Giải Sinh học 11 Chân trời bài 4 Quang hợp ở thực vật

Giải bài 4: Quang hợp ở thực vật, sách Sinh học 11 chân trời sáng tạo. Phần đáp án chuẩn, hướng dẫn giải chi tiết cho từng bài tập có trong chương trình học của sách giáo khoa. Hi vọng, các em học sinh hiểu và nắm vững kiến thức bài học.

A – Kiến thức trọng tâm

1. Quang hợp ở thực vật là quá trình lục lạp hấp thụ và sử dụng năng lượng ánh sáng tổng hợp chất hữu cơ (C6H12O6) từ CO2 và nước đồng thời giải phóng O2.

6 CO2 + 6 H2O → C6H12O6 + 6 O2

2. Toàn bộ sự sống trên hành tinh của chúng ta phụ thuộc vào quang hợp, quang hợp cung cấp chất hữu cơ và năng lượng cho thực vật và nhiều sinh vật khác trên trái đất, cung cấp O2 và hấp thụ CO2 góp phần điều hòa thành phần khí trong khí quyển; cung cấp nguồn nguyên liệu cho các ngành công nghiệp, xây dựng, sản xuất dược liệu

3. Hệ sắc tố quang hợp nằm trên màng thylakoid, gồm có chlorophyll (diệp lục) và carotenoid

- Chlorophyll có hai loại là chlorophyll a và chlorophyll b. Chlorophyll a trực tiếp tham gia vào quá trình biến đổi năng lượng ánh sáng thành hóa học.

- Carotenoid là nhóm sắc tố phụ gồm có carotene và xanthophyll.

Sơ đồ: Carotenoid → Chlorophyll b → Chlorophyll a ở trung tâm phản ứng

4. Pha sáng của quang hợp là pha chuyển hóa năng lượng ánh sáng được chlorophyll hấp thụ thành năng lượng hóa học trong ATP và NADPH. Diễn biến pha sáng giống nhau ở các nhóm thực vật.

5. Quá trình quang phân li nước:

6. Pha tối là quá trình đồng hóa CO2 diễn ra ở chất nền lục lạp, nhờ năng lượng từ ATP và NADPH được cung cấp từ pha sáng để hình thành các chất hữu cơ. Pha tối ở các nhóm thực vật khác nhau diễn ra theo các con đường khác nhau

- Thực vật C3: Pha tối (pha cố định CO2 diễn ra ở chất nền (stroma) của lục lạp, diễn ra theo chu trình Calvin

- Thực vật C4: Gồm 2 giai đoạn: cố định CO2 tạm thời (chu trình C4) ở tế bào nhu mô và tái cố định CO2 theo chu trình Calvin ở tế bào bao bó mạch. Cả hai chu trình đều diễn ra vào ban ngày. 

- Thực vật CAM: Con đường CAM giống với con đường C4 chỉ khác là về thời gian. giai đoạn cố định CO2 tạm thời được thực hiện vào ban đêm, lúc khí khổng mở; còn giai đoạn tái cố định CO2 theo chu trình Calvin được thực hiện vào ban ngày, lúc khí khổng đóng.

7. Quang hợp chịu ảnh hưởng của các yếu tố môi trường như ánh sáng, nồng độ CO2, nhiệt độ, hàm lượng nước và các nguyên tố khoáng

8. Quang hợp quyết định 90 - 95% năng suất cây trồng. Một số biện pháp kĩ thuật và công nghệ tăng năng suất: tăng diện tích lá, tăng cường độ và hiệu suất quang hợp, nâng cao hiệu quả quang hợp, áp dụng các công nghệ cao trong trồng trọt.

B. Bài tập và hướng dẫn giải

HOẠT ĐỘNG MỞ ĐẦU

Câu hỏi: Trong nông nghiệp, để tiết kiệm diện tích đất trồng, thời gian thu hoạch, đồng thời tăng năng suất cây trồng và đem lại hiệu quả kinh tế cao, người ta đã áp dụng mô hình trồng xen cạnh các loài cây khác nhau (ví dụ: xen canh giữa ngô với các cây bí đỏ, rau đền). Mô hình trồng xen canh được thực hiện dựa trên cơ sở nào?

I. KHÁI QUÁT VỀ QUANG HỢP Ở THỰC VẬT

Câu hỏi 1: Quan sát Hình 4.2, hãy cho biết nguyên liệu và sản phẩm của quá trình quang hợp ở thực vật. Các nguyên liệu đó được thực vật lấy ở đâu?

