A - KIẾN THỨC TRỌNG TÂM

I. Vị trí và cấu hình electron nguyên tử

• Nitơ nằm ở ô thứ 7, nhóm VA, chu kì 2.
• Cấu hình electron lớp ngoài cùng là 1s²2s²2p³.

=>Có 3e độc thân ở phân lớp 2p nên có thể tạo được ba liên kết cộng hóa trị với nguyên tử khác

• Phân tử nitơ có cấu tạo N ≡ N.

II. Tính chất vật lí và trạng thái tự nhiên

• Ở điều kiện thường nitơ là khí không màu, không mùi, không vị, hơi nhẹ hơn không khí, hóa lỏng ở -196⁰C.
• Khí nitơ tan it trong nước và không duy trì sự cháy và sự hô hấp
• Trong tự nhiên, nitơ tồn tại ở dạng tự do ( trong không khí chiếm 80%) và hợp chất (NaNO₃)

III.Tính chất hóa học

Trong các hợp chất nitơ có các số oxi hóa: -3 ; +1 ; +2 ; +3 ; +4 ; +5. Các mức số oxi hóa tùy thuộc vào các nguyên tố khác trong hợp chất.

=>Ni tơ có tính oxi hóa và tính khử

1.Tính oxi hóa ( N⁰ + 3e → N^-3)

• Tác dụng với kim loại tạo thành nitrua kim loại. Ví dụ:

• Tác dụng với hiđro tạo ra khí amoniac:

2.Tính khử

Nitơ tác dụng với oxi trong từng điều kiện khác nhau thì nguyên tử nitơ có số oxi hóa khác nhau.

• Khoảng 3000^oC:

• Điều kiện thường:

IV. Ứng dụng

• Nguyên tố nitơ là thành phần dinh dưỡng chính của thực vật.
• Trong công nghiệp: dùng để tổng hợp NH₃, HNO₃, phân đạm,…

V. Điều chế

Trong công nghiệp: Chưng cất phân đoạn không khí lỏng.

Trong phòng thí nghiệm: