_{BÀI 13. SỰ PHÁT TRIỂN CỦA KHOA HỌC, KĨ THUẬT, VĂN HỌC, NGHỆ THUẬT} 

_{TRONG CÁC THẾ KỈ XVIII - XIX}

MỞ ĐẦU

Trong các thế kỉ XVII - XIX, xã hội loài người đã có những thành tựu lớn về khoa học, kĩ thuật và văn học, nghệ thuật. Hình ảnh 13.1 (SGK, tr.56) là I. Niu-tơn - người có phát minh khoa học vĩ đại trong thời kì lịch sử này. Theo em, đó là phát minh nào? Hãy chia sẻ những điều em biết về những thành tựu khoa học, kĩ thuật mang dấu ấn thời đại, cũng như tác động của các thành tựu đó đối với đời sống con người.

Giải nhanh:

• I.Niu-tơn là người đã tìm ra quy luật vạn vật hấp dẫn.
• Những thành tựu về khoa học, kĩ thuật trong giai đoạn này giúp con người khám phá năng lượng vô tận của thiên nhiên để phục vụ cho đời sống.

I. NHỮNG THÀNH TỰU TIÊU BIỂU VỀ KHOA HỌC VÀ KĨ THUẬT

Câu hỏi: Nêu những thành tựu tiêu biểu về khoa học. Phân tích tác động của các thành tựu đó đối với đời sống xã hội loài người trong các thế kỉ XVIII-XIX.

Giải nhanh:

• Vật lí: Thuyết vạn vật hấp dẫn của I.Niu-tơn 
• Vật lí và hóa học: Định luật bảo toàn và chuyển hóa năng lượng 
• Sinh học: Thuyết tiến hóa của S.Đác-uyn 

Những thành tựu về khoa học tự nhiên đã tạo ra sự thay đổi lớn trong nhận thức của con người về vạn vật biến chuyển, vận động theo quy luật, đặt cơ sở cho cuộc cách mạng vĩ đại trong kĩ thuật và công nghiệp.

Câu hỏi: Nêu những thành tựu chủ yếu về kĩ thuật trong thế kỉ XIX. Phân tích tác động của những thành tựu đó đối với xã hội loài người.

Giải nhanh:

• Công nghiệp: cải tiến kĩ thuật luyện kim, tìm ra nhiều nguồn nguyên liệu…
• Ngành giao thông vận tải có những tiến bộ vượt bậc.
• Nông nghiệp: có nhiều tiến bộ về kĩ thuật và phương pháp canh tác. 

=> Tạo nên cuộc cách mạng công nghiệp, làm tăng năng suất lao động, nhiều trung tâm công nghiệp xuất hiện, giao thông vận tải phát triển nhanh chóng.

II. SỰ PHÁT TRIỂN CỦA VĂN HỌC VÀ NGHỆ THUẬT

Câu hỏi: Hãy trình bày những thành tựu tiêu biểu về văn học, nghệ thuật trong các thể kỉ XVIII - XIX.

Giải nhanh:

Văn học: Phát triển rực rỡ với sự xuất hiện nhiều nhà văn, nhà thơ lớn.

Nghệ thuật: phát triển theo nhiều thể loại, phản ánh cuộc sống chứa chan tình nhân ái, ca ngợi cuộc đấu tranh cho tự do.

Câu hỏi: Phân tích tác động của những thành tựu văn học, nghệ thuật trong các thế kỉ XVIII - XIX đối với xã hội loài người.

Giải nhanh:

Sự phát triển của văn học, nghệ thuật đã góp phần lên án và vạch trần những tệ nạn, bất công trong xã hội đương thời; thức tỉnh người dân n đấu tranh cho cuộc sống tự do, hạnh phúc.

LUYỆN TẬP

Câu hỏi: Lập bảng thống kê những thành tựu và tác động chủ yếu của khoa học, kĩ thuật, văn học, nghệ thuật trong các thế kỉ XVIII - XIX.

Giải nhanh:

VẬN DỤNG

Câu hỏi: Sưu tầm tư liệu từ sách, báo và internet, em hãy viết một đoạn văn ngắn (khoảng 7 - 10 câu) giới thiệu về một thành tựu tiêu biểu hoặc một danh nhân văn hoá có nhiều đóng góp trong các thế kỉ XVIII - XIX.

Giải nhanh:

Charles Robert Darwin (1809 –  1882) là người đã phát hiện và chứng minh rằng mọi loài đều tiến hóa theo thời gian từ những tổ tiên chung qua quá trình chọn lọc tự nhiên. Học thuyết tiến hóa của Đác-uyn đã phát hiện ý nghĩa cảu chọn lọc tự nhiên. Từ đó, chúng ta có thể lí giải các hiện tượng sinh vật thích nghi được với sự thay đổi của môi trường, hiện tượng hình thành loài mới và nguồn gốc của các loài sinh vật.