BÀI 12. CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ NHẤT (1914 – 1918) 

VÀ CÁCH MẠNG THÁNG MƯỜI NGA NĂM 1917

MỞ ĐẦU

Quan sát và cho biết những hình ảnh 12.1, 12.2 (SGK, tr.52) liên quan đến các sự kiện lịch sử nào của thế giới? Hãy chia sẻ những điều em biết về các sự kiện đó.

Giải nhanh:

Các hình ảnh trên liên quan đến Chiến tranh thế giới thứ nhất (1914-1918) và Cách mạng tháng Mười Nga (1917).

I. CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ NHẤT (1914 - 1918)

Câu hỏi: Trình bày nguyên nhân sâu xa và nguyên nhân trực tiếp dẫn tới Chiến tranh thế giới thứ nhất.

Giải nhanh:

• Nguyên nhân sâu xa:

- Sự phát triển không đều về kinh tế và chính trị của chủ nghĩa tư bản 

- Những mâu thuẫn giữa các nước đế quốc về vấn đề thuộc địa 

- Hình thành hai khối quân sự đối lập, kình địch nhau

• Nguyên nhân trực tiếp:

- Ngày 28-6-1914, Thái tử Áo - Hung bị một người Xéc-bi ám sát tại Bô-xni-a. 

⟹ Chiến tranh bùng nổ và nhanh chóng trở thành chiến tranh thế giới.

Câu hỏi: Hãy phân tích hậu quả và tác động của Chiến tranh thế giới thứ nhất đối với lịch sử nhân loại.

Đáp án:

• Chiến tranh thế giới thứ nhất kết thúc với sự thất bại của phe Liên minh, gây nên thiệt hại nặng nề về người và của
• Bản đồ thế giới được chia lại: Đức mất hết thuộc địa; Anh, Pháp, Mĩ mở rộng thêm thuộc địa của mình.
• Từ trong cuộc chiến tranh, cách mạng tháng Mười Nga thành công đánh dấu bước chuyển lớn trong cục diện chính trị thế giới.

II. CÁCH MẠNG THÁNG MƯỜI NGA NĂM 1917

Câu hỏi: Trình bày nguyên nhân dẫn tới sự bùng nổ Cách mạng tháng Mười Nga năm 1917.

Giải nhanh:

• Sau Cách mạng tháng Hai, Nga tồn tại 2 chính quyền song song đại diện cho lợi ích của các giai cấp khác nhau nên không thể cùng tồn tại lâu dài.
• Trước tình hình đó, Lê-nin và Đảng Bônsêvích đã xác định cách mạng Nga là chuyển từ cách mạng dân chủ tư sản sang cách mạng Xã hội chủ nghĩa
• Đầu tháng 10/1917, không khí cách mạng bao trùm cả nước. 

Câu hỏi : Nêu diễn biến chính của Cách mạng tháng Mười Nga năm 1917.

Giải nhanh:

- Tháng 4/1917: Lê-nin đã thông qua Đảng Bôn-sê-vích bản Luận cương tháng 4 chỉ ra mục tiêu đường lối tiếp theo của cách mạng Nga là chuyển từ cách mạng dân chủ tư sản sang cách mạng xã hội chủ nghĩa.

- Đêm 24/10/1917: bắt đầu khởi nghĩa.

- Đêm 25/10: Tấn công cung điện Mùa Đông => Khởi nghĩa Pêtơrôgrát thắng lợi.

- Ngày 3/11/1918: chính quyền Xô viết giành thắng lợi trên khắp nước Nga 

Câu hỏi: Hãy trình bày ý nghĩa lịch sử và tác động của Cách mạng tháng Mười Nga đối với lịch sử nhân loại.

Giải nhanh:

• Đối với nước Nga: 

- Đập tan ách áp bức, bóc lột của phong kiến, tư sản, giải phóng công nhân và nhân dân lao động.

- Đưa công nhân và nông dân làm chủ đất nước và vận mệnh của mình

• Đối với thế giới: Làm thay đổi cục diện thế giới.

Câu hỏi: Khai thác tư liệu 2 và cho biết Hồ Chí Minh đã đánh giá thế nào về vai trò của Cách mạng tháng Mười Nga?

Giải nhanh:

Theo nhận xét của Hồ Chí Minh, Cách mạng tháng Mười Nga có ý nghĩa vô cùng to lớn đối với lịch sử nhân loại. 

LUYỆN TẬP

Câu hỏi: Vì sao nói Chiến tranh thế giới thứ nhất là chiến tranh đế quốc phi nghĩa?

Giải nhanh:

• Vì quyền lợi của mình mà giai cấp tư sản đã đẩy nhân dân các nước vào cuộc chiến tranh tàn khốc đau thương.
• Chỉ đem lại nguồn lợi cho giai cấp tư sản cầm quyền.

Câu hỏi: Hãy lập và hoàn thành bảng về diễn biến, ý nghĩa và tác động của Cách mạng tháng Mười Nga năm 1917.

Giải nhanh:

VẬN DỤNG

Câu hỏi: Tìm hiểu từ sách, báo, internet và cho biết Cách mạng tháng Mười Nga năm 1917 có ảnh hưởng như thế nào đối với cách mạng Việt Nam?

Giải nhanh:

Cách mạng Tháng Mười Nga đã tạo nên bước ngoặt vĩ đại, là một sự kiện có tầm ảnh hưởng sâu rộng, làm rung chuyển thế giới, có ảnh hưởng rộng nhất tới phong trào cộng sản và công nhân quốc tế, cổ vũ và thúc đẩy cuộc đấu tranh tự giải phóng của giai cấp công nhân, nhân dân lao động, các dân tộc bị áp bức và nhân loại tiến bộ. Ý nghĩa thời đại và những bài học quý báu lan tỏa đối với cách mạng Việt Nam.