Nội dung bài viết gồm 2 phần:

• Ôn tập lý thuyết
• Hướng dẫn giải bài tập sgk

A. LÝ THUYẾT

I. ĐỊNH NGHĨA, PHÂN LOẠI

1. Định nghĩa

• Khái niệm : Phenol là những hợp chất hữu cơ mà trong phân tử có chứa nhóm hiđroxyl (-OH) liên kết trực tiếp với cacbon của vòng benzen.
• CT đơn giản: C₆H₅-OH

2. Phân loại

Dựa theo số lượng nhóm OH trong phân tử.

• Phenol đơn chức: chứa một nhóm –OH phenol
• Phenol đa chức: chứa nhiều nhóm –OH phenol

II. PHENOL

1. Cấu tạo

CTPT: C₆H₆O( M =94)

CTCT: C₆H₅ –OH

2. Tính chất vật lí

• Ở điều kiện thường là chất rắn không màu.
• Ít tan trong nước lạnh, tan nhiều trong nước nóng.
• Rất độc, dây vào tay gây bỏng nặng.

3. Tính chất hóa học

Phản ứng thế nguyên tử H ở nhóm OH

• Tác dụng với kim loại kiềm

2C₆H₅OH + 2Na→(t^o) 2C₆H₅ONa + H₂

                                       natri phenolat

• Phản ứng với dung dịch bazơ.

C₆H₅OH+ NaOH →(t^o) C₆H₅ONa+ H₂O

                                  (tan)

Phenol có tính axit mạnh hơn ancol, nhưng tính axit yếu, yếu hơn axit cac bonic và không làm đổi màu giấy quì.

C₆H₅ONa+ CO₂+H₂O → C₆H₅OH+ NaHCO₃

Phản ứng thế nguyên tử H của vòng benzen.

• Với dung dịch brom (phản ứng nhận biết phenol)

 \

• Với dung dịch HNO₃ xúc tác H₂SO₄

4. Điều chế

• Oxi hóa cumen:

• Từ benzen

C₆H₆ → C₆H₅Br → C₆H₅ONa → C₆H₅OH

5. Ứng dụng

• Sản xuất nhựa phenol-fomanđehit
• Sản xuất phẩm nhuộm, thuốc nổ, chất diệt cỏ, chất diệt nấm.