BÀI 20. CHẾ TẠO NAM CHÂM ĐIỆN ĐƠN GIẢN 

MỞ ĐẦU

Câu hỏi: Hình trên là nam châm của cần cẩu dọn rác kim loại. Nhờ nam châm này cần cẩu có thể lấy rác kim loại là hợp kim của sắt, ở đống rác và di chuyển đến các thùng xe chở rác rồi thả xuống. Nhiều khi rác là những tấm kim loại lớn, nặng hàng trăm kilôgam. Nam châm ở cần cẩu có phải là loại nam châm vĩnh cửu mà ta đã học không? Tại sao?

Giải nhanh:

Không vì nó không hút được những tấm kim loại lớn, nặng hàng trăm kilôgam.

I. NAM CHÂM ĐIỆN

Câu hỏi: Làm cách nào biết ống dây đã trở thành nam châm điện?

Giải nhanh:

Ta đóng công tắc K để dòng điện chạy qua và đưa lại gần 1 mẩu sắt nhỏ, nếu bị hút thì ống dây đã trở thành nam châm.

II. CHẾ TẠO NAM CHÂM ĐIỆN ĐƠN GIẢN

Tiến hành thí nghiệm

Lần lượt thực hiện thao tác

• Đóng công tắc điện, kiểm tra xung quanh nam châm điện có từ trường không?

• Ngắt công tác điện, kiểm tra xung quanh nam châm điện có từ trường hay không?

• Thay đổi nguồn điện (bằng cách tăng số pin), đóng công tác điện, dùng các ghim bằng sắt để kiểm tra xem lực từ của nam châm thay đổi như thế nào (nếu nam châm hút được nhiều ghim giấy bằng sắt hơn thì lực từ mạnh hơn)?

• Thay đổi cực của nguồn điện, dùng kim nam châm thử để kiểm tra xem chiều từ trường có thay đổi không?

Câu hỏi: Từ kết quả thí nghiệm rút ra kết luận gì về từ trường của nam châm điện

Giải nhanh:

Từ trường của nam châm điện chỉ tồn tại trong thời gian dòng điện chạy trong ống dây. Dòng điện thay đổi thì từ trường của nam châm điện thay đổi