Dễ hiểu giải Sinh học 11 cánh diều Bài 1 Khái quát về trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng

Giải dễ hiểu Bài 1 Khái quát về trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng. Trình bày rất dễ hiểu, nên tiếp thu Sinh học 11 Cánh diều dễ dàng. Học sinh nắm được kiến thức và biết suy rộng ra các bài tương tự. Thêm 1 dạng giải mới để mở rộng tư duy. Danh mục các bài giải trình bày phía dưới

BÀI 1 KHÁI QUÁT VỀ TRAO ĐỔI CHẤT VÀ CHUYỂN HÓA NĂNG LƯỢNG

MỞ ĐẦU

CH. Năng lượng chủ yếu cung cấp cho sinh vật trên Trái Đất bắt nguồn từ đâu và được hấp thụ, chuyển hóa như thế nào?

Giải nhanh:

Năng lượng chủ yếu cung cấp cho sinh vật trên Trái Đất bắt nguồn từ ánh sáng. Sinh vật quang tự dưỡng hấp thụ năng lượng ánh sáng và chuyển hóa thành năng lượng hóa học tích lũy trong các hợp chất hữu cơ. Các hợp chất này được sinh vật tự dưỡng sử dụng cho các hoạt động sống và cũng là nguồn cung cấp nguyên liệu và năng lượng cho các sinh vật khác.

I. QUÁ TRÌNH TRAO ĐỔI CHẤT VÀ CHUYỂN HÓA NĂNG LƯỢNG TRONG SINH GIỚI

CH. Cho biết vai trò của sinh vật tự dưỡng trong sinh giới.

Giải nhanh:

Sinh vật tự dưỡng là sinh vật sản xuất, có khả năng tổng hợp chất hữu cơ từ chất vô cơ và cung cấp nguyên liệu, năng lượng cho sinh giới.

CH. Quan sát hình 1.1 trang 6 và mô tả quá trình chuyển hóa vật chất và năng lượng trong sinh giới.

Giải nhanh:

Quá trình chuyển hóa vật chất và năng lượng trong sinh giới: Năng lượng ánh sáng từ mặt trời cung cấp cho sinh vật sản xuất như tảo, thực vật, tạo ra nguyên liệu và năng lượng cho sinh vật tiêu thụ và phân giải. Sinh vật tiêu thụ cung cấp thức ăn cho vi sinh vật phân giải. Năng lượng từ sinh vật sản xuất, tiêu thụ, và phân giải được giải phóng lại môi trường dưới dạng nhiệt.

CH. Quan sát hình 1.2 trang 6 và mô tả các giai đoạn của quá trình chuyển hóa năng lượng trong sinh giới.

Giải nhanh:

Năng lượng ánh sáng được sinh vật tổng hợp thành năng lượng hóa học, sau đó sinh vật phân giải tạo thành ATP. ATP cung cấp năng lượng duy trì các hoạt động sống.

II. QUÁ TRÌNH TRAO ĐỔI CHẤT, CHUYỂN HÓA NĂNG LƯỢNG Ở CẤP TẾ BÀO VÀ CẤP CƠ THỂ

CH. Hãy phân tích mối quan hệ giữa trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng ở cấp tế bào và cấp cơ thể.

Giải nhanh:

* Ở sinh vật đơn bảo, quá trình trao đổi chất, chuyển hóa năng lượng chỉ diễn ra ở cấp độ tế bào: giữa tế bào với môi trường và trong tế bào.

* Ở sinh vật đa bào, quá trình trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng diễn ra ở cả cấp độ cơ thể và cấp độ tế bào thông qua 3 giai đoạn:

(1) Giữa môi trường ngoài và cơ thể

(2) Giữa môi trường trong cơ thể và tế bào

(3) Trong từng tế bào.

Các dấu hiệu đặc trưng của quá trình này:

- Thu nhận các chất từ môi trường

- Vận chuyển các chất

- Biến đổi các chất

- Tổng hợp các chất và tích lũy năng lượng

- Phân giải các chất và giải phóng năng lượng

- Đào thải các chất ra môi trường

- Điều hòa

III. VAI TRÒ CỦA TRAO ĐỔI CHẤT VÀ CHUYỂN HÓA NĂNG LƯỢNG ĐỐI VỚI SINH VẬT

CH. Cho biết vai trò của trao đổi chất vào chuyển hóa năng lượng đối với sinh vật. Nêu ví dụ minh họa.

Giải nhanh:

Trao đổi chất cung cấp nguyên liệu và năng lượng cho sinh vật: Cơ thể sống hấp thụ chất dinh dưỡng và năng lượng từ môi trường, biến đổi chúng thành các chất xây dựng cơ thể và năng lượng cho hoạt động sống, thải các chất không cần thiết ra ngoài. Ví dụ, cơ thể người lấy O2, nước và thức ăn, chuyển hóa thành sinh khối và ATP, thải khí CO2 và chất thải khác, sử dụng ATP cho các hoạt động sống và thải một phần năng lượng dưới dạng nhiệt.

CH. Tìm hiểu thông tin và hoàn thành bảng 1.1 trang 6

Giải nhanh:

Đặc điểm	Sinh vật tự dưỡng	Sinh vật dị dưỡng
Sử dụng năng lượng ánh sáng	✔
Sử dụng năng lượng hóa học trong hợp chất hữu cơ		✔
Tổng hợp chất hữu cơ từ chất vô cơ	✔
Tổng hợp chất hữu cơ từ chất hữu cơ		✔
Ví dụ	Tảo, vi khuẩn lam,…	Trâu, bò, hổ báo, chim, rắn,…