A – Kiến thức trọng tâm

1. Một số nguyên nhân gây bệnh ở động vật và người gồm: nguyên nhân bên ngoài (các tác nhân vật lí, hóa học, sinh học, thói quen sinh hoạt,...), nguyên nhân bên trong (di truyền, tuổi tác,...)

2. Miễn dịch là khả năng cơ thể sinh vật chống lại các tác nhân gây bệnh (vi khuẩn, virus, tế bào ung thư,...), giữ cho cơ thể được khỏe mạnh và đảm bảo sự tồn tại của sinh vật. Ở động vật và người, miễn dịch được chi thành 2 loại là miễn dịch đặc hiệu và không đặc hiệu

3. Hệ miễn dịch ở người gồm hàng rào bảo vệ bên trong (các cơ quan và các tế bào bạch cầu) và hàng rào bảo vệ bên ngoài (da, niêm mạc, các chất tiết)

4. Miễn dịch không đặc hiệu là khả năng tự bảo vệ có sẵn ở động vật và người từ khi mới sinh ra mà không cần có sự tiếp xúc trước với kháng nguyên, không có tính đặc hiệu đối với các tác nhân gây bệnh, có tính chất bẩm sinh, di truyền được

5. Miễn dịch đặc hiệu là phản ứng đặc hiệu của cơ thể để chống lại các kháng nguyên (các phân tử trên bề mặt vi khuẩn, virus, tế bào lạ,...) khi chúng xâm nhập vào cơ thể. Miễn dịch đặc hiệu được chia làm 2 loại:

- Miễn dịch dịch thể là miễn dịch có sự tham gia của kháng thể

- Miễn dịch qua trung gian tế bào có sự tham gia của tế bào lympho T độc

6. Thông thường, hệ miễn dịch của cơ thể sẽ không phản ứng lại với các kháng nguyên của bản thân. Tuy nhiên, một số trường hợp, hệ miễn dịch tạo ra các đáp ứng chống lại các tế bào, cơ quan của cơ thể được gọi là hiện tượng tự miễn

7. Dị ứng là phản ứng quá mức khi cơ thể tiếp xúc với kháng nguyên nhất định, lúc này các dưỡng bào tiết nhiều histamine gây nên các phản ứng quá mức như hắt hơi, ngứa, ho,... Phản ứng dị ứng ở mỗi người có thể khác nhau tùy vào di truyền, tác nhân,...

8. Vaccine là chế phẩm sinh học có chứa chất sinh kháng nguyên (như gen hoặc RNA mã hóa protein của vi khuẩn, virus) hoặc kháng nguyên không còn khả năng gây bệnh được dùng để tạo miễn dịch chủ động khi tiêm vào cơ thể, giúp cơ thể tăng cường sức đề kháng chống lại tác nhân gây bệnh.

9. Tiêm chủng diện rộng đóng vai trò vô cùng quan trọng trong phòng bệnh, dịch. Miễn dịch cộng đồng xảy ra khi có khoảng 70-80% dân số được tiêm chủng.