ÔN TẬP CHỦ ĐỀ 2

II. CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP

CH. Hãy cho biết những khẳng định dưới đây về cảm ứng ở sinh vật là đúng hay sai. Giải thích.

A. Ở thực vật, hướng động bao gồm hướng động âm và hướng động dương.

B. Ở động vật, một cung phản xạ gồm 3 khâu: tiếp nhận kích thích, dẫn truyền kích thích, trả lời kích thích.

C. Thụ thể chỉ có vai trò tiếp nhận kích thích ở môi trường ngoài.

D. Quá trình truyền tin qua synapse hóa học là quá trình dẫn truyền một chiều, từ đó, tạo nên đặc điểm dẫn truyền một chiều của một phản xạ ở động vật.

Giải nhanh:

A. Đúng. Dựa vào sự phản ứng trả lời kích thích của thực vật, hướng động có thể chia thành hướng động âm và hướng động dương.

B. Sai. Ở động vật, một cung phản xạ gồm 5 khâu: tiếp nhận kích thích và hình thành xung thần kinh; dẫn truyền xung thần kinh đến trung ương thần kinh; trung ương thần kinh xử lí thông tin và đưa ra quyết định trả lời kích thích, lưu giữ thông tin; dẫn truyền xung thần kinh từ trung ương thần kinh đến cơ quan trả lời; cơ quan trả lời phản ứng lại kích thích.

C. Sai. Thụ thể có vai trò tiếp nhận kích thích cả ở môi trường ngoài và môi trường trong.

D. Đúng. Quá trình truyền tin qua synapse hóa học là quá trình dẫn truyền một chiều do chất truyền tin hóa học chỉ có ở màng trước synapse, từ đó, tạo nên đặc điểm dẫn truyền một chiều của một phản xạ ở động vật.

CH. Nêu một số biện pháp làm tăng năng suất cây trồng dựa trên hiểu biết về cảm ứng ở thực vật.

Giải nhanh:

Một số biện pháp để tăng năng suất cây trồng dựa trên hiểu biết về phản ứng của cây:

- Tiếp cận ánh sáng: trồng xen canh cây ưa sáng và cây ưa bóng, sử dụng đèn chiếu sáng nhân tạo, và tiến hành tỉa thưa khi cây lớn.

- Tiếp cận nước: tưới nước vào rãnh gần rễ, sử dụng phương pháp tưới nhỏ giọt, và tưới vào buổi sáng hoặc buổi chiều.

- Tiếp cận tiếp xúc: sử dụng giàn để thúc đẩy sinh trưởng của cây họ Bầu bí.

- Tiếp cận hóa: bón phân nông cho cây có rễ chuồn, và bón phân sâu cho cây có rễ cộc.

CH. Chó thường mừng khi chủ về và sủa khi khách lạ đến. Hãy cho biết phản xạ này của chó là loại phản xạ gì (phản xạ có điều kiện hay không điều kiện), thuộc loại tập tính gì (bẩm sinh hay học được).

Giải nhanh:

Chó sủa khi gặp người lạ và không sủa khi gặp người quen là hình thức học liên kết. Trước khi được thuần hóa, chó là loài hoang dã sống thành đàn. Khi chúng được nuôi bởi con người, chúng học cách sủa để bảo vệ lãnh thổ của nhà chủ, vì chúng coi nhà là lãnh địa của mình.

CH. Hãy cho biết những khẳng định liên quan đến cơ chế cảm giác ở người dưới đây là đúng hay sai. Giải thích.

A. Nếu tế bào thụ cảm âm thanh ở ốc tai bị tổn thương thì thính lực sẽ giảm.

B. Ánh sáng từ vật qua giác mạc, thủy tinh thể và luôn được hội tụ ở võng mạc.

C. Chất liên kết với các thụ thể đau làm ức chế truyền tín hiệu có thể được sử dụng làm chất giảm đau.

D. Tổn thương dây thần kinh hướng tâm gây ảnh hưởng đến chức năng vận động của cơ thể.

Giải nhanh:

A. Đúng. Khi các tế bào thụ cảm âm thanh bị tổn thương, tùy mức độ tổn thương, sẽ hạn chế hoặc làm mất khả năng hình thành xung thần kinh để truyền tới trung khu thính giác, dẫn đến việc cảm nhận âm thanh bị hạn chế (giảm thính lực).

B. Sai. Ánh sáng từ vật qua giác mạc, thủy tinh thể có thể không được hội tụ ở võng mạc trong nhiều trường hợp như ở người bị cận thị, ánh sáng hội tụ ở trước võng mạc hoặc ở người bị viễn thị, ánh sáng hội tụ ở sau võng mạc.

C. Đúng. Chất liên kết với các thụ thể đau làm ức chế truyền tín hiệu sẽ giúp ức chế cảm giác đau nên có thể được sử dụng làm chất giảm đau.

D. Sai. Những ảnh hưởng đến chức năng vận động của cơ thể thường có nguyên nhân là tổn thương dây thần kinh vận động (dây thần kinh li tâm).

CH. Tại sao khi nghe âm thanh cường độ cao thường xuyên sẽ làm giảm thính lực?

Giải nhanh:

Khi nghe âm thanh cường độ cao thường xuyên sẽ làm giảm thính lực vì: Âm thanh với cường độ cao thường xuyên có thể làm tổn thương các tế bào thụ cảm âm thanh. Khi các tế bào thụ cảm âm thanh bị tổn thương, tùy mức độ tổn thương, sẽ hạn chế hoặc làm mất khả năng hình thành xung thần kinh để truyền tới trung khu thính giác, dẫn đến việc cảm nhận âm thanh bị hạn chế (giảm thính lực).