BÀI 1.  KHÁI NIỆM VỀ CÂN BẰNG HÓA HỌC

III. CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ CHUYỂN DỊCH CÂN BẰNG HÓA HỌC

Thí nghiệm 1 trang 10 sgk hóa học 11 kntt

Quan sát sự thay đổi màu sắc của khí trong các ống nghiệm và hoàn thành vào vở theo các mẫu bảng sau:…

Đáp án:

Thí nghiệm 2 trang 11 sgk hóa học 11 kntt

Quan sát sự thay đổi màu sắc của dung dịch trong các ống nghiệm và hoàn thành vào vở theo các mẫu bảng sau:…

Đáp án:

Hoạt động trang 12 sgk hóa học 11 kntt

Quan sát sự thay đổi màu sắc của dung dịch trong các ống nghiệm (Hình 1.4) và hoàn thành vào vở theo các mẫu bảng sau:…

Đáp án:

Câu hỏi 8 trang 13 sgk hóa học 11 kntt

Cho các cân bằng sau: 

CaCO3(s) ⇌ CaO(s) + CO2(g)          ∆rH298o = 176 kJ  (1)

2SO2(g) + O2(g) ⇌ 2SO3(g)           ∆rH298o = - 198 kJ  (2)   

Nếu tăng nhiệt độ, các cân bằng trên chuyển dịch theo chiều nào? Giải thích

Đáp án:

- Cân bằng (1) chuyển dịch theo chiều thuận,vì: 

 Cân bằng (1) chuyển dịch theo chiều làm giảm nhiệt độ, tức là theo chiều thu nhiệt. Mặt khác, ∆rH298o > 0, chiều thuận là chiều thu nhiệt, 

-Cân bằng (2) chuyển dịch theo chiều nghịch, vì

 Cân bằng (2) chuyển dịch theo chiều làm giảm nhiệt độ, tức là chiều thu nhiệt. Mặt khác ∆rH298o < 0, chiều thuận là chiều tỏa nhiệt,

Câu hỏi 9 trang 13 sgk hóa học 11 kntt

Ester là hợp chất hữu cơ dễ bay hơi, một số ester được sử dụng làm chất tạo mùi thơm cho các loại bánh, thực phẩm. Phản ứng điều chế ester là một phản ứng thuận nghịch:

CH3COOH + C2H5OH ⇌ CH3COOC2H5 + H2O

Hãy cho biết cân bằng chuyển dịch theo chiều nào nếu

1. a) Tăng nồng độ của C2H5OH

2. b) Giảm nồng độ của CH3COOC2H5

Đáp án:

1. a) cân bằng chuyển dịch theo chiều làm giảm nồng độ của C2H5OH,  theo chiều thuận.

2. b) cân bằng chuyển dịch theo chiều làm tăng nồng độ của CH3COOC2H5,  chiều thuận. 

Câu hỏi 10 trang 14 sgk hóa học 11 kntt

Cho các cân bằng sau:

1. a) SO2(g) + O2(g) ⇌ 2SO3(g)

2. b) CO(g) + H2O(g) ⇌ H2(g) + CO2(g)

3. c) PCl5(g) ⇌ Cl2(g) + PCl3(g)

4. d) H2(g) + I2(g) ⇌ 2HI(g)

Nếu tăng áp suất và giữ nguyên nhiệt độ, các cân bằng trên chuyển dịch theo chiều nào? Giải thích.

Đáp án:

a)Cân bằng chuyển dịch theo chiều thuận (từ 3 phân tử khí tạo thành 2 phân tử khí).

b)Cân bằng không chuyển dịch theo chiều nào vì số mol khí ở hai vế của phản ứng bằng nhau.

1. c) Cân bằng chuyển dịch theo chiều chiều nghịch.( từ 1 phân tử thành 2 phân tử) 

2. d)  cân bằng không chuyển dịch theo chiều nào vì số mol khí ở hai vế của phản ứng bằng nhau.

Câu hỏi 11 trang 14 sgk hóa học 11 kntt

Trong công nghiệp, khí hydrogen được điều chế như sau:

Cho hơi nước đi qua than nung nóng, thu được hỗn hợp khí CO và H2 (gọi là khí than ướt):

C(s) + H2O(g) ⇌ CO(g) + H2(g) ∆rH298o = 130 kJ (1)

Trộn khí than ướt với hơi nước, cho hỗn hợp đi qua chất xúc tác Fe2O3 :

CO(s) + H2O(g) ⇌ CO2 (g) + H2(g) ∆rH298o = - 42 kJ (2)

1. a) Vận dụng nguyên lí Le Chatelier, hãy cho biết cần tác động yếu tố nhiệt độ như thế nào để các cân bằng (1), (2) chuyển dịch theo chiều thuận.

2. b) Trong thực tế, ở phản ứng (2), lượng hơi nước được lấy dư nhiều (4 – 5 lần) so với khí carbon monoxide. Giải thích.

3. c) Nếu tăng áp suất, cân bằng (1), (2) chuyển dịch theo chiều nào? Giải thích.

Đáp án:

1. Phản ứng (1) có ∆rH298o > 0, chiều thuận là thu nhiệt, nên để cân bằng chuyển dịch về bên phải thì cần tăng nhiệt độ 

2. Phản ứng (2) có ∆rH298o < 0, chiều thuận là tỏa nhiệt, nên để cân bằng chuyển dịch về bên phải thì cần giảm nhiệt độ 

1. b) Để làm tăng nồng độ của hơi nước, cân bằng chuyển dịch theo chiều làm giảm nồng độ của hơi nước, tức là theo chiều thuận. 

c)Cân bằng (1), (2) không chuyển dịch theo chiều nào vì số mol khí ở cả hai vế bằng nhau.

Câu hỏi 12 trang 15 sgk hóa học 11 kntt

Trong cơ thể người, hemoglobin (Hb) kết hợp oxygen theo phản ứng thuận nghịch được biểu diễn đơn giản như sau:

Hb + O2 ⇌ HbO2

 Ở phổi, nồng độ oxygen lớn nên cân bằng trên chuyển dịch sang phải, hemoglobin kết hợp với oxygen. Khi đến các mô, nồng độ oxygen thấp, cân bằng trên chuyển dịch sang trái, giải phóng oxygen. Nếu thiếu oxygen ở não, con người có thể bị đau đầu, chóng mặt. 

1. a) Vận dụng nguyên lí chuyển dịch cân bằng Le Chatelier, em hãy đề xuất biện pháp để oxygen lên não được nhiều hơn?

2. b) Khi lên núi cao, một số người cũng gặp hiện tượng bị đau đầu, chóng mặt. Dựa vào cân bằng trên, em hãy giải thích hiện tượng này. 

Đáp án:

1. a) Để oxygen lên não nhiều cần hít sâu để nồng độ oxygen trong phổi cao hơn để nồng độ HbO2    lớn

2. b) Trên núi cao, áp suất riêng phần của oxygen giảm, theo nguyên lí chuyển dịch cân bằng thì cân bằng trên sẽ chuyển dịch sang trái, gây ra sự thiếu oxygen trong các mô.