Câu 1: Hãy cho biết những khẳng định dưới đây về cảm ứng ở sinh vật là đúng hay sai. Giải thích.

A. Ở thực vật, hướng động bao gồm hướng động âm và hướng động dương.

B. Ở động vật, một cung phản xạ gồm 3 khâu: tiếp nhận kích thích, dẫn truyền kích thích, trả lời kích thích.

C. Thụ thể chỉ có vai trò tiếp nhận kích thích ở môi trường ngoài.

D. Quá trình truyền tin qua synapse hóa học là quá trình dẫn truyền một chiều, từ đó, tạo nên đặc điểm dẫn truyền một chiều của một phản xạ ở động vật.

Trả lời:

A. Đúng. Dựa vào sự phản ứng trả lời kích thích của thực vật, hướng động chia thành hướng động âm và hướng động dương.

B. Sai. Ở động vật, một cung phản xạ gồm 5 khâu: tiếp nhận kích thích và hình thành xung thần kinh; dẫn truyền xung thần kinh đến trung ương thần kinh; trung ương thần kinh xử lí thông tin và đưa ra quyết định trả lời kích thích, lưu giữ thông tin; dẫn truyền xung thần kinh từ trung ương thần kinh đến cơ quan trả lời; cơ quan trả lời phản ứng lại kích thích.

C. Sai. Thụ thể tiếp nhận kích thích ở môi trường ngoài và môi trường trong.

D. Đúng. Quá trình truyền tin qua synapse hóa học là quá trình dẫn truyền một chiều do chất truyền tin hóa học chỉ có ở màng trước synapse, từ đó, tạo nên đặc điểm dẫn truyền một chiều của một phản xạ ở động vật.

Câu 2: Nêu một số biện pháp làm tăng năng suất cây trồng dựa trên hiểu biết về cảm ứng ở thực vật.

Trả lời:

Một số biện pháp làm tăng năng suất cây trồng dựa trên hiểu biết về cảm ứng ở thực vật:

• Ứng dụng của tính hướng sáng: trồng xen canh cây ưa sáng và cây ưa bóng, dùng đèn ánh sáng nhân tạo,…

• Ứng dụng của tính hướng nước: tưới nước nhỏ giọt,…

• Ứng dụng của tính hướng tiếp xúc: sử dụng giàn để thúc đẩy sinh trưởng của cây họ dây leo.

• Ứng dụng của tính hướng hóa: bón phân nông cho cây có rễ chùm, bón phân sâu cho cây có rễ cọc,…

Câu 3: Chó thường mừng khi chủ về và sủa khi khách lạ đến. Hãy cho biết phản xạ này của chó là loại phản xạ gì (phản xạ có điều kiện hay không điều kiện), thuộc loại tập tính gì (bẩm sinh hay học được).

Trả lời:

• Chó sủa khi khách lạ đến là phản xạ không điều kiện, thuộc loại tập tính bẩm sinh.

• Chó mừng khi chủ về là phản xạ có điều kiện, thuộc loại tập tính học được.

Câu 4: Hãy cho biết những khẳng định liên quan đến cơ chế cảm giác ở người dưới đây là đúng hay sai. Giải thích.

A. Nếu tế bào thụ cảm âm thanh ở ốc tai bị tổn thương thì thính lực sẽ giảm.

B. Ánh sáng từ vật qua giác mạc, thủy tinh thể và luôn được hội tụ ở võng mạc.

C. Chất liên kết với các thụ thể đau làm ức chế truyền tín hiệu có thể được sử dụng làm chất giảm đau.

D. Tổn thương dây thần kinh hướng tâm gây ảnh hưởng đến chức năng vận động của cơ thể.

Trả lời:

A. Đúng. Khi các tế bào thụ cảm âm thanh bị tổn thương sẽ hạn chế hoặc làm mất khả năng hình thành xung thần kinh để truyền tới trung khu thính giác dẫn → hạn chế cảm nhận âm thanh.

B. Sai. Ánh sáng có thể không được hội tụ ở võng mạc trong nhiều trường hợp như ánh sáng hội tụ ở trước võng mạc ở người bị cận thị, hoặc ở người bị viễn thị, ánh sáng hội tụ sau võng mạc.

C. Đúng. Chất liên kết với các thụ thể đau làm ức chế truyền tín hiệu sẽ giúp ức chế cảm giác đau nên có thể được sử dụng làm chất giảm đau.

D. Sai. Chức năng vận động của cơ thể bị ảnh hưởng thường do tổn thương dây thần kinh vận động.

Câu 5: Tại sao khi nghe âm thanh cường độ cao thường xuyên sẽ làm giảm thính lực?

Trả lời:

Vì âm thanh với cường độ cao có thể làm tổn thương các tế bào thụ cảm âm thanh → hạn chế hoặc làm mất khả năng hình thành xung thần kinh để truyền tới trung khu thính giác → hạn chế cảm nhận âm thanh.