Quan sát Hình 4.2, hãy cho biết nguyên liệu và sản phẩm của quá trình quang hợp ở thực vật. Các nguyên liệu đó được thực vật lấy ở đâu?

Câu hỏi 2: Tại sao sự sống của con người và các loài sinh vật trên Trái Đất đều phụ thuộc vào quá trình quang hợp?

II. HỆ SẮC TỐ QUANG HỢP

Câu hỏi 3: Quan sát Hình 4.3 và 4.4, hãy cho biết hệ sắc tố ở thực vật gồm những nhóm nào? Vai trò của mỗi nhóm sắc tố đó là gì?

Quan sát Hình 4.3 và 4.4, hãy cho biết hệ sắc tố ở thực vật gồm những nhóm nào? Vai trò của mỗi nhóm sắc tố đó là gì?

Quan sát Hình 4.3 và 4.4, hãy cho biết hệ sắc tố ở thực vật gồm những nhóm nào? Vai trò của mỗi nhóm sắc tố đó là gì?

Hoạt động luyện tập

Câu hỏi: Một số loài thực vật có lá màu đỏ hoặc tím (rau dền, tía tô,...) có thể thực hiện quang hợp không? Giải thích.

III. CÁC GIAI ĐOẠN CỦA QUÁ TRÌNH QUANG HỢP

Câu hỏi 4: Pha sáng của quang hợp gồm những phản ứng nào? Khi kết thúc pha sáng, những sản phẩm nào được hình thành?

Câu hỏi 5: Quan sát Hình 4.5, hãy mô tả diễn biến con đường đồng hóa CO2 ở thực vật C3

Quan sát Hình 4.5, hãy mô tả diễn biến con đường đồng hóa CO2 ở thực vật C3

Câu hỏi 6: Quan sát Hình 4.6, hãy mô tả con đường đồng hóa CO2 ở thực vật C4

Quan sát Hình 4.6, hãy mô tả con đường đồng hóa CO2 ở thực vật C4

Câu hỏi 7: thực vật C4 và CAM có con đường đồng hóa CO2 như thế nào để đảm bảo chúng có thể tổng hợp được chất hữu cơ trong điều kiện môi trường bất lợi?

IV. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN QUANG HỢP Ở THỰC VẬT

Câu hỏi 8: Quan sát Hình 4.8, hãy cho biết ánh sáng ảnh hưởng như thế nào đến quá trình quang hợp ở cây ưa sáng và cây ưa bóng.

Quan sát Hình 4.8, hãy cho biết ánh sáng ảnh hưởng như thế nào đến quá trình quang hợp ở cây ưa sáng và cây ưa bóng.

Câu hỏi 9: Quan sát Hình 4.9, hãy phân tích sự ảnh hưởng của nồng độ CO2 đến quá trình quang hợp ở thực vật C3 và C4

Quan sát Hình 4.9, hãy phân tích sự ảnh hưởng của nồng độ CO2 đến quá trình quang hợp ở thực vật C3 và C4

Hoạt động luyện tập

Câu hỏi: Trong nông nghiệp, nếu trồng cây với mật độ quá dày sẽ ảnh hưởng như thế nào đến quá trình quang hợp ở cây trồng? Giải thích.

V. QUANG HỢP VÀ NĂNG SUẤT CÂY TRỒNG

Câu hỏi 11: Tại sao quang hợp quyết định năng suất của cây trồng?

Câu hỏi 12: Dựa vào hiểu biết về quang hợp, hãy đề xuất một số biện pháp kĩ thuật để tăng năng suất cây trồng. Giải thích cơ sở khoa học của các biện pháp đó.

Hoạt động vận dụng

Câu hỏi: Dựa vào sự ảnh hưởng của các yếu tố môi trường đến quang hợp, hãy giải thích tại sao "canh tác theo chiều thẳng đứng" (Hình 4.12) được xem là giải pháp tiềm năng trong tương lai để giải quyết các vấn đề về lương thực.

Dựa vào sự ảnh hưởng của các yếu tố môi trường đến quang hợp, hãy giải thích tại sao "canh tác theo chiều thẳng đứng" (Hình 4.12) được xem là giải pháp tiềm năng trong tương lai để giải quyết các vấn đề về lương thực.

Nội dung quan tâm khác

Từ khóa tìm kiếm: Giải Sinh 11 chân trời sáng tạo bài 4: Quang hợp ở thực vật, giải Sinh 11 chân trời, giải Sinh 11 ctst, giải sinh 11 chân trời bài 4, giải bài Quang hợp ở thực vật

Bình luận

Giải bài tập những môn khác