BÀI 36. KHÁI QUÁT VỀ SINH TRƯỞNG VÀ PHÁT TRIỂN Ở SINH VẬT

MỞ ĐẦU

Câu hỏi: Mỗi sinh vật từ khi hình thành, sinh ra và lớn lên đều trải qua quá trình sinh trưởng và phát triển. Vậy quá trình sinh trưởng và phát triển là gì? Các quá trình đó diễn ra như thế nào?

Giải nhanh:

Quá trình sinh trưởng và phát triển là sinh vật có sự lớn lên và có nhiều sự thay đổi bên trong cơ thể. Các quá trình đó diễn ra trong suốt đời sống của sinh vật.

I. SINH TRƯỞNG VÀ PHÁT TRIỂN Ở SINH VẬT

1. Sinh trưởng, phát triển là gì?

Câu 1: Phát biểu khái niệm sinh trưởng và phát triển

Giải nhanh:

• Sinh trưởng là sự tăng về kích thước và khối lượng của cơ thể do sự tăng lên về số lượng và kích thước tế bào, nhờ đó cơ thể lớn lên.
• Phát triển bao gồm sinh trưởng, phân hóa tế bào, phát sinh hình thái cơ quan và cơ thể.

Câu 2: Mô tả các dấu hiệu thể hiện sự sinh trưởng ở cây cam và con ếch. Những biến đổi nào diễn ra trong đời sống của chúng thể hiện sự phát triên?

Giải nhanh:

• Ở cây cam: cây con → cây trưởng thành (hạt nảy mầm → cây con → cây trưởng thành, ra hoa kết quả → hạt và tiếp tục một vòng đời mới).
• Ở con ếch: ếch con → ếch trưởng thành (trứng đã thụ tinh → ấu trùng và ếch trưởng thành → sinh sản → trứng ếch và tiếp tục một vòng đời mới).

2. Các giai đoạn sinh trưởng và phát triển ở sinh vật

Quan sát Hình 36.1 và thực hiện các yêu cầu sau:

Câu 1: Trình bày các giai đoạn sinh trưởng và phát triển của cây cam và con ếch

Giải nhanh:

• Cây cam: Hạt nảy mầm → Cây con → Cây trưởng thành → Ra hoa, kết quả.
• Con ếch: Trứng đã thụ tinh → Ấu trùng → Ếch trưởng thành.

Câu 2: Sinh trưởng và phát triển của mối quan hệ với nhau như thế nào?

Giải nhanh:

Sinh trưởng và phát triển có mối quan hệ chặt chẽ với nhau, không tách rời. Sinh trưởng giúp cơ thể lớn lên đến giai đoạn phát triển. Do đó, sinh trưởng gắn với phát triển và phát triển trên cơ sở của sinh trưởng.

II. MÔ PHÂN SINH VÀ CHỨC NĂNG CỦA MÔ PHÂN SINH

Câu 1: Quan sát Hình 36.2 và đọc thông tin mục II để hoàn thành nội dung theo mẫu Bảng.

Giải nhanh:

Câu 2: Tại sao nhiều loài thực vật không ngừng dài ra và to lên?

Giải nhanh:

Vì có các mô phân sinh đỉnh và mô phân sinh bên hoạt động liên tục.