ÔN TẬP

CH1: Nêu và giải thích đặc điểm của hài kịch. Minh hoạt một trong những đặc điểm ấy bằng các dẫn chứng rút ra từ một trong ba văn bản hài kịch đã đọc.

Giải nhanh:

- Các đặc điểm của hài kịch:

+ Nhân vật là đối tượng của tiếng cười, gồm những người hiện thân cho các thói tật xấu hay những gì thấp kém trong xã hội. 

+ Hành động trong hài kịch là toàn bộ hoạt động của các nhân vật tạo nên nội dung của tác phẩm hài kịch. Mọi hành động lớn nhỏ đều dẫn tới xung đột và giải quyết xung đột, thể hiện chủ đề của tác phẩm.

+ Xung đột kịch thường nảy sinh dựa trên sự di lập, mâu thuẫn tạo nên tác động qua lại giữa các nhân vật hay các thế lực. 

+ Lời thoại là lời của các nhân vật hài kịch nói với nhau, nói với bản thân hay nói với khán giả 

+ Lời chỉ dẫn sân khấu là những lời chú thích ngắn gọn của tác giả biên kịch nhằm hướng dẫn, gợi ý về cách bài trí, xử lí âm thanh, ánh sáng,...

- Trong văn bản "Thuyền trưởng tàu viễn dương":
+ Sự mâu thuẫn giữa cái xấu và cái tốt: Ông Nha vẽ ra một viễn tưởng cao đẹp về một xã phát triển, giàu mạnh nhưng thực tế thì những gì ông làm đều chỉ đẩy người dân vào cái nghèo đói. 

+ Nhân vật trong đoạn trích có sự không tương xứng giữa thực chất bên trong và hình thức bên ngoài, giữa suy nghĩ và hành động khiến việc làm trở nên lố bịch hài hước. Ví dụ: Anh Hưng là người lái tàu chở phân được ông nha kêu giả làm thuyền trưởng tàu viễn dương...

+ Chủ yếu toàn là lời thoại giữa các nhân vật với nhau. Lời thoại bộc lộ được đặc điểm, tính cách, có yếu tố hài hước, gây cười.

CH2: Nêu chủ đề, thủ pháp gây cười được sử dụng trong ba văn bản: Ông Giuốc-đanh mặc lễ phục, Cái chúc thư, Thuyền trưởng tàu viễn dương.

Giải nhanh:

- Chủ đề:

+ Ông Giuốc-đanh mặc lễ phục: khắc họa tính cách lố lăng của một tên trưởng giả đã dốt nát còn đòi học làm sang, tạo nên tiếng cười cho đọc giả.

+ Cái chúc thư: khắc họa tính cách tham lam của những con người hám của, hám vật chất vì tiền mà có thể làm tất cả.

+ Thuyền trưởng tàu viễn dương: khắc họa bệnh sĩ của một người kém hiểu biết nhưng lại mắc bệnh sĩ.

- Thủ pháp gây cười:

+ Ông Giuốc-đanh mặc lễ phục: xây dựng hình tượng nhân vật hài kịch bất hủ khi tạo ra sự khập khiễng bất hòa giữa cái ngu dốt, ngớ ngẩn với giấc mộng học đòi làm sang.

+ Cái chúc thư: sự tham lam nhưng sợ sệt của những con người hám tiền gây tiếng cười cho độc giả

+ Thuyền trưởng tàu viễn dương: Từ bệnh sĩ muốn tạo danh tiếng mà bắt người khác đóng giả, thực hiện các việc ngoài tầm thực hiện mà lại thất bại, tạo nên tiếng cười cho đọc giả. 

CH3: Đặt một câu có sử dụng trợ từ, thán từ lấy đề tài từ các văn bản hài kịch đã học. Xác định trợ từ, thán từ và nêu tác dụng của chúng.

Giải nhanh:

"Ối chà, người đâu mà giỏi thế không biết?"

=> Thán từ là "ối chà", trợ từ là "không"

 CH4: Theo em, vì sao khi viết một văn bản kiến nghị về một vấn đề của đời sống, người viết không được để thiếu bất kì phần nào trong các phần: phần mở đầu, phần nội dung, phần kết thúc?

Giải nhanh:

Vì các phần đều có vai trò riêng của mình, nếu thiếu một phần thì sẽ bị thiếu thông tin dẫn đến văn bản thiếu nội dung và sự chính xác.

CH5: Em rút ra được lưu ý gì khi trình bày ý kiến về một vấn đề xã hội?

Giải nhanh:

- Cần tìm hiểu kĩ về vấn đề mình sẽ viết, trình bày.

- Cần lắng nghe ý kiến của người khác, không nên quá áp đặt suy nghĩ của bản thân và bắt mọi người phải công nhận nó đúng.

- Mỗi luận điểm cần đi kèm với lý lẽ và bằng chứng xác thực để tăng tính thuyết phục đối với người nghe.

CH6: Tiếng cười trong hài kịch có ý nghĩa như thế nào đối với đời sống của con người?

Giải nhanh:

- Tiếng cười nhiều cung bậc, tiếng cười có giá trị, phê phán tố cáo xã hội lớn lao, có giá trị giáo dục thẩm mỹ sâu sắc. 

- Tiếng cười trong cái hài là một loại vũ khí, phương tiện để phê phán mặt trái của cuộc sống, phủ định tất cả những gì xấu xa, giả dối, lỗi thời, đó là hình thức phê phán đặc biệt và khẳng định cái mới, cái tốt đẹp. 

=> Là cái cười có mục đích và ý nghĩa xã hội sâu sắc. Còn cái hài là giá trị khách quan của một hiện tượng xã hội