MỞ ĐẦU

Sự phân hóa đa dạng của địa hình có ảnh hưởng đến sự hình thành các điều kiện tự nhiên cũng như quá trình khai thác kinh tế ở nước ta. Hãy nêu một số ví dụ về ảnh hưởng của địa hình đến tự nhiên và các hoạt động kinh tế.

Trả lời:

Ví dụ:

• Địa hình đồng bằng => trồng các cây lương thực, cây công nghiệp ngắn ngày.

• Địa hình đồi núi, cao nguyên => chăn nuôi gia súc lớn, trồng cây lâu năm,…

1. ẢNH HƯỞNG CỦA ĐỊA HÌNH ĐỐI VỚI SỰ PHÂN HÓA LÃNH THỔ TỰ NHIÊN

CH: Dựa vào thông tin trong bài, em hãy cho ví dụ về ảnh hưởng của địa hình nước ta đối với khí hậu và sinh vật hoặc đối với sông ngòi và đất.

Trả lời:

Đối với sông ngòi:

• Khu vực Tây Bắc, địa hình hướng tây bắc – đông nam => sông chảy theo hướng tây bắc - đông nam. Khu vực Đông Bắc có núi hướng vòng cung => sông chảy theo hướng vòng cung.
• Ở đồng bằng, sông chảy chậm và điều hoà hơn vùng núi, sông thường chảy nhanh, mạnh hơn.

Đối với đất:

Địa hình núi cao => Hình thành đất mùn trên núi cao.

2. ẢNH HƯỞNG CỦA ĐỊA HÌNH ĐỐI VỚI KHAI THÁC KINH TẾ

CH: Dựa vào hình 3.1, hình 3.2 và thông tin trong bài, em hãy cho ví dụ về ảnh hưởng của địa hình đồi núi hoặc địa hình đồng bằng và bờ biển đối với khai thác kinh tế.

Trả lời:

• Địa hình đồi núi thấp, bán bình nguyên, cao nguyên => Hình thành vùng chuyên canh cây công nghiệp, cây ăn quả, chăn nuôi gia súc lớn và lâm nghiệp.

• Tây Bắc có địa hình cao nhất cả nước => Tiềm năng phát triển thuỷ điện. 

• Địa hình bị chia cắt mạnh => Gây hạn chế trong việc xây dựng cơ sở hạ tầng, phát triển giao thông vận tải và hay xảy ra thiên tai.

LUYỆN TẬP

CH: Vẽ sơ đồ thể hiện ảnh hưởng của địa hình đối với khí hậu và sinh vật hoặc đối với sông ngòi và đất của nước ta.

Trả lời:

CH: Lấy một số ví dụ cụ thể về ảnh hưởng của địa hình đối với sự phát triển một ngành kinh tế ở nước ta.

Trả lời:

Ví dụ yếu tố địa hình ảnh hưởng đến phát triển nông nghiệp: 

• Đồng bằng địa hình bằng phẳng, đất đai màu mỡ => Phát triển trồng lúa và các cây lương thực,...
• Đồi núi: chủ yếu là đất feralit => Nhiều đồng cỏ => Thích hợp trồng các cây lâu năm, chăn nuôi gia súc lớn.

Ví dụ yếu tố địa hình ảnh hưởng đến du lịch:

• Ở các khu vực đồi núi, mát mẻ, trong lành => Phát triển du lịch nghỉ dưỡng.
• Ở vùng biển, nơi có nhiều bãi cát đẹp, nước trong => Quy hoạch, hình thành các bãi tắm phục vụ các hoạt động du lịch biển.

VẬN DỤNG

CH: Địa phương em có dạng địa hình nào? Hoạt động kinh tế chủ yếu ở đây là gì?

Trả lời:

(*) Tham khảo: Thành phố Hà Nội.

Các dạng địa hình:

• Địa hình đồng bằng: chiếm 3/4 diện tích.

• Địa hình đồi núi, chủ yếu là đồi núi thấp.

Các hoạt động kinh tế:

• Sản xuất nông nghiệp trồng lúa nước, cây công nghiệp hàng năm,… 

• Xây dựng các khu công nghiệp, nhiều ngành công nghiệp đa dạng.

• Thu hút khách du lịch trong và ngoài nước. 

• Phát triển giao lưu kinh tế hàng hóa giữa các vùng.