, không nên đòi hỏi mọi người có cách nhìn nhận, đánh giá khách quan.

Không đồng tình.Vì: Mặc dù mỗi người có góc nhìn khác nhau, nhưng khách quan là nguyên tắc cơ bản để đảm bảo sự công bằng và chính xác trong đánh giá. Nếu không hướng tới khách quan, dễ dẫn đến thiên vị và thiếu công bằng trong xã hội.

b) Trong gia đình, con trai và con gái phải được đối xử như nhau.

Đồng tình. Vì: Con trai và con gái đều có quyền và nghĩa vụ ngang nhau trong gia đình. Sự bình đẳng này giúp xây dựng một môi trường gia đình lành mạnh, không thiên vị và đảm bảo sự phát triển công bằng cho cả hai giới.

c) Nếu bị ai đó đối xử không công bằng, không cần phải lên tiếng. Dần dần, người đó sẽ nhận ra và trả lại sự công bằng cho mình.

Không đồng tình.Vì: Nếu không lên tiếng khi bị đối xử bất công, sự bất công đó có thể tiếp diễn và gây ảnh hưởng đến quyền lợi của bản thân. Việc lên tiếng không chỉ bảo vệ bản thân mà còn giúp người khác nhận thức đúng sai và điều chỉnh hành vi.

d) Là bạn thân thì không nên chỉ ra khuyết điểm của nhau trước tập thể.

Đồng tình. Vì: Việc chỉ ra khuyết điểm của bạn thân trước tập thể có thể khiến họ cảm thấy xấu hổ và tổn thương. Thay vào đó, góp ý riêng tư sẽ giúp duy trì tình bạn và đồng thời giúp bạn sửa chữa sai lầm một cách tế nhị và hiệu quả.

Bài tập 3 trang 20: Hành vi nào dưới đây thể hiện thái độ khách quan, công bằng? Vi sao?

a) Bảo vệ quyền lợi của người thân bằng mọi cách.

b) Đề cử những bạn có uy tín vào Ban cán sự lớp.

c) Bảo vệ ý kiến của người giúp đỡ mình.

d) Phê bình, góp ý khi bạn mắc khuyết điểm.

e) Không chơi với bạn vì bạn phê bình mình.

Bài giải chi tiết: 

a) Bảo vệ quyền lợi của người thân bằng mọi cách.

Không thể hiện thái độ khách quan, công bằng. Vì: Hành động này có thể dẫn đến thiên vị, bỏ qua lợi ích chính đáng của người khác. Bảo vệ quyền lợi cần dựa trên sự công bằng và đúng đắn, không phải bằng mọi cách.

b) Đề cử những bạn có uy tín vào Ban cán sự lớp.

Thể hiện thái độ khách quan, công bằng. Vì: Việc đề cử dựa trên năng lực và uy tín của bạn là biểu hiện của sự công bằng, giúp lớp chọn được người phù hợp để đảm nhiệm trách nhiệm.

c) Bảo vệ ý kiến của người giúp đỡ mình.

Không thể hiện thái độ khách quan, công bằng. Vì: Việc bảo vệ ý kiến chỉ vì người đó đã giúp mình mà không dựa trên sự đúng sai hoặc dữ liệu cụ thể là biểu hiện của thiên vị, không khách quan.

d) Phê bình, góp ý khi bạn mắc khuyết điểm.

Thể hiện thái độ khách quan, công bằng. Vì: Phê bình và góp ý dựa trên hành vi hoặc lỗi sai của bạn là cách để xây dựng và giúp bạn sửa chữa sai lầm, không mang tính cá nhân hay thiên vị.

e) Không chơi với bạn vì bạn phê bình mình.

Không thể hiện thái độ khách quan, công bằng. Vì: Đây là hành động cảm tính và thiếu công bằng. Việc tiếp nhận phê bình từ người khác cần được xem xét khách quan để sửa sai, thay vì để cảm xúc chi phối.

Vậy hành vi thể hiện thái độ khách quan, công bằng:

(b) Đề cử những bạn có uy tín vào Ban cán sự lớp.

(d) Phê bình, góp ý khi bạn mắc khuyết điểm.

Bài tập 4 trang 20: Em hãy cùng các bạn trong nhóm thảo luận và nêu ý kiến về tấm quan trọng của sự khách quan, công bằng đối với một trong số những công việc sau: trọng tài, quan toà, nhà báo, lãnh đạo.

Em hãy viết một đoạn văn nói về hậu quả sẽ xảy ra nếu người làm những công việc đó không khách quan, công bằng.

Bài giải chi tiết: 

Thảo luận về vai trò của sự khách quan, công bằng trong nghề nghiệp: Quan toà

Quan tòa là người thực thi công lý, nên sự khách quan và công bằng là yêu cầu bắt buộc trong mọi quyết định của họ. Nếu quan tòa không khách quan và công bằng, pháp luật sẽ không còn ý nghĩa, làm mất lòng tin của xã hội và ảnh hưởng nghiêm trọng đến công lý.

Đoạn văn về hậu quả khi quan toà không khách quan, công bằng

Nếu một quan tòa không khách quan, công bằng, hậu quả sẽ vô cùng nghiêm trọng. Thứ nhất, người vô tội có thể bị xử oan, còn kẻ phạm tội lại thoát khỏi sự trừng phạt, gây bất công và bất mãn trong xã hội. Thứ hai, niềm tin của người dân vào hệ thống pháp luật sẽ bị suy giảm, dẫn đến mất trật tự xã hội. Thứ ba, điều này có thể khuyến khích hành vi vi phạm pháp luật vì kẻ xấu nhận thấy rằng công lý có thể bị thao túng. Vì vậy, để bảo vệ sự công bằng và bình đẳng trong xã hội, người làm nghề quan tòa phải luôn giữ thái độ khách quan, công tâm trong mọi phán quyết.

Bài tập 5 trang 21: Xử lí tình huống

a) Nhóm của A nhận nhiệm vụ điều tra, khảo sát về thực trạng môi trường ở địa phương. Bạn P nói: "Không cần phải điều tra làm gì cho mất thời gian, chỉ cần lấy các số liệu trong một báo cáo nào đó về môi trường điền vào là được".

Nếu là thành viên của nhóm A, em sẽ nói gì với P?

b) Hai quán giải khát C và G đối diện nhau. Quán C đồ uống ngon, đa dạng, giá cả hợp lí, thái độ phục vụ tốt nên đông khách. Trong khi đó, quán G vắng khách. Chủ quán G là người thân của V nên nhờ V và một số bạn khác đưa tin chê quán C, khen quán G lên mạng xã hội. Chủ quán hứa sẽ cho các bạn mỗi tuần một lần uống trà sữa miễn phí.

- Em có nhận xét gì về việc làm của chủ quán G?

- Nếu là V, em sẽ làm gì?

c) Là quản đốc của một xưởng sản xuất, chị B phân công cho em gái công việc nhẹ nhàng mặc dù không đúng chuyên môn. Cuối năm, chị lập danh sách để xuất khen thưởng những người thân thiết với mình, không dựa trên năng suất lao động và đóng góp của mỗi người. Nhiều người bức xúc trước cách quản lí của chị B nhưng không biết nên làm như thế nào.

- Em có nhận xét gì về cách quản lí của chị B?

- Theo em, những người lao động trong phân xưởng đó nên làm gì?

Bài giải chi tiết: 

a) Tình huống nhóm A

Nếu là thành viên của nhóm A, em sẽ nói gì với P?
Em sẽ nói: "P ơi, nhiệm vụ của chúng ta là điều tra thực trạng môi trường tại địa phương. Nếu chỉ sử dụng số liệu có sẵn mà không khảo sát thực tế, kết quả sẽ không phản ánh đúng tình hình và sẽ ảnh hưởng đến mục tiêu của hoạt động này. Làm việc này nghiêm túc không chỉ giúp chúng ta hoàn thành tốt nhiệm vụ mà còn góp phần bảo vệ môi trường. Chúng ta cố gắng làm hết sức mình nhé!"

b) Tình huống quán C và G

Nhận xét về việc làm của chủ quán G:
Việc làm của chủ quán G là thiếu khách quan và không trung thực. Hành động chê quán C và khen quán G trên mạng xã hội là không công bằng, gây ảnh hưởng tiêu cực đến uy tín của quán C và không giúp cải thiện chất lượng của quán G. Điều này còn làm mất lòng tin của khách hàng và gây mâu thuẫn giữa hai bên.

Nếu là V, em sẽ làm gì?
Nếu là V, em sẽ từ chối giúp đỡ chủ quán G vì hành động đó là sai trái. Thay vào đó, em sẽ góp ý với chủ quán G rằng nên tập trung cải thiện chất lượng đồ uống, thái độ phục vụ và giá cả để thu hút khách hàng một cách chân chính.

c) Tình huống chị B

Nhận xét về cách quản lí của chị B:
Cách quản lí của chị B là không công bằng, mang tính thiên vị và ảnh hưởng xấu đến tinh thần làm việc của tập thể. Việc phân công công việc không đúng chuyên môn và khen thưởng dựa trên sự thân thiết, thay vì năng suất và đóng góp, sẽ tạo sự bất mãn, giảm hiệu quả làm việc và gây mất đoàn kết trong xưởng.

Những người lao động trong phân xưởng nên làm gì?
Những người lao động trong phân xưởng nên đoàn kết, cùng trao đổi ý kiến và đề xuất ý kiến trực tiếp với chị B hoặc báo cáo lên cấp trên để đảm bảo sự công bằng. Đồng thời, họ cần góp ý một cách chân thành, tế nhị và xây dựng để chị B nhận ra vấn đề và điều chỉnh cách quản lí phù hợp.