BÀI 26. MỘT SỐ YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG HÔ HẤP TẾ BÀO 

MỞ ĐẦU

Câu hỏi: Tại sao rau, quả cất giữ trong tủ lạnh lại lâu hỏng hơn so với rau, quả để ngoài không khí? Tại sao muốn cất giữ các loại hạt được lâu lại phải phơi khô mà không để ẩm?

Giải nhanh:

• Nhiệt độ trong tủ lạnh thấp hơn bên ngoài → giảm quá trình hô hấp tế bào → giảm phân giải các hợp chất hữu cơ → rau, quả lâu hỏng hơn.

• Vì ở nhiệt độ thường, độ ẩm cao sẽ thúc đẩy quá trình hô hấp tế bào diễn ra mạnh gây giảm sút về khối lượng và chất lượng các loại hạt.

I. MỘT SỐ YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN HÔ HẤP TẾ BÀO

1. Nước

Câu hỏi: Từ kết quả thí nghiệm trong bảng trên, em hãy nhận xét về mối liên quan giữa hàm lượng nước và cường độ hô hấp của hạt

Giải nhanh:

Cường độ hô hấp tỉ lệ thuận với hàm lượng nước.

2. Nồng độ khí oxygen

Câu hỏi: Vì sao trong trồng trọt, người ta thường làm đất tơi xốp trước khi gieo trồng và tháo nước khi cây bị ngập úng?

Giải nhanh:

Vì để tạo điều kiện thuận lợi cho oxygen khuếch tán vào trong đất giúp rễ cây hấp thụ được oxygen một cách dễ dàng → hô hấp tế bào tạo ra năng lượng để rễ thực hiện chức năng sống.

3. Nồng độ khí carbon dioxide

Câu hỏi: Vì sao không nên để nhiều hoa hoặc cây xanh trong phòng ngủ kín?

Giải nhanh:

Vì ban đêm cây hô hấp tế bào, lấy khí oxygen và thải ra nhiều khí carbonic dẫn đến người ngủ có thể tử vong do bị ngạt khí.

II. VẬN DỤNG HIỂU BIẾT VỀ HÔ HẤP TẾ BÀO VÀO THỰC TIỄN

1. Hô hấp tế bào và vấn đề bảo quản nông sản

Câu hỏi: Theo em, cần điều chỉnh các yếu tố môi trường như nước, nhiệt độ, nồng độ khí carbon dioxide như thế nào để có thể bảo quản được nông sản? Giải thích.

Giải nhanh:

• Giảm hàm lượng nước trong tế bào xuống mức tối thiểu: không có nguyên liệu và môi trường cho các phản ứng hô hấp tế bào xảy ra.

• Giảm hoặc tăng nhiệt độ thích hợp: giảm hoạt tính của các enzyme xúc tác cho các phản ứng hô hấp tế bào xảy ra.

• Tăng nồng độ khí carbon dioxide: ức chế quá trình hô hấp tế bào diễn ra.

2. Các biện pháp bảo quản nông sản sau thu hoạch

Câu hỏi: Kể tên một số biện pháp bảo quản nông sản mà em biết

Giải nhanh:

Biện pháp: bảo quản lạnh, sấy khô,...

Câu 1: Khi vào phòng kín có hàm lượng carbon dioxide cao, em cần lưu ý điều gì?

Giải nhanh:

Cần mặc quần áo bảo hộ và sử dụng bình oxygen.

Câu 2: Theo em, có nên bảo quản rau quả tươi ở nhiệt độ bằng hoặc thấp hơn 0^o để kéo dài thời gian bảo quản hay không? Giải thích

Giải nhanh:

Không nên vì ở nhiệt độ bằng hoặc thấp hơn 0^oC nước trong tế bào bị đóng băng, phá vỡ cấu trúc của tế bào → Các tế bào bị chết, hư hại → Rau quả bị nhũn, hỏng.

Câu 3: Cho một số loại nông sản sau: hạt lúa, quả cà chua, rau muống, hành tây, hạt đỗ, bắp ngô tươi, hạt lạc, quả dưa chuột, rau bắp cải, khoai tây, quả cam. Hãy lựa chọn biện pháp bảo quản phù hợp cho từng loại nông sản và giải thích

Giải nhanh:

• Bảo quản khô: hạt đỗ, hạt lạc.

• Bảo quản lạnh: cà chua, rau muống, hành tây, bắp ngô, dưa chuột, bắp cải.

• Bảo quản trong điều kiện nồng độ khí carbon dioxide cao: hạt lúa.