BÀI 11. ƯỚC CHUNG. ƯỚC CHUNG LỚN NHẤT

1. ƯỚC CHUNG VÀ ƯỚC CHUNG LỚN NHẤT

Bài 1: Tìm các tập hợp Ư(24) và Ư(28)

Giải nhanh:

U(24) = {1; 2; 3; 4; 6; 8; 12; 24}

U(28) = {1; 2; 4; 7; 14; 28}

Bài 2: Gọi ƯC(24,28) là tập hợp các số vừa là ước của 24 vừa là ước của 28. Hãy viết tập hợp ƯC(24,28).

Giải nhanh:

UC(24; 28) = {1; 2; 4}

Bài 3: Tìm số lớn nhất trong tập ƯC(24,28).

Giải nhanh: 

4

Bài 4: Tìm ƯCLN (90,10)

Giải nhanh: 

10

Bài 5: Bố có 12 quả bóng màu xanh và 15 quả bóng màu đỏ. Bố muốn chia số bóng cho ba anh em Việt, Hà và Nam đều như nhau gồm cả bóng màu xanh và bóng màu đỏ. Hỏi bố có thực hiện được điều đó hay không ?

Giải nhanh:

Bố có thể thực hiện phép chia này.

Bài 6: Tuần này lớp 6A và 6B gồm 40 học sinh nữ và 36 học sinh nam được phân công đi thu gom rác làm sạch bờ biển ở địa phương. Nếu chia nhóm sao cho số học sinh nam và nữ trong các nhóm bằng nhau thì :

a) Có thể chia được thành bao nhiêu nhóm học sinh?

b) Có thể chia nhiều nhất bao nhiêu nhóm học sinh ?

Giải nhanh:

a) Gọi x là số nhóm học sinh chia được (x khác 1)

Khi đó x ∈ ƯC(36; 40) 

Ư(36) = {1; 2; 3; 4; 6; 9; 12; 18; 36}

Ư(40) = {1; 2; 4; 5; 8; 10; 20; 40}

=> x ∈ {2; 4}

b) 4

2. CÁCH TÌM ƯỚC CHUNG LỚN NHẤT

Bài 1: Tìm ƯCLN ( 45, 150) biết 45 = 3².5 và 150 = 2.3.5² 

Giải nhanh:

ƯCLN (45, 150) = 15

Bài 2: Tìm ƯCLN ( 36,84)

Giải nhanh:

ƯCLN (36, 84) = 12

Bài 3: Một đại đội bộ binh có ba trung đội: trung đội I có 24 chiến sĩ, trung đội II có 28 chiến sĩ, trung đội III có 36 chiến sĩ. Trong cuộc diễu binh, cả ba trung đội phải xếp thành các hàng dọc đều nhau mà không có chiến sĩ nào trong mỗi trung đội bị lẻ hàng. Hỏi có thể xếp được nhiều nhất bao nhiêu hàng dọc?

Giải nhanh:

Gọi số hàng dọc nhiều nhất có thể xếp được là: x (hàng, x  N^*)

=> x  ƯCLN (24, 28, 36) 
 

24 = 2³.3

28 = 2².7

36 = 2².3²
 

x  ƯCLN (24, 28, 36) = 2² = 4

Như vậy có thể xếp được nhiều nhất 4 hàng dọc.

Bài 4: Biết ƯCLN ( 75, 105) = 15, hãy tìm ƯC ( 75, 105).

Giải nhanh:

ƯC ( 75, 105) = {1; 3; 5; 15}

Bài 5: Vào ngày thứ Bảy, cô Lan tổ chức cho học sinh đi tham quan Bảo tàng Dân tộc học. Các học sinh đóng tiền mua vé, mỗi em một vé. Số tiền cô Lan thu được từng ngày được ghi lại ở bảng bên.

a) Hỏi số tiền để mua một vé (giá vé được tính theo đơn vị nghìn đồng) có thể là bao nhiêu, biết giá vé lớn hơn 2 nghìn đồng?

b) Có bao nhiêu học sinh tham gia chuyến đi, biết số học sinh tham gia trong khoảng từ 20 đến 40 người ?

Giải nhanh:

a) Gọi số tiền để mua một vé là: x (nghìn đồng, x N^*, 2< x <10).

=> x  ƯC ( 56, 28, 42, 98) 
 

56 = 2³.7 

28 = 2².7

42 = 2.3.7

98 = 2.7²
 

=> ƯCLN (56, 28, 42, 98) = 2.7 = 14 => ƯC ( 56, 28, 42, 98) = Ư (14) = {1; 2; 7; 14}

Vì 2 < x <10 => x  {7}

Như vậy giá tiền một vé có thể là 7000 đồng.

b) Số học sinh ngày Thứ Hai đóng tiền là:

56 000 : 7000  = 8 (học sinh)

Số học sinh ngày Thứ Ba đóng tiền là:

28 000 : 7000 = 4 (học sinh)

Số học sinh ngày thứ Tư đóng tiền là:

42 000 : 7000 =6 (học sinh)

Số học sinh ngày thứ Năm đóng tiền là:

98 000 : 7000 = 14 ( học sinh)

Số  học sinh tham gia chuyến đi là:

8 + 4 + 6 + 14= 32 ( học sinh)

Vậy có 32 học sinh tham gia chuyến đi.

3. RÚT GỌN VỀ PHÂN SỐ TỐI GIẢN

Bài 1: Phân số  1610  đã là phân số tối giản chưa ? Nếu chưa, hãy rút gọn về phân số tối giản.

Giải nhanh:

1610 chưa là phân số tối giản.

1610=85

Bài 2: Rút gọn về phân số tối giản :

a) 9027 b) 50125

Giải nhanh:

a) 9027=103 

b) 50125=25

BÀI TẬP CUỐI SGK

Bài 2.30: Tìm tập hợp ước chung của:

a) 30 và 45

b) 42 và 70

Giải nhanh:

a) ƯC(30; 45) = {1; 3; 5; 15}

b) ƯC(30; 45) = {1; 2; 7; 14}

Bài 2.31: Tìm ƯCLN của hai số:

a) 40 và 70

b) 55 và 77

Giải nhanh:

a) ƯCLN(40; 70) = 2.5 = 10

b) ƯCLN(55; 77) = 11

Bài 2.32: Tìm ƯCLN của:

a) 2².5 và 2.3.5

b) 2⁴.3; 2².3².5 và 2⁴.11

Giải nhanh:

a) ƯCLN cần tìm là 2.5 = 10

b) ƯCLN cần tìm là 2² = 4

Bài 2.33: Cho hai số a = 72 và b = 96

a) Phân tích a và b ra thừa số nguyên tố

b) Tìm ƯCLN(a, b), rồi tìm ƯC(a, b)

Giải nhanh:

a) a = 2³.3²

    b = 2⁵.3

b) ƯCLN (a,b) = 24

ƯC (a, b) = {1 ; 2 ; 3 ; 4 ; 6 ; 8 ; 12 ; 24}

Bài 2.34: Các phân số sau đã là phân số tối giản chưa? Nếu chưa, hãy rút gọn về phân số tối giản?

a) 5085 b) 2381

Giải nhanh:

a) 5085=1017

b) 2381 là phân số tối giản 

Bài 2.35: Hãy cho hai ví dụ về hai số có ƯCLN bằng 1 mà cả hai đều là hợp số

Giải nhanh:

• 4 và 9
• 8 và 